Reumatologia kliniczna Tom 1-2

Pobierz spis treści »

1. Historia reumatologii
1.1. Historyczna ewolucja pojęcia „reumatyzm”
1.2. Źródła wiedzy historycznej o chorobach reumatycznych
1.2.1. Paleopatologia
1.2.2. Sztuka
1.2.3. Literatura
1.3. Historia chorób reumatycznych
1.3.1. Reumatoidalne zapalenie stawów
1.3.2. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów
1.3.3. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
1.3.4. Łuszczycowe zapalenie stawów
1.3.5. Zespół Reitera
1.3.6. Toczeń rumieniowaty układowy
1.3.7. Twardzina (scleroderma)
1.3.8. Zespół suchości
1.3.9. Mieszana choroba tkanki łącznej
1.3.10. Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe
1.3.11. Dna moczanowa .
1.3.12. Zapalenia naczyń
1.3.13. Neuropatyczne choroby stawów (stawy Charcota)
1.3.14. Alkaptonuria i ochronoza
1.3.15. Nawracające zapalenie chrząstek
1.3.16. Zespół antyfosfolipidowy
2. Genetyka w reumatologii
2.1. Wprowadzenie
2.2. Udział czynników genetycznych w patologii człowieka – uwagi ogólne
2.3. Genom człowieka
2.3.1. Chromosomy człowieka
2.3.2. DNA i RNA
2.3.3. Genom jądrowy człowieka
2.3.4. Geny człowieka
2.3.5. Kod genetyczny
2.3.6. Polimorfizm DNA
2.4. Zmiany materiału genetycznego w chorobach genetycznych. Rodzaje chorób uwarunkowanych genetycznie
2.4.1. Aberracje chromosomowe
2.4.2. Choroby uwarunkowane jednogenowo
2.4.3. Choroby uwarunkowane wieloczynnikowo
2.5. Diagnostyka chorób uwarunkowanych genetycznie
2.5.1. Diagnostyka cytogenetyczna
2.5.2. Diagnostyka molekularna
2.6. Poradnictwo genetyczne
2.6.1. Etapy konsultacji genetycznej
2.7. Podsumowanie
3. Biochemia i fizjologia tkanki łącznej
3.1. Wprowadzenie
3.2. Fibroblasty
3.3. Alitofibrocyty
3.4. Miofibroblasty
3.5. Makrofagi
3.5.1. Aktywacja makrofagów
3.6. Chondrocyty
3.7. Budowa substancji pozakomórkowej
3.7.1. Włókna kolagenowe (klejorodne)
3.7.2. Nadrodzina kolagenu
3.7.3. Właściwości antygenowe kolagenu
3.8. Włókna siateczkowe (włókna retikulinowe, włókna srebrochłonne)
3.9. Włókna sprężyste (elastynowe)
3.10. Fibuliny
3.11. Glikozaminoglikany
3.12. Proteoglikany
3.12.1. Proteoglikany błony podstawnej
3.12.2. Hialektany (hyalectans, lecticans) – proteoglikany wiążące się z kwasem hialuronowym i lektynami
3.12.3. Małe proteoglikany bogate w leucynę
3.12.4. Proteoglikany związane z błoną komórkową
3.12.5. Serglicyna
3.13. Glikoproteiny substancji pozakomórkowej
3.13.1. Fibronektyna
3.13.2. Lamininy
3.13.3. Nidogen (entaktyna)
3.13.4. Trombospondyny 3–5
3.14. Matrykiny
3.15. Matryliny
3.16. Białka pogranicza macierzy i komórek (matricellular proteins)
3.16.1. Trombospondyny: 1 i 2
3.16.2. SPARC
3.16.3. Tenascyna-cytotaktyna
3.16.4. Osteopontyna
3.16.5. Witronektyna
3.16.6. Czynnik wzrostu tkanki łącznej (CTGF)
3.17. Metaloproteinazy (MMPs)
3.17.1. Adamalizyny
3.18. Płyn tkankowy
3.19. Macierz chrząstki
4. Rozwój narządów ruchu
4.1. Wprowadzenie
4.2. Rozwój układu szkieletowego .
4.3. Rozwój kręgosłupa
4.3.1. Okres prenatalny (zarodkowy i płodowy)
4.3.2. Okres postnatalny
4.3.3. Krzywizny kręgosłupa
4.3.4. Naczynia krwionośne kręgosłupa
4.4. Rozwój żeber
4.5. Rozwój mostka
4.6. Rozwój czaszki
4.7. Rozwój kończyn
4.8. Wady rozwojowe układu kostnego
4.9. Rozwój połączeń kości
5. Anatomia i fizjologia narządów ruchu
5.1. Wprowadzenie
5.2. Mięśnie szkieletowe
5.3. Ścięgna
5.4. Powięzie
5.5. Kość
5.5.1. Rodzaje tkanki kostnej
5.5.2. Kościotworzenie
5.5.3. Modelowanie kości
5.6. Staw jako narząd
5.6.1. Torebka stawowa
5.6.2. Błona maziowa
5.6.3. Płyn stawowy
5.7. Chrząstka stawowa
5.8. Więzadła
5.9. Łąkotki
5.10. Krążki stawowe
5.11. Obrąbki stawowe
5.12. Kaletki maziowe
6. Zaburzenia immunologiczne w patogenezie chorób reumatycznych
6.1. Wprowadzenie
6.2. Uwarunkowania genetyczne
6.2.1. Główny układ zgodności tkankowej
6.2.2. Prezentacja antygenów przez cząsteczki HLA
6.2.3. Udział cząsteczek HLA w patogenezie chorób reumatycznych
6.2.4. Współuczestnictwo wielu genów w tworzeniu genetycznego podłoża chorób reumatycznych
6.3. Odporność nieswoista, czynniki infekcyjne, układ dopełniacza
6.3.1. Układ odporności wrodzonej
6.3.2. Układ dopełniacza
6.3.3. Receptory dla fragmentu Fc immunoglobulin (FcR)
6.4. Komórki prezentujące antygen
6.5. Udział czynników infekcyjnych i odporności wrodzonej w patogenezie chorób reumatycznych
6.6. Układ odporności nabytej i mechanizmy zapewniające autotolerancję
6.7. Limfocyty B
6.7.1. Przeciwciała: budowa, właściwości, wytwarzanie i źródła różnorodności
6.7.2. Dojrzewanie, aktywacja i subpopulacje limfocytów B
6.7.3. Udział limfocytów B w patogenezie chorób reumatycznych
6.8. Limfocyty T
6.8.1. Receptory limfocytów T dla antygenu: budowa i źródła różnorodności
6.8.2. Dojrzewanie, aktywacja i subpopulacje limfocytów T
6.8.3. Udział limfocytów T w patogenezie chorób reumatycznych
6.9. Synowiocyty i śródbłonek naczyń
6.10. Apoptoza
