Studia Etnologiczne i Antropologiczne. T. 11: Etnologia na granicy - 02 Granica — "portret" antropologiczny
Tom – wpisujący się w nurt badań współczesnej rzeczywistości kulturowej i społecznej na pograniczach etnicznych i regionalnych – podzielono na trzy części. W pierwszej przedstawiono dzieje kierunku etnologia na Uniwersytecie Śląskim. Zaprezentowano proces formowania się zespołu wykładowców oraz proces wyznaczania przez nich kierunków badań i tworzenia planów badawczych. Zamieszczono tu również krótkie biogramy naukowe pracowników Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej. Na część drugą składają się artykuły reprezentatywne dla profilu zainteresowań autorów, dotyczące problematyki pogranicza społeczno-kulturowego, etniczności i tożsamości, antropologii współczesnego miasta, tradycji i przemian kulturowych wsi. Część trzecia zawiera materiał informacyjny: wykaz konferencji zorganizowanych przez cieszyński ośrodek oraz wykaz prac doktorskich i magisterskich.
Wstęp (Irena Bukowska-Floreńska, Grzegorz Odoj) 7
POWSTANIE I ROZWÓJ KIERUNKU, DOROBEK DYDAKTYCZNY I NAUKOWY
Irena Bukowska-Floreńska: Etnologia na Uniwersytecie Śląskim 11
Pracownicy Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Śląskiego — biogramy (oprac. Kinga Czerwińska) 45
Kinga Czerwińska, Sylwia Żwak: Dydaktyka studiów etnologicznych wobec potrzeb rynku pracy. Przykład ośrodka cieszyńskiego 62
ARTYKUŁY
Halina Rusek: Granica — „portret” antropologiczny 77
Irena Bukowska-Floreńska: Śląsk jako region pograniczny. Specyfika warunków życia ludności i ich znaczenie kulturotwórcze 89
Marian Grzegorz Gerlich: Wokół problematyki zbiorowych wyobrażeń o przeszłości. Kilka refleksji w związku z badaniami śląskiej ludności rodzimej 104
Grzegorz Odoj: Małe miasto jako przedmiot badań etnologicznych w Polsce. Stan i perspektywy 116
Grzegorz Błahut: Przestrzeń semiotyczna miasta. Problemy i propozycje badawcze 132
Magdalena Szalbot: Społeczno-kulturowa specyfika przygranicznych miast podwójnych
Europy jako problem badawczy 141
Katarzyna Marcol: Interetniczność w folklorze dzieci na pograniczu polsko-czeskim 153
Kinga Czerwińska: Problematyka sztuki ludowej w etnologii pogranicza 171
Grzegorz Studnicki: Kultura alternatywna — tożsamość — komunikacja 185
Jan Kajfosz: Zabawka jako tekst kultury 198
Rastislava Stoličná: Tworzenie się kultury kulinarnej Europejczyków 209
Anna Drożdż: Współdziałanie społeczne podczas obrzędu weselnego w Polsce — rodzaje pomocy i kierunki zmian 220
Agnieszka Pieńczak: Żywotność praktyk magicznych na przykładzie sposobów ochrony dzieci przed urokiem (przygotowano z materiałów „Polskiego Atlasu Etnograficznego”) 231
Janusz Spyra: Rajskie są okolice Cieszyna, czyli jak dr František Sláma cieszyńskich Cyganów sądził 244
Maciej Kurcz: Północnosudańskie wsie nad Nilem u progu przemian 257
Janusz Kamocki: Orientalna grupa polska 282
MATERIAŁY INFORMACYJNE
Konferencje naukowe zorganizowane w latach 1995—2010 (oprac. Grzegorz Odoj) 294
Prace doktorskie (2003—2007) (oprac. Grzegorz Odoj) 300
Prace magisterskie (2000—2010) (oprac. Anna Drożdż) 304