Tomasz Gizbert-Studnicki. Pisma wybrane. Prawo. Język, normy, rozumowania
Księga stanowi zbiór najważniejszych tekstów Profesora Tomasza Gizberta-Studnickiego, wybranych i opracowanych przez najbliższych współpracowników autora. Część tekstów, wcześniej publikowanych tylko w językach obcych, została przetłumaczona na język polski specjalnie na potrzeby tego dzieła.
Książka została podzielona na 5 części, obejmujących główne obszary zainteresowań Profesora:
prawo i język;
teoria norm;
metodologia prawoznawstwa i filozofia prawa;
wykładnia prawa, rozumowania i argumentacja prawnicza
w stronę dogmatyki prawa.
Na publikację składają się zarówno starsze, klasyczne a trudniej dostępne artykuły, jak np. „Język prawny a język prawniczy” (1972), jak również najnowsze publikacje, w tym m.in. „Metafizyka pozytywizmu prawniczego” (2015).
Zbiór prezentuje dorobek jednego z najciekawszych współczesnych polskich filozofów prawa, którego prace naukowe zyskały uznanie zarówno w kraju, jak i zagranicą granicą.
Lista skrótów 5
Wprowadzenie 7
CZĘŚĆ I
PRAWO I JĘZYK
1. Język prawny a język prawniczy (1972) 13
2. Stwierdzenie jako akt mowy (1973) 25
3. Czy istnieje język prawny? (1979) 39
4. Język prawny a obraz świata (1992) 52
5. Typy nieostrości (2000) 63
CZĘŚĆ II
TEORIA NORM
6. O sposobach formułowania dyrektyw (1983) 75
7. Zasady i reguły prawne (1988) 92
8. Konflikt dóbr i kolizja norm (1989) 104
9. Nielingwistyczne pojęcie normy i ontologia (1993) 116
10. Normy programowe w Konstytucji (1997) 126
CZĘŚĆ III
METODOLOGIA PRAWOZNAWSTWA I FILOZOFIA PRAWA
11. Ilu teorii prawdy potrzebuje prawoznawstwo? (1985) 145
12. Ujęcie instytucjonalne w teorii prawa (2001) 155
13. Uniwersalność teorii prawa (2014) 167
14. Metafizyka pozytywizmu prawniczego (2015) 180
15. Filozofia polityczna a pozytywistyczna teoria prawa (2017) 195
CZĘŚĆ IV
WYKŁADNIA PRAWA, ROZUMOWANIA I ARGUMENTACJA PRAWNICZA
16. Dwa ujęcia wykładni prawa. Próba konfrontacji (1984) 219
17. Wykładnia celowościowa (1985) 228
18. Hermeneutyczna świadomość prawników (1987) 243
19. O ciężarze argumentacji w sporach prawnych (1990) 262
20. Teoria wykładni Trybunału Konstytucyjnego (1998) 273
21. Dyrektywy wykładni drugiego stopnia (2010) 283
CZĘŚĆ V
W STRONĘ DOGMATYKI PRAWA
22. Znaczenie terminu „domniemanie prawne” w języku prawnym i prawniczym (1974) 299
23. O nieważnych czynnościach prawnych w świetle koncepcji czynności konwencjonalnych (1975) 310
24. Spór o domniemania prawne (1977) 323
25. Obraz systemu prawa w dogmatyce prawniczej (1990) 330
26. Prawda sądowa w postępowaniu cywilnym (2009) 346
Biogram Profesora Tomasza Gizbert-Studnickiego 359
Wykaz prac Profesora Tomasza Gizbert-Studnickiego 361