6.10.1. Przebieg, regulacja i fizjologiczne znaczenie apoptozy
6.10.2. Zaburzenia apoptozy w chorobach reumatycznych
6.11. Cytokiny i czynniki wzrostu
6.11.1. Cytokiny prozapalne podtrzymujące odpowiedź komórkową
6.11.2. Cytokiny i cząsteczki o działaniu antagonizującym cytokiny prozapalne
6.11.3. Interferony
6.11.4. Chemokiny
6.12. Destrukcja stawu
6.13. Podsumowanie
7. Zapalenie w patogenezie chorób reumatycznych
7.1. Wprowadzenie
7.2. Komórki tuczne
7.3. Granulocyty obojętnochłonne
7.4. Makrofagi i limfocyty
7.5. Białka adhezyjne
7.6. Mediatory lipidowe
7.7. Czynnik aktywujący płytki (PAF)
7.8. Cytokiny
7.9. Dopełniacz
7.10. Kininy
7.11. Proteazy
7.12. Regulacja odpowiedzi zapalnej
8. Ból w chorobach reumatycznych
8.1. Wprowadzenie
8.2. Ból jako informacja w systemie obrony życia
8.3. Neurofizjologia bólu
8.3.1. Ból jako składowa odpowiedzi na uszkodzenie i odpowiedź zapalną
8.3.2. Czuciowe unerwienie stawów
8.3.3. Drogi przewodzenia bodźców bólowych
8.3.4. Ośrodkowa kontrola czucia bólu
8.4. Leczenie bólu
8.4.1. Ocena natężenia bólu
8.4.2. Drabina analgetyczna
8.4.3. Niesteroidowe leki przeciwzapalne
8.4.4. Glikokortykosteroidy
8.4.5. Metotreksat
8.4.6. Kapsaicyna
8.4.7. Opioidy
9. Badanie podmiotowe i przedmiotowe
9.1. Badanie podmiotowe
9.1.1. Uwagi ogólne
9.1.2. Objawy poprzedzające wystąpienie choroby i czynniki, które mogły zapoczątkować stan chorobowy
9.1.3. Początek i przebieg choroby
9.1.4. Dolegliwości ze strony układu ruchu .
9.1.5. Dolegliwości dotyczące innych układów i narządów
9.1.6. Choroby przebyte
9.1.7. Wywiad rodzinny
9.1.8. Wywiad dotyczący wydolności czynnościowej i warunków socjalnych
9.2. Badanie przedmiotowe
9.2.1. Badanie przedmiotowe ogólne i szczegółowe (bez układu ruchu)
9.2.2. Badanie przedmiotowe układu ruchu
10. Badania laboratoryjne
10.1. Badania laboratoryjne określające proces zapalny –
10.1.1. Szybkość opadania krwinek czerwonych – odczyn Biernackiego (OB) (erythrocyte sedimentation rate – ESR)
10.1.2. Białko C-reaktywne (C-reactive protein – CRP)
10.2. Badania serologiczne
10.2.1. Czynnik reumatoidalny (rheumatoid factor – RF)
10.2.2. Przeciwciała przeciw dwuniciowemu DNA (anti double stranded-DNA antibodies – ds-DNA)
10.2.3. Przeciwciała przeciwfosfolipidowe (antiphospholipid antibodies – aPL)
10.2.4. Krioglobuliny (cryoglobulins)
10.2.5. Składowe dopełniacza (complement components)
10.2.6. Przeciwciała przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi
10.2.7. Przeciwciała przeciwjądrowe (antinuclear antibodies – ANA)
10.2.8. Przeciwciała antyfosfolipidowe
10.2.9. Przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych
10.2.10.Antygeny i przeciwciała związane z zakażeniami w diagnostyce chorób reumatycznych
10.3. Analiza płynu stawowego
10.3.1. Definicja
10.3.2. Metody
10.3.3. Przydatność kliniczna
11. Diagnostyka obrazowa
11.1. Uwagi ogólne
11.2. Badanie radiologiczne
11.3. Tomografia komputerowa
11.4. Rezonans magnetyczny
11.5. Scyntygrafia
11.6. Ultrasonografia
11.6.1. Technika badania
11.6.2. Wskazania do badania USG
11.6.3. Możliwości badania USG
11.6.4. Najczęstsze zmiany widoczne w przebiegu chorób reumatycznych
11.7. Podsumowanie
12. Diagnostyka neurofizjologiczna
12.1. Metody diagnostyki neurofizjologicznej stosowane w reumatologii
12.1.1. Badanie EMG
12.1.2. Badanie ENG
12.1.3. Badanie SCV
12.1.4. Badanie SEP
12.1.5. Badanie MEP
12.1.6. Badanie IC-SD
12.2. Niektóre aplikacje badań diagnostycznych neurofizjologii klinicznej w reumatologii
13. Artroskopia
14. Kapilaroskopia i inne metody diagnostyki zaburzeń mikrokrążenia
14.1. Wstęp
14.2. Techniki kapilaroskopowe
14.2.1. Kapilaroskopia
14.2.2. Mikroskopia szerokiego pola
14.2.3. Kapilaroskopia dynamiczna
14.2.4. Wideomikroskopia fluorescencyjna
14.2.5. Wideomikroskopia cyfrowa
14.3. Metoda laserowo-dopplerowska
14.4. Termografia w podczerwieni
14.5. Przezskórna oksymetria
14.6. Podsumowanie
15. Ocena aktywności procesu zapalnego, wydolności czynnościowej
i jakości życia
15.1. Wstęp
15.2. Ocena w reumatoidalnym zapaleniu stawów
15.3. Ocena w zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa
15.4. Ocena w łuszczycowym zapaleniu stawów
15.5. Ocena w toczniu rumieniowatym układowym
15.6. Ocena w chorobie zwyrodnieniowej stawów
16. Leczenie farmakologiczne
16.1. Niesteroidowe leki przeciwzapalne
16.2. Nadwrażliwość na kwas acetylosalicylowy i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne
16.2.1. Nadwrażliwość – definicja i podział
16.2.2. Nadwrażliwość na kwas acetylosalicylowy – rys historyczny i postacie kliniczne
16.2.3. Astma aspirynowa
16.2.4. Pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy
16.2.5. Nadwrażliwość na pochodne pirazolonu
16.2.6. Inne reakcje na niesteroidowe leki przeciwzapalne
16.3. Leki modyfikujące proces zapalny
16.3.1. Sole złota
16.3.2. Sulfasalazyna
