Urzeczenie - 15 Ciemny fragment. "Wisła" Mirona Białoszewskiego

Urzeczenie - 15 Ciemny fragment. "Wisła" Mirona Białoszewskiego

Książka Urzeczenie. Locje literatury i wyobraźni, jawi się jako przedsięwzięcie pionierskie i badawczo nowatorskie. Gromadzi obszerne studia nad językowym, literackim i kulturowym wyobrażeniem „rzeki”. Tom składa się z dwudziestu artykułów (poprzedzonych wstępem redaktorów), podzielonych na pięć działów tematycznych. Część pierwsza książki skupia się na lingwistycznych diagnozach i poszukiwaniach „językowego obrazu rzeki”, a także dotarciu do „pierwotnych, prototypowych konceptualizacji rzeki w językach europejskich” (studia Niewiary, Bartmińskiego, Masłowskiej). W dalszej części – Riverrun – wkraczamy na obszar studiów komparatystycznych, gdzie tropimy „wodne znaki” twórczości Brodskiego, Langego, Żuławskiego, Thoreau, Joyce`a (opracowania Ślósarskiej, Dembińskiej-Pawelec, Sławka). Punktem wyjścia (w tej części) staje się namysł nad jednym z najstarszych literackich fluwialnych żywiołów – akwatyką biblijnych psalmów (Jakowska). Kolejny blok tekstów Urzeczenia… tworzą artykuły, w których „ rzeka” staje się nie tylko punktem wyjścia do osobistych medytacji „oikologicznych” (Górny Śląsk, Mazury), lecz także zwornikiem i źródłem „przełomowej metafory” diagnostycznej (szkic Nawareckiego). Kolejna część książki kieruje czytelnika w rejony „poetyckich dorzeczy” współczesnej liryki polskiej, gdzie energie meandrującej wody znajdują ujście w studiach interpretacyjnych, poświęconych poezji Miłosza, Sebyły, Baczyńskiego, Białoszewskiego, Szymborskiej, Karpowicza i Kornhausera. Ostatni fragment tomu to – dwugłosowy, obszerny – „raport” autorstwa Doroty Wojdy i Małgorzaty Zduniak-Wiktorowicz, dotyczący „wodnych biografii” pisarstwa J.M. Rymkiewicza i stanu „nowej polskiej literatury znad rzeki”.