Teksty zebrane w tomie dotyczą problematyki szeroko rozumianego kryzysu społecznego, przede wszystkim diagnoz kryzysu cywilizacji europejskiej w XX wieku. Autor omawia takie zagadnienia, jak paradygmaty kryzysu i ich społeczne konsekwencje, interpretacja komunizmu Nikołaja Bierdiajewa, miejsce partii politycznych w demokracji deliberacyjnej, życie w epoce "śmierci utopii".
Książka jest przeznaczona dla socjologów, politologów, antropologów, kulturoznawców, historyków i przedstawicieli innych dyscyplin humanistycznych.
Książka ta jest zbiorem artykułów, które zostały napisane w ciągu ostatnich mniej więcej dziesięciu lat. Choć ich tematyka może na pierwszy rzut oka wydawać się dość zróżnicowana, to można jednak wskazać tu jedną wyraźnie dominującą ideę. Jest nią (...) problem kryzysu współczesnej cywilizacji europejskiej oraz podejmowane próby zdefiniowania owego kryzysu, określenia jego symptomów i znalezienia sposobów jego przezwyciężenia.
Ze Słowa wstępnego
*********
Declines, falls, twilights. About the fate of the idea of crisis in the twentieth-century thought
The book deals with the issues of the broadly understood social crisis, mainly with the diagnoses of European civilization crisis in the 20th century. The texts concern, among others, the paradigms of crisis and their social consequences, the interpretation of communism by Nikolai Berdyaev, the place of political parties in a deliberative democracy, life in the era of the "death of utopia".
Słowo wstępne 7 Dwa paradygmaty kryzysu i ich społeczne konsekwencje 17 Jak rozumieć kryzys? 17 Oświecenie – źródło postępu czy kryzysu? 26 Czy wciąż żyjemy w kryzysie? O ponowoczesnym paradygmacie kryzysu 41 Kryzys a problem racjonalności 61 Uniwersalizacja rozumu – dwie perspektywy 65 Instrumentalizacja rozumu 70 Technika i „bycie w świecie” 71 Racjonalność a doświadczenie totalitarne 75 Droga Sokratesa, droga Abrahama 80 Szestowowskie inspiracje 82 Droga Sokratesa 85 Droga Abrahama 90 Koszmar złego dobra. Nikołaja Bierdiajewa interpretacja komunizmu 100 Przeczucie nadciągającej katastrofy 101 …wchodzimy chmurni, bez nadziei i promiennej radości 103 Historia nie udała się 106 Naród wybrany zamienił się w wybraną klasę 111 …zamiast Trzeciego Rzymu Trzecia Międzynarodówka 115 Najtrudniejsza rewolucja, która jeszcze nie miała miejsca 121 Czy żyjemy w epoce „śmierci utopii”? 126 Anomia społeczna czy odrodzenie więzi wspólnotowych? O wizjach ładu społecznego w nowoczesnym i ponowoczesnym świecie 155 Wizje jednostki zagubionej 157 Czy atomizację społeczną można przezwyciężyć? 163 Komunitaryzm, czyli jak odbudować wspólnotę 164 Zaufanie i „kapitał społeczny”, czyli o więziach społecznych w epoce „późnej nowoczesności” 167 Miejsce partii politycznych w demokracji deliberacyjnej 179 Partie polityczne w społeczeństwie masowym 186 Jedność i różnorodność w polityce 193 Partie polityczne a aktywność obywatelska 194 Strukturalny kryzys partii politycznych 196 Podsumowanie 202 Społeczeństwo dialogiczne – kryzys komunikacji społecznej w Polsce 209 Refleksje nad zjawiskiem komunikacji społecznej 210 Kryzys komunikacji społecznej w Polsce 215 Społeczeństwo monologiczne i dialogiczne – próba charakterystyki 218 Społeczeństwo dialogiczne w Polsce – próba diagnozy 220 Warunki ukształtowania się społeczeństwa dialogicznego 223 Bibliografia 230 Indeks postaci 237 Indeks rzeczowy 240