16.3.3. Leki przeciwzimnicze
16.3.4. Penicylamina
16.3.5. Metotreksat
16.3.6. Leflunomid
16.4. Leki immunosupresyjne
16.4.1. Cyklofosfamid
16.4.2. Azatiopryna
16.4.3. Cyklosporyna A
16.4.4. Chlorambucyl
16.4.5. Mykofenolan mofetylu
16.5. Leczenie metodą kojarzenia leków
16.6. Glikokortykosteroidy
16.6.1. Wprowadzenie
16.6.2. Struktura i cechy farmakologiczne
16.6.3. Molekularny mechanizm działania
16.6.4. Wpływ glikokortykosteroidów na układ immunologiczny
16.6.5. Podstawowe zasady leczenia glikokortykosteroidami
16.6.6. Podstawowe zasady stosowania glikokortykosteroidów w reumatologii
16.6.7. Działania niepożądane steroidoterapii
16.7. Leki biologiczne
16.7.1. Wprowadzenie
16.7.2. Leki hamujące działanie cytokin prozapalnych
16.7.3. Hamowanie chemokin
16.7.4. Hamowanie czynności komórek uczestniczących w odpowiedzi immunologicznej i w procesie zapalnym
16.7.5. Hamowanie cząsteczek „sygnału drugiego”
16.7.6. Hamowanie składowej C5 dopełniacza
16.7.7. Inhibitory angiogenezy
16.7.8. Inhibitory układu sygnałów wewnątrzkomórkowych
16.7.9. Inhibitory metaloproteaz
16.8. Inne metody leczenia „biologicznego”
16.8.1. Immunoglobuliny podawane dożylnie
16.8.2. Przeszczep komórek macierzystych
16.8.3. Plazmafereza
16.9. Leki stosowane w zapaleniach stawów wywoływanych przez kryształy
16.9.1. Kolchicyna
16.9.2. Leki obniżające stężenie kwasu moczowego w ustroju
16.10. Leki przeciwbólowe stosowane w chorobach reumatycznych
16.11. Leki stosowane w reumatologii a okres ciąży i karmienia piersią
16.11.1. Zasady doboru leków
16.11.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne
16.11.3. Leki modyfikujące proces zapalny
16.11.4. Glikokortykosteroidy
16.11.5. Związki immunosupresyjne
16.11.6. Leki przeciwbólowe
16.11.7. Leki biologiczne
16.12. Technika nakłuć stawów
16.12.1. Nakłucie jamy stawowej (artrocenteza)
17. Leczenie operacyjne
17.1 Zasady leczenia ortopedycznego w chorobach
reumatycznych
17.2 Leczenie operacyjne kończyny górnej
17.2.1 Wstęp
17.2.2 Zniekształcenia stawów rąk
17.2.3 Zniekształcenia innych stawów kończyn górnych
17.2.4 Postępowanie chirurgiczne
17.2.5 Rehabilitacja
17.3 Endoprotezoplastyka stawu biodrowego w chorobach reumatycznych
17.4 Leczenie operacyjne stawu kolanowego
17.4.1 Wstęp
17.4.2 Rodzaje zabiegów chirurgicznych
17.5 Leczenie operacyjne stopy reumatoidalnej
17.5.1 Wstęp
17.5.2 Patofizjologia zniekształceń stopy w rzs
17.5.3 Leczenie zachowawcze
17.5.4 Kwalifikacja do zabiegu
17.5.5 Leczenie chirurgiczne
17.5.6 Okres pooperacyjny
17.6 Leczenie operacyjne kręgosłupa
17.6.1 Wstęp
17.6.2 Leczenie operacyjne kręgosłupa w odcinku szyjnym w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów
17.6.3 Leczenie operacyjne kręgosłupa u chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
17.6.4 Leczenie operacyjne kręgosłupa szyjnego w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów
17.6.5 Leczenie operacyjne lędźwiowego odcinka kręgosłupa w przebiegu choroby zwyrodnieniowej
18. Zasady rehabilitacji
18.1. Leczenie ruchem – kinezyterapia
18.1.1. Specyfika leczniczego usprawniania osób cierpiących na choroby reumatyczne
18.1.2. Podział i charakterystyka ćwiczeń
18.1.3. Cele leczenia usprawniającego
18.1.4. Kinezyterapia w leczeniu zapalnych chorób stawów
18.1.5. Kinezyterapia w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów
18.1.6. Terapia zajęciowa
18.2. Fizykoterapia
18.2.1. Problemy terminologiczne
18.2.2. Charakterystyka fizjoterapii
18.2.3. Wybrane działy fizjoterapii
19. Leczenie uzdrowiskowe
19.1. Wprowadzenie do medycyny uzdrowiskowej
19.2. Zasoby naturalnych surowców leczniczych i ich wykorzystanie w lecznictwie
19.3. Mechanizmy działania bodźców leczniczych
19.4. Uzdrowiskowe metody leczenia stosowane w chorobach reumatycznych
19.4.1. Balneoterapia
19.4.2. Zabiegi borowinowe
19.4.3. Klimatoterapia
19.4.4. Hydroterapia
19.4.5. Termoterapia
19.4.6. Kinezyterapia
19.4.7. Fizykoterapia
19.4.8. Edukacja zdrowotna
19.4.9. Inne klasyczne metody lecznicze
19.5. Cele leczenia uzdrowiskowego chorób reumatycznych
19.6. Wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego chorób reumatycznych
19.7. Leczenie uzdrowiskowe najważniejszych chorób reumatologicznych
19.7.1. Reumatoidalne zapalenie stawów (rzs)
19.7.2. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk)
19.7.3. Łuszczycowe zapalenie stawów (artropatia łuszczycowa)
19.7.4. Zapalenie stawów na tle dny moczanowej
19.7.5. Choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych i kręgosłupa
19.7.6. Zespoły bólowe w przebiegu reumatyzmu tkanek miękkich
19.7.7. Stany pooperacyjne w przebiegu chorób reumatycznych
20. Podział chorób reumatycznych
20.1. Ogólna klasyfikacja chorób
20.2. Klasyfikacja opracowana przez Światową Organizację Zdrowia
20.3. Kryteria klasyfikacyjne i diagnostyczne
20.4. Kryteria ułatwiające monitorowanie leczenia

