Studia nad czytelnością krojów pisma i parametrami cichego czytania u polskich uczniów z dysleksją

Studia nad czytelnością krojów pisma i parametrami cichego czytania u polskich uczniów z dysleksją

Problematyka czytania – także w kontekście trudności w opanowaniu tej umiejętności przez dzieci z dysleksją – pozostaje od lat w polu zainteresowań badaczy reprezentujących rozmaite dziedziny nauki. Przede wszystkim sprawność ta stanowi obiekt analiz dokonywanych przez pedagogów, psychologów, lingwistów, psycholingwistów i logopedów.

W niniejszej monografii przedmiotem badań własnych są czytelność krojów pisma oraz parametry cichego czytania u polskich uczniów z dysleksją rozwojową. Pierwszym głównym celem badań było sprawdzenie, które spośród ogólnie dostępnych krojów pisma używanych w druku i na nośnikach elektronicznych oraz krojów zaprojektowanych specjalnie dla osób dyslektycznych są mniej, a które bardziej czytelne dla polskich uczniów w wieku 12–16 lat ze stwierdzoną dysleksją rozwojową. Dodatkowym celem analiz, który wykraczał poza obszar eksperymentu, było ustalenie, jakie cechy morfologiczne badanych krojów pisma decydują o ich czytelności. Drugim głównym celem badań było ustalenie parametrów cichego czytania tekstów polskojęzycznych u uczniów dyslektycznych w wieku 12–16 lat.

Książka stanowi typową monografię naukową poświęconą czytelności krojów pisma w kontekście procesu czytania ze zrozumieniem. Choć formalnie ma wiele cech wykładu akademickiego, to w treści stara się być pragmatyczna. Charakterystyka procesu czytania, omówienie znaków pisma w systemie języka i w tekście typograficznym, w końcu opis morfologii i stylistyki łacińskiego pisma typograficznego dokonywane są zarówno z poznawczego, jak i praktycznego punktu widzenia.

Książka ma charakter interdyscyplinarny. Daje szerokie spojrzenie na neurobiologiczny aspekt procesu czytania. Stanowi także kompendium wiedzy na temat krojów pisma i klasyfikacji jego odmian. Publikacja łączy zagadnienia językoznawcze (grafematyka i grafetyka), logopedyczne (zaburzenia czytania) oraz typograficzne (cechy strukturalne i morfologia pisma). Dużą wartością pracy jest jej komponent eksperymentalny Są to pierwsze na polskim gruncie badania okulograficzne, które poddają analizie czytelność krojów pisma wśród uczniów z dysleksją rozwojową.