Studia Politicae Universitatis Silesiensis. T. 9 - 19 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu osób starszych
Kolejny, dziewiąty już, tom prezentowanego wydawnictwa jest wyjątkowy z tego względu, że geneza jego powstania wiąże się z pamięcią o Pani Profesor Lucynie Frąckiewicz. Zebrane przez Redaktorów artykuły są spójne tematycznie, dotyczą bowiem szeroko pojętego problemu ubóstwa, marginalizacji i wykluczenia społecznego. Zostały one pomieszczone w czterech blokach tematycznych. W bloku pierwszym „Ubóstwo, marginalizacja,
wykluczenie społeczne – aspekty teoretyczne i praktyczne”, przedstawiono artykuł R. Janika o roli interwencjonizmu państwowego w powstaniu welfare state w XX wieku, A. Lipskiego dotyczący debaty nad wykluczeniem społecznym, J. Sztumskiego o marginesie społecznym w ujęciu socjologicznym, R. Jończego na temat wpływu zagranicznej migracji zarobkowej na poziom życia na przykładzie wsi województwa opolskiego, R. Rauzińskiego, T. Sołdry-Gwiżdż, K. Szczygielskiego o grupach szczególnie zagrożonych wykluczeniem społecznym, M. Baron-Wiaterek traktujący o systemowych podstawach pomocy osobom niepełnosprawnym, B. Kołaczek na temat znaczenia świadczeń społecznych w zapobieganiu ubóstwu dzieci, P. Jusko dokonał analizy sytuacji społecznej i pomocy społecznej w Republice Słowackiej, a J. Jarosiński opisuje kwestie ruchu zawodowego wobec problemów wykluczenia i marginalizacji w środowisku kolejarskim. W bloku „Przeciwdziałanie ubóstwu dzieci i młodzieży oraz międzypokoleniowemu przekazywaniu biedy” M. Barátová i L. Lojdová zajęły się kwestią rodziny jako formą ochrony przed ubóstwem dzieci, M. Kowalewicz skupiła się na kwestii samookreślenia się zawodowego i technologii innowacyjnych w rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych, A. Odlerová zestawiła problematykę rozbieżności światów ludzi młodych i starych. Blok „Partnerska współpraca podmiotów polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu” zawiera tekst J. M. Zabielskiej o wykluczeniu społecznym w świetle pracowników opieki społecznej. Tekst M. Klimka traktuje o rozwiązywaniu problemów społecznych jako formie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. O ważności instytucji mniejszości niemieckiej pisze K. Łukaniszyn, a B. Jarosiński przedstawia znaczenie małych firm jako lekarstwa na złą koniunkturę na rynku pracy. „Czynniki warunkujące wykluczenie społeczne grup szczególnego ryzyka” to ostatni blok tomu. O wykluczeniu społecznym osób starszych pisze T. Zbyrad. Wykluczenia cyfrowego osób starszych dotyczą artykuły B. Janeczko i S. Czopko. Z. Wajda prezentuje genogram – narzędzie w pracy terapeutycznej z zagrożonymi wykluczeniem społecznym. J. Maciaszek dowodzi, że wykluczenie w jednej sferze życia generuje podobne sytuacje w innych sferach – na zasadzie błędnego koła. L. Vavrinčiková analizuje funkcjonowanie instytucji zwolnienia warunkowego, a A. Majewska zajmuje się reintegracją zawodową osób długotrwale bezrobotnych i wykluczonych.
Od Redakcji 9
Ubóstwo, marginalizacja, wykluczenie społeczne — aspekty teoretyczne i praktyczne
Robert Janik: Rola interwencjonizmu państwowego w powstaniu welfare state w XX wieku 15
Aleksander Lipski: Aksjomaty prawomocnego dyskursu, czyli co jest wykluczone w debacie nad wykluczeniem społecznym 34
Janusz Sztumski: Margines społeczny w świetle socjologii 51
Romuald Jończy: Wpływ zagranicznej migracji zarobkowej na poziom życia i kreację popytu regionalnego — przykład obszarów wiejskich województwa opolskiego 57
Robert Rauziński, Teresa Sołdra-Gwiżdż, Kazimierz Szczygielski: Grupy szczególnie zagrożone wykluczeniem społecznym — aspekt demograficzny 78
Małgorzata Baron-Wiaterek: Systemowe podstawy pomocy osobom niepełnosprawnym 103
Bożena Kołaczek: Rola świadczeń społecznych w zapobieganiu ubóstwu dzieci, w tym dzieci niepełnosprawnych 118
Peter Jusko: A company social policy in the Slovak Republic — current state and prospects 137
Janusz Jarosiński: Ruch zawodowy wobec problemów wykluczenia i marginalizacji w środowisku kolejarskim 144
Przeciwdziałanie ubóstwu dzieci i młodzieży oraz międzypokoleniowemu przekazywaniu biedy
Miroslava Barátová, Lada Lojdová: Family as a form of protection against child poverty 157
Maria Kowalewicz: Samookreślenie się zawodowe i technologie innowacyjne rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych 163
Andrea Odlerová: Too old for the young 172
Partnerska współpraca podmiotów polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu
Janina M. Zabielska: Wykluczenie społeczne — czy pomoc społeczna może mu przeciwdziałać? 181
Marek Klimek: Strategia rozwiązywania problemów społecznych jako narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu 196
Katarzyna Łukaniszyn: Rola organizacji mniejszości niemieckiej w rozwoju społeczno-gospodarczym i integracji społeczeństwa województwa opolskiego 205
Bartosz Jarosiński: Małe firmy w województwie świętokrzyskim jako przykład aktywności obywatelskiej w sferze zatrudnienia 227
Czynniki warunkujące wykluczenie społeczne grup szczególnego ryzyka
Teresa Zbyrad: Wykluczenie społeczne osób starszych w instytucjonalnym systemie pomocy społecznej (na przykładzie województwa podkarpackiego) 243
Beata Janeczko: Wirtualna nieobecność czy społeczeństwo e-seniorów — problem wykluczenia cyfrowego ludzi starszych 256
Sabina Czopko: Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu osób starszych 274
Zbigniew Wajda: Genogram w pracy terapeutycznej z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym 284
Justyna Maciaszek: Piętno: problem stygmatyzacji i wykluczenia społecznego osób z zaburzeniami psychicznymi 299
Lenka Vavrinčiková: The institution of probation in criminal justice in the Slovak Republic 316
Anna Majewska: Inicjatywy podejmowane na rzecz osób długotrwale bezrobotnych i wykluczonych społecznie — w Bytomiu i Zabrzu w ramach ekonomii społecznej i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie 326
Noty o Autorach 339