21. Reumatoidalne zapalenie stawów
21.1. Określenie
21.2. Etiologia i patogeneza
21.3. Zmiany morfologiczne
21.4. Epidemiologia
21.5. Obraz kliniczny
21.5.1. Objawy podmiotowe
21.5.2. Objawy przedmiotowe
21.5.3. Zmiany stawowe
21.5.4. Zmiany pozastawowe
21.6. Badania laboratoryjne
21.7. Badania obrazowe
21.8. Przebieg choroby
21.9. Rozpoznanie
21.10. Ocena aktywności choroby i stopnia uszkodzenia stawów
21.11. Rozpoznanie różnicowe
21.12. Leczenie
21.13. Rokowanie
22. Choroby reumatyczne w wieku rozwojowym
22.1. Klasyfikacja
22.2. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów
22.2.1. Określenie i kryteria
22.2.2. Klasyfikacja mizs
22.2.3. Występowanie
22.2.4. Odrębności immunologiczne
22.2.5. Obraz kliniczny
22.2.6. Badania pomocnicze
22.2.7. Różnicowanie
22.2.8. Zasady leczenia
22.3. Spondyloartropatie
22.3.1. Młodzieńcze zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (mzzsk)
22.3.2. Zapalenie stawów towarzyszące enteropatiom
22.4. Zapalenie stawów towarzyszące różnym postaciom trądziku
22.4.1. Badania pomocnicze
22.4.2. Leczenie
22.5. Młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy (mtru)
22.5.1. Obraz kliniczny
22.5.2. Przebieg i rokowanie
22.5.3. Leczenie
22.6. Młodzieńcze zapalenie skórno-mięśniowe
22.6.1. Obraz kliniczny
22.6.2. Rozpoznanie
22.6.3. Różnicowanie
22.6.4. Leczenie
22.6.5. Przebieg i rokowanie
22.7. Pierwotne układowe zapalenia naczyń
22.7.1. Zespół Schönleina i Henocha
22.7.2. Choroba Kawasaki
22.7.3. Guzkowe zapalenie tętnic (gzt)
22.8. Twardzina
22.8.1. Twardzina uogólniona
22.8.2. Twardzina ograniczona

23. Choroba Stilla u dorosłych
23.1. Określenie
23.2. Etiopatogeneza
23.3. Zmiany morfologiczne
23.4. Występowanie
23.5. Objawy kliniczne i przebieg
23.6. Badania laboratoryjne
23.7. Badania obrazowe
23.8. Inne badania diagnostyczne
23.9. Rozpoznanie
23.10. Różnicowanie
23.11. Leczenie
23.12. Rokowanie

24. Choroby układowe tkanki łącznej
24.1. Toczeń rumieniowaty układowy
24.1.1. Określenie
24.1.2. Etiopatogeneza
24.1.3. Zmiany morfologiczne
24.1.4. Występowanie
24.1.5. Objawy kliniczne i przebieg
24.1.6. Badania laboratoryjne
24.1.7. Rozpoznanie
24.1.8. Różnicowanie
24.1.9. Leczenie
24.1.10. Rokowanie
24.2. Zespół antyfosfolipidowy
24.2.1. Problemy koagulologiczne w zespole antyfosfolipidowym
24.2.2. Objawy kliniczne zespołu antyfosfolipidowego
24.2.3. Położnicze konsekwencje zespołu antyfosfolipidowego
24.3. Twardzina układowa
24.3.1. Określenie i podział
24.3.2. Występowanie
24.3.3. Objawy kliniczne
24.3.4. Przebieg
24.3.5. Badania laboratoryjne
24.3.6. Inne badania diagnostyczne
24.3.7. Rozpoznanie
24. Choroby układowe tkanki łącznej
24.3.8. Różnicowanie
24.3.9. Leczenie
24.3.10. Rokowanie
24.4. Choroby twardzinopodobne
24.4.1. Ogólna charakterystyka i klasyfikacja chorób twardzinopodobnych
24.5. Rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią
24.5.1. Określenie
24.5.2. Etiopatogeneza
24.5.3. Zmiany morfologiczne
24.5.4. Występowanie
24.5.5. Objawy kliniczne i przebieg
24.5.6. Badania laboratoryjne
24.5.7. Badania obrazowe
24.5.8. Rozpoznanie
24.5.9. Różnicowanie
24.5.10. Leczenie
24.5.11. Rokowanie
24.6. Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe
24.6.1. Określenie
24.6.2. Etiologia i patogeneza
24.6.3. Zmiany morfologiczne
24.6.4. Występowanie
24.6.5. Obraz kliniczny
24.6.6. Związek obecności przeciwciał mięśniowospecyficznych z obrazem klinicznym
24.6.7. Badania laboratoryjne
24.6.8. Inne badania diagnostyczne
24.6.9. Rozpoznanie
24.6.10. Różnicowanie
24.6.11. Leczenie
24.6.12. Ocena aktywności choroby i efektów leczenia
24.6.13. Inne postacie miopatii zapalnych
24.6.14. Rokowanie
24.7. Zapalenia naczyń
24.7.1. Zapalenia średnich naczyń
24.7.2. Zapalenia małych naczyń
24.7.3. Zapalenia dużych naczyń
24.8. Zespół Sjögrena
24.8.1. Pierwotny i wtórny zespół Sjögrena
24.8.2. Objawy dotyczące narządu wzroku
24.8.3. Powikłania hematologiczne
24.9. Mieszana choroba układowa tkanki łącznej i zespoły nakładania
24.9.1. Mieszana choroba układowa tkanki łącznej
24.9.2. Zespoły nakładania układowych chorób tkanki łącznej
24.10. Zapalenie tkanki tłuszczowej
24.10.1. Określenie
24.10.2. Etiopatogeneza
24.10.3. Podział panniculitis
24.10.4. Choroba Webera-Christiana
24.10.5. Panniculitis Rothmanna i Makai
24.10.6. Martwica tkanki tłuszczowej noworodków
24.10.7. Obrzęk twardzinopodobny (sclerema) noworodków
24.10.8. Panniculitis występujące po stosowaniu glikokortykosteroidów
24.10.9. Panniculitis z towarzyszącym wapnieniem
24.10.10. Panniculitis związane z zaburzeniami enzymatycznymi
24.10.11. Panniculitis wywoływane przez samookaleczenia
24.10.12. Panniculitis związane z histiocytozą
24.10.13. Zespoły lipodystroficzne
24.10.14. Lipodermatoskleroza
24.10.15. Panniculitis w przebiegu tocznia rumieniowatego układowego
24.10.16.Rumień stwardniały
24.11. Rumień guzowaty
24.11.1. Określenie
24.11.2. Etiopatogeneza i zmiany morfologiczne
24.11.3. Występowanie
24.11.4. Objawy kliniczne i przebieg
24.11.5. Badania laboratoryjne
24.11.6. Badania obrazowe
24.11.7. Inne badania diagnostyczne
24.11.8. Rozpoznanie
24.11.9. Różnicowanie
24.11.10.Leczenie
24.11.11.Rokowanie
24.11.12. Podostre, wędrujące, guzkowe panniculitis (choroba Vilanovy)
24.12. Polimialgia reumatyczna
24.12.1. Określenie
24.12.2. Etiopatogeneza
24.12.3. Zmiany morfologiczne
24.12.4. Występowanie
24.12.5. Objawy kliniczne i przebieg
24.12.6. Badania laboratoryjne
24.12.7. Badania obrazowe
24.12.8. Rozpoznanie
24.12.9. Różnicowanie
24.12.10. Leczenie
24.12.11.Rokowanie
24.13. Nawracające zapalenie chrząstek
24.13.1. Określenie
24.13.2. Epidemiologia
24.13.3. Etiopatogeneza
24.13.4. Obraz kliniczny
24.13.5. Badania laboratoryjne
24.13.6. Rozpoznanie
24.13.7. Leczenie
24.13.8. Rokowanie
24.14. Sarkoidoza
24.14.1. Określenie
24.14.2. Epidemiologia
24.14.3. Etiologia
24.14.4. Patogeneza
24.14.5. Obraz kliniczny
24.14.6. Rozpoznanie
24.14.7. Leczenie
24.14.8. Rokowanie
25. Choroby zapalne stawów z zajęciem stawów kręgosłupa
25.1. Wspólne cechy zapalnych chorób stawów z zajęciem stawów kręgosłupa
25.1.1. Określenie i podział
25.1.2. Etiopatogeneza
25.1.3. Objawy kliniczne
25.2. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
25.2.1. Określenie
25.2.2. Etiopatogeneza
25.2.3. Zmiany morfologiczne
25.2.4. Występowanie
25.2.5. Objawy kliniczne i przebieg
25.2.6. Badania laboratoryjne
25.2.7. Badania obrazowe
25.2.8. Rozpoznanie
25.2.9. Różnicowanie
25.2.10. Leczenie
25.2.11. Rokowanie
25.3. Łuszczycowe zapalenie stawów
25.3.1. Określenie
25.3.2. Etiopatogeneza
25.3.3. Występowanie
25.3.4. Objawy kliniczne i przebieg
25.3.5. Rozpoznanie
25.3.6. Różnicowanie
25.3.7. Leczenie
25.4. Reaktywne zapalenia stawów
25.4.1. Określenie
25.4.2. Etiopatogeneza
25.4.3. Zmiany morfologiczne
25.4.4. Występowanie
25.4.5. Objawy kliniczne i przebieg
25.4.6. Badania laboratoryjne
25.4.7. Badania obrazowe
25.4.8. Inne badania diagnostyczne
25.4.9. Rozpoznanie
25.4.10. Różnicowanie
25.4.11. Leczenie
25.4.12. Rokowanie
25.5. Zmiany stawowe w chorobach zapalnych jelit
25.5.1. Wprowadzenie i podział
25.5.2. Enteropatyczne zapalenie stawów
25.6. Zespół SAPHO
25.6.1. Określenie
25.6.2. Etiopatogeneza
25.6.3. Występowanie
25.6.4. Objawy kliniczne i przebieg
25.6.5. Badania laboratoryjne
25.6.6. Badania obrazowe
25.6.7. Inne badania diagnostyczne
25.6.8. Rozpoznanie
25.6.9. Różnicowanie
25.6.10. Leczenie
25.6.11. Rokowanie
26. Choroba zwyrodnieniowa stawów
26.1. Określenie
26.2. Etiopatogeneza
26.3. Zmiany morfologiczne
26.4. Występowanie
26.5. Obraz kliniczny i przebieg
26.5.1. Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego
26.5.2. Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego
26.5.3. Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów rąk
26.5.4. Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa
26.5.5. Obraz kliniczny chzs o innych lokalizacjach
26.5.6. Postacie kliniczne chzs
26.5.7. Powikłania
26.5.8. Przebieg
26.6. Badania laboratoryjne
26.7. Badania obrazowe
26.8. Rozpoznanie
26.9. Różnicowanie
26.10. Leczenie i zapobieganie
26.10.1. Zasady ogólne i leczenie niefarmakologiczne
26.10.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i acetaminofen (paracetamol)
26.10.3. Opioidy
26.10.4. Leki o przypuszczalnym wpływie na patomechanizm
choroby zwyrodnieniowej stawów
26.10.5. Leczenie miejscowe
26.10.6. Leczenie operacyjne
26.10.7. Leczenie eksperymentalne
26.10.8. Monitorowanie leczenia i przebiegu
26.10.9. Zapobieganie
26.10.10.Rokowanie

27. Zapalenie stawów wywołane bezpośrednio przez drobnoustroje
27.1. Określenie
27.2. Epidemiologia
27.3. Etiologia i patogeneza
27.4. Obraz kliniczny
27.4.1. Objawy podmiotowe i przedmiotowe
27.4.2. Nieprawidłowości w badaniach pomocniczych
27.5. Rozpoznanie
27.6. Leczenie
27.7. Powikłania i sytuacje szczególne
27.8. Rokowanie
27.9. Rzeżączkowe zapalenie stawów
27.9.1. Określenie
27.9.2. Epidemiologia, etiologia, patogeneza
27.9.3. Obraz kliniczny
27.9.4. Rozpoznanie
27.9.5. Leczenie i kontrola
28. Zapalenia stawów „zależne od zakażenia”
28.1. Gorączka reumatyczna
28.1.1. Określenie
28.1.2. Etiopatogeneza
28.1.3. Zmiany morfologiczne
28.1.4. Występowanie
28.1.5. Objawy kliniczne i przebieg
28.1.6. Badania laboratoryjne
28.1.7. Badania obrazowe
28.1.8. Badanie elektrokardiograficzne
28.1.9. Rozpoznanie
28.1.10. Różnicowanie
28.1.11. Leczenie
28.1.12. Rokowanie
28.2. Borelioza
28.2.1. Określenie
28.2.2. Etiologia i patogeneza
28.2.3. Rys historyczny
28.2.4. Epidemiologia
28.2.5. Obraz kliniczny i przebieg
28.2.6. Badania laboratoryjne
28.2.7. Rozpoznanie i różnicowanie
28.2.8. Zapobieganie i leczenie
28.2.9. Powikłania i sytuacje szczególne
28.2.10. Rokowanie

29. Choroby wywoływane przez kryształy
29.1. Zjawiska związane z patogenezą chorób wywoływanych przez kryształy
29.1.1. Określenie
29.1.2. Pochodzenie substancji krystalicznych i warunki sprzyjające krystalizacji
29.1.3. Oddziaływanie kryształów na tkanki i narządy
29.1.4. Identyfikacja kryształów
29.2. Dna moczanowa
29.2.1. Określenie
29.2.2. Etiopatogeneza
29.2.3. Hiperurykemia
29.2.4. Patogeneza zmian zapalnych w stawach
29.2.5. Zmiany morfologiczne
29.2.6. Występowanie
29.2.7. Objawy kliniczne i przebieg choroby
29.2.8. Badania laboratoryjne
29.2.9. Badania obrazowe
29.2.10. Inne badania diagnostyczne
29.2.11. Rozpoznanie
29.2.12. Różnicowanie
29.2.13. Leczenie dny moczanowej
29.2.14. Rokowanie .
29.3. Choroba wywoływana przez kryształy dwuwodnego
pirofosforanu wapnia
29.3.1. Określenie
29.3.2. Etiopatogeneza
29.3.3. Zmiany morfologiczne
29.3.4. Występowanie
29.3.5. Objawy kliniczne i przebieg
29.3.6. Badania laboratoryjne
29.3.7. Badania obrazowe
29.3.8. Inne badania diagnostyczne
29.3.9. Rozpoznanie
29.3.10. Różnicowanie
29.3.11. Leczenie
29.3.12. Rokowanie
29.4. Choroby układu ruchu wywoływane przez hydroksyapatyt
i inne substancje krystaliczne
29.4.1. Choroby wywoływane przez hydroksyapatyt w obrębie stawów i tkanek okołostawowych
29.4.2. Objawy wywoływane przez związki wapniowo-fosforanowe tworzące złogi w tkankach miękkich
29.4.3. Zapalenia stawów wywoływane przez inne kryształy
30. Choroby stawów związane z zaburzeniami metabolicznymi
30.1. Skrobiawica
30.1.1. Określenie
30.1.2. Etiopatogeneza
30.1.3. Zmiany morfologiczne
30.1.4. Klasyfikacja amyloidozy
30.1.5. Występowanie
30.1.6. Obraz kliniczny
30.1.7. Rozpoznanie
30.1.8. Leczenie
30.1.9. Rokowanie
30.2. Ochronoza
30.2.1. Określenie
30.2.2. Etiopatogeneza
30.2.3. Zmiany morfologiczne
30.2.4. Występowanie
30.2.5. Objawy kliniczne
30.2.6. Badania laboratoryjne
30.2.7. Badania obrazowe
30.2.8. Inne badania diagnostyczne
30.2.9. Rozpoznanie
30.2.10. Różnicowanie
30.2.11. Leczenie
30.2.12. Rokowanie
30.3. Hiperlipoproteinemia
30.3.1. Określenie
30.3.2. Etiopatogeneza
30.3.3. Zmiany morfologiczne
30.3.4. Występowanie
30.3.5. Objawy kliniczne
30.3.6. Badania laboratoryjne
30.3.7. Badania obrazowe
30.3.8. Inne badania diagnostyczne
30.3.9. Rozpoznanie
30.3.10. Różnicowanie
30.3.11. Leczenie
30.3.12. Rokowanie
30.4. Hemochromatoza
30.4.1. Określenie
30.4.2. Etiopatogeneza
30.4.3. Zmiany morfologiczne
30.4.4. Występowanie
30.4.5. Objawy kliniczne
30.4.6. Badania laboratoryjne
30.4.7. Badania obrazowe
30.4.8. Inne badania diagnostyczne
30.4.9. Rozpoznanie
30.4.10. Rozpoznanie różnicowe
30.4.11. Leczenie
30.4.12. Rokowanie
30.5. Choroba Wilsona
30.5.1. Określenie
30.5.2. Etiopatogeneza
30.5.3. Zmiany morfologiczne
30.5.4. Występowanie
30.5.5. Objawy kliniczne i przebieg
30.5.6. Badania laboratoryjne
30.5.7. Badania obrazowe
30.5.8. Inne badania diagnostyczne
30.5.9. Rozpoznanie
30.5.10. Różnicowanie
30.5.11. Leczenie
30.5.12. Rokowanie
31. Choroby stawów związane z zaburzeniami hormonalnymi
31.1. Zmiany w narządach ruchu towarzyszące chorobom tarczycy
31.1.1. Wprowadzenie
31.1.2. Wpływ hormonów tarczycy na metabolizm kości, stawów i mięśni
31.1.3. Tyreotoksykoza
31.1.4. Niedoczynność tarczycy
31.1.5. Rozpoznawanie i leczenie chorób układu ruchu związanych z zaburzeniami czynności tarczycy
31.2. Zmiany w narządach ruchu towarzyszące chorobom przytarczyc
31.2.1. Wprowadzenie
31.2.2. Pierwotna nadczynność przytarczyc
31.2.3. Wtórna nadczynność przytarczyc
31.2.4. Niedoczynność przytarczyc
31.3. Zmiany w narządach ruchu w cukrzycy
31.3.1. Określenie i klasyfikacja cukrzycy
31.3.2. Klasyfikacja zmian występujących w układzie ruchu u chorych na cukrzycę
31.3.3. Zmiany stawowe
31.3.4. Zmiany okołostawowe
31.3.5. Zmiany mięśniowe
31.3.6. Zmiany kostne
31.3.7. Inne zmiany narządów ruchu towarzyszące cukrzycy
31.4. Zmiany w układzie ruchu towarzyszące innym zaburzeniom endokrynologicznym
31.4.1. Wprowadzenie
31.4.2. Zmiany w układzie ruchu towarzyszące niedoborowi lub nadmiarowi hormonu wzrostu
31.4.3. Zmiany w układzie ruchu w stanach nadmiaru prolaktyny
31.4.4. Zmiany w układzie ruchu w rakowiaku
31.4.5. Wpływ leptyny na narządy ruchu
32. Choroby układu ruchu związane z defektami budowy kolagenu uwarunkowanymi genetycznie
32.1. Zespół nadmiernej ruchomości stawów o przebiegu łagodnym
32.1.1. Określenie
32.1.2. Rozpoznanie i objawy
32.2. Zespół Ehlersa-Danlosa
32.2.1. Określenie
32.2.2. Etiopatogeneza
32.2.3. Zmiany morfologiczne
32.2.4. Występowanie
32.2.5. Objawy kliniczne i przebieg
32.3. Zespół Marfana
32.3.1. Określenie
32.3.2. Epidemiologia i etiopatogeneza
32.3.3. Obraz kliniczny
32.3.4. Rozpoznanie
32.3.5. Leczenie i kontrola
32.3.6. Rokowanie
32.4. Skóra wiotka, kępki żółte rzekome
32.4.1. Skóra wiotka
32.4.2. Kępki żółte rzekome
33. Nowotwory związane z układem ruchu
33.1. Wprowadzenie
33.2. Nowotwory stawów i struktur okołostawowych
33.2.1. Nowotwory łagodne stawów
33.2.2. Nowotwory złośliwe stawów
33.3. Nowotwory kości
33.3.1. Nowotwory komórek wytwarzających kości
33.3.2. Nowotwory wytwarzające chrząstkę
33.3.3. Guz olbrzymiokomórkowy
33.3.4. Mięsak Ewinga
33.3.5. Inne nowotwory kości
33.4. Nowotwory mięśni szkieletowych
33.4.1. Mięśniaki
33.4.2. Mięsak mięśni poprzecznie prążkowanych
34. Objaw Raynauda
34.1. Określenie
34.2. Epidemiologia i etiopatogeneza
34.3. Obraz kliniczny
34.4. Rozpoznanie
34.4.1 Badania dodatkowe
34.4.2 Rozpoznanie różnicowe
34.5. Leczenie i kontrola
34.6. Rokowanie
35. Choroby kości i chrząstek
35.1. Osteoporoza i osteomalacja
35.1.1. Wprowadzenie
35.1.2. Szczytowa masa kostna, utrata inwolucyjna i czynniki na nią wpływające
35.1.3. Diagnostyka osteoporozy
35.1.4. Rozpoznanie i ustalenie wskazań do leczenia
35.1.5. Leczenie
35.1.6. Osteoporoza u mężczyzn
35.1.7. Osteomalacja
35.2. Osteoporozy wtórne
35.2.1. Wprowadzenie
35.2.2. Osteoporoza posteroidowa
35.2.3. Osteoporoza w przewlekłych zapaleniach stawów
35.2.4. Pierwotna nadczynność przytarczyc
35.3. Choroba Pageta
35.3.1. Określenie
35.3.2. Etiopatogeneza
35.3.3. Zmiany morfologiczne
35.3.4. Występowanie
35.3.5. Objawy kliniczne i przebieg
35.3.6. Badania laboratoryjne
35.3.7. Badania obrazowe
35.3.8. Rozpoznanie i różnicowanie
35.3.9. Leczenie
35.3.10. Powikłania
35.4. Dysplazje
35.4.1. Określenie i klasyfikacja
35.4.2. Patomechanizm rozwoju dysplazji
35.4.3. Geny białek kolagenowych
35.4.4. Diagnostyka dysplazji
35.4.5. Leczenie
35.4.6. Przegląd dysplazji
35.5. Martwica jałowa kości
35.5.1. Określenie i występowanie
35.5.2. Etiologia i patogeneza
35.5.3. Zmiany patomorfologiczne
35.5.4. Objawy kliniczne
35.5.5. Badania obrazowe
35.5.6. Klasyfikacja zaawansowania choroby
35.5.7. Rozpoznanie i rozpoznanie różnicowe
35.5.8. Leczenie
35.6. Osteoartropatia przerostowa
35.6.1. Określenie
35.6.2. Etiopatogeneza
35.6.3. Zmiany morfologiczne
35.6.4. Występowanie
35.6.5. Objawy kliniczne i przebieg
35.6.6. Badania laboratoryjne
35.6.7. Badania obrazowe
35.6.8. Inne badania diagnostyczne
35.6.9. Rozpoznanie
35.6.10. Różnicowanie
35.6.11. Leczenie
35.6.12. Rokowanie
36. Reumatyzm tkanek miękkich
36.1. Wstęp
36.2. Tendopatie i entezopatie
36.2.1. Zespół bolesnego barku
36.2.2. Zespół bolesnego łokcia
36.2.3. Entezopatia „gęsiej stopy”
36.2.4. Zapalenie ścięgna piętowego
36.3. Periartropatie
36.3.1. Zespół bolesnego biodra
36.3.2. Zespół bolesnego kolana
36.4. Zapalenie pochewek ścięgnistych (tendovaginitis)
36.4.1. Zespół de Quervaina, choroba de Quervaina
36.4.2. Zapalenie pochewek ścięgien prostowników i zginaczy nadgarstka
36.4.3. Ganglion
36.5. Zapalenia kaletek maziowych (bursitis)
36.5.1. Zapalenie kaletki podkolanowej, torbiel Bakera, torbiel podkolanowa
36.5.2. Zapalenie kaletki przedrzepkowej
36.5.3. Zapalenie kaletki krętarzowej
36.5.4. Zapalenie kaletki podbarkowej
36.6. Fibromialgia
36.6.1. Etiologia i patogeneza
36.6.2. Obraz kliniczny i kryteria diagnostyczne
36.6.3. Badania dodatkowe
36.6.4. Różnicowanie
36.6.5. Leczenie
36.7. Zespół bólowy dolnego odcinka kręgosłupa
36.8. Inne zespoły bólowe
36.8.1. Zespół kanału nadgarstka
36.8.2. Zespół bólu mięśniowo-powięziowego
36.8.3. Zapalenie rozcięgna dłoniowego (przykurcz Dupuytrena)

37. Regionalne zespoły bólowe
37.1. Określenie
37.2. Bóle szyi
37.2.1. Epidemiologia
37.2.2. Uwagi anatomiczne i źródła bólu w obrębie szyi
37.2.3. Podział i charakterystyka kliniczna bólów szyi
37.2.4. Badanie kliniczne chorych z bólem szyi
37.3. Bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej
37.3.1. Epidemiologia
37.3.2. Klasyfikacja bólów w okolicy lędźwiowo-krzyżowej
37.3.3. Bóle nieuwarunkowane organicznie
37.3.4. Bóle uwarunkowane organicznie
37.3.5. Podsumowanie
38. Nerki w chorobach reumatycznych
38.1. Wprowadzenie
38.2. Reumatoidalne zapalenie stawów
38.3. Toczeń rumieniowaty układowy
38.3.1. Obraz kliniczny i przebieg toczniowego zapalenia nerek
38.3.2. Leczenie toczniowego zapalenia nerek
38.4. Twardzina układowa
38.5. Mieszana choroba tkanki łącznej
38.6. Zespół Sjögrena
38.7. Sarkoidoza
38.8. Dna moczanowa
38.9. Zapalenie wielomięśniowe. Zapalenie skórno-mięśniowe
38.10. Układowe zapalenia naczyń
38.10.1. Zapalenie naczyń o dużym i średnim przekroju
38.10.2. Zapalenie naczyń o średnim i małym przekroju
38.10.3. Zapalenia naczyń o małym przekroju i włośniczek
39. Problemy hematologiczne w reumatologii
39.1. Wstęp
39.2. Niedokrwistość chorób przewlekłych
39.3. Niedokrwistość z niedoboru żelaza
39.4. Niedokrwistość immunohemolityczna z przeciwciałami typu ciepłego
39.5. Niedokrwistość aplastyczna
39.6. Małopłytkowość polekowa na tle immunologicznym
39.7. Polekowe zaburzenia czynności płytek krwi
39.8. Granulocytopenia polekowa
39.9. Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna
39.9.1. Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna w reumatoidalnym zapaleniu stawów
39.9.2. Granulocytopenia autoimmunologiczna wtórna w toczniu rumieniowatym układowym
39.10. Powikłania zakrzepowe
39.11. Szpiczak plazmocytowy uogólniony
39.12. Ostre białaczki
39.12.1. Ostre białaczki szpikowe
39.12.2. Ostre białaczki limfoblastyczne
40. Objawy związane z uszkodzeniem układu krążenia w chorobach reumatycznych
40.1. Wstęp
40.2. Reumatoidalne zapalenie stawów
40.3. Toczeń rumieniowaty układowy
40.4. Twardzina układowa
40.5. Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe
40.6. Zapalenia naczyń
40.7. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
40.8. Gorączka reumatyczna
41. Przewód pokarmowy w chorobach reumatycznych
41.1. Wprowadzenie
41.2. Twardzina układowa
41.3. Mieszana choroba tkanki łącznej
41.4. Choroby zapalne mięśni
41.5. Toczeń rumieniowaty układowy
41.6. Zespół Sjögrena
41.7. Guzkowe zapalenie tętnic
41.8. Zespół Churga-Strauss
41.9. Zespół Henocha-Schönleina
41.10. Zespół Behçeta
41.11. Ziarniniak Wegenera
41.12. Reumatoidalne zapalenie stawów
41.13. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów
41.14. Spondyloartropatie
41.15. Choroba zwyrodnieniowa stawów
41.16. Zmiany w przewodzie pokarmowym wywołane przez leki stosowane w terapii chorób reumatycznych
42. Problemy pulmonologiczne w reumatologii
42.1. Wstęp
42.1.1. Zapalenie opłucnej
42.1.2. Zajęcie tkanki śródmiąższowej
42.1.3. Zapalenie naczyń układu oddechowego
42.2. Najczęstsze postacie zmian w układzie oddechowym w poszczególnych chorobach reumatycznych
42.2.1. Reumatoidalne zapalenie stawów
42.2.2. Toczeń rumieniowaty układowy
42.2.3. Zespół antyfosfolipidowy
42.2.4. Twardzina układowa
42.2.5. Zapalenia wielomięśniowe i skórno-mięśniowe
42.2.6. Zespoły zapalenia naczyń
42.2.7. Zespół Sjögrena
42.2.8. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i inne spondyloartropatie
42.3. Sarkoidoza
43. Choroby reumatyczne a ciąża
43.1. Toczeń rumieniowaty układowy
43.2. Reumatoidalne zapalenie stawów
43.3. Choroba Stilla u dorosłych
43.4. Mieszana choroba tkanki łącznej
43.5. Twardzina układowa
43.6. Zespół Sjögrena
44. Objawy ze strony układu nerwowego w przebiegu chorób reumatycznych
44.1. Wstęp
44.2. Reumatoidalne zapalenie stawów
44.3. Toczeń rumieniowaty układowy
44.4. Zespół antyfosfolipidowy
44.5. Zespół Sjögrena
44.6. Twardzina układowa
44.7. Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe
44.8. Układowe zapalenia naczyń
44.8.1. Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnicy skroniowej
44.8.2. Choroba Takayasu
44.8.3. Choroba Behçeta
44.8.4. Guzkowe zapalenie tętnic
44.8.5. Zespół Churga-Strauss
44.8.6. Ziarniniak Wegenera
44.9. Zapalenia stawów z zajęciem kręgosłupa (spondyloartropatie seronegatywne)
44.10. Krioglobulinemia mieszana
44.11. Zapalenia stawów zależne od zakażenia
44.11.1. Choroba z Lyme
44.11.2. Gorączka reumatyczna
44.12. Choroba zwyrodnieniowa stawów
44.13. Diagnostyka powikłań neuropsychiatrycznych
44.14. Leczenie powikłań neuropsychiatrycznych

45. Choroby reumatyczne w wieku podeszłym
45.1. Dane demograficzne
45.2. Występowanie chorób reumatycznych w wieku podeszłym
45.3. Czynniki patofizjologiczne istotne w patogenezie chorób reumatycznych w podeszłym wieku
45.3.1. Zmiany w układzie immunologicznym
45.3.2. Zmiany w strukturze tkanki łącznej
45.4. Choroby, które wyłącznie lub najczęściej rozpoczynają się w starszym wieku
45.4.1. Polimialgia reumatyczna
45.4.2. Zapalenia naczyń
45.4.3. Wtrętowe zapalenie mięśni
45.4.4. Uogólniona samoistna hiperostoza szkieletu (choroba Forestiera)
45.4.5. Choroba Pageta
45.5. Choroby ze zwiększoną zapadalnością w starszym wieku
45.5.1. Choroba zwyrodnieniowa
45.5.2. Choroby wywoływane przez kryształy
45.6. Choroby występujące w każdym wieku, których późny początek związany jest z „modyfikacją” objawów
45.6.1. Reumatoidalne zapalenie stawów
45.6.2. Serologicznie ujemne reumatoidalne zapalenie stawów
45.6.3. Serologicznie ujemne zapalenie stawów z ciastowatym obrzękiem
45.6.4. Toczeń rumieniowaty układowy
45.6.5. Twardzina układowa
45.6.6. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
45.6.7. Reumatyzm tkanek miękkich
45.6.8. Choroby tkanki łącznej uwarunkowane genetycznie
45.7. Leczenie chorób reumatycznych w starszym wieku
45.7.1. Leczenie farmakologiczne
45.7.2. Leczenie niefarmakologiczne
45.7.3. Leczenie operacyjne