Przegląd Socjologiczny t. 64 z. 2/2015
Coraz bardziej widoczna obecność pojęcia i problemu modernizacji w polskim dyskursie publicznym świadczy o tym, że jednym z istotnych czynników kształtujących społeczny proces modernizacji Polski stają się dyskursy modernizacyjne. Niniejszy tom „Przeglądu Socjologicznego” stanowi próbę przyjrzenia się temu fenomenowi, a zwłaszcza wielorodności dyskursów modernizacyjnych, ich przemianom i mechanizmom lokowania w rzeczywistości społecznej, a także ich odniesieniom ideologicznym. W prezentowanych artykułach zastosowane zostały różnorodne (i komplementarne wobec siebie) ujęcia i perspektywy badawcze. Na problematyce ekonomicznej, czy raczej ekonomiczno-społecznej (zawierającej również akcenty nauk o polityce i polityce publicznej/społecznej) koncentrują się teksty Włodzimierza Anioła oraz Agnieszki Dziedziczak-Foltyn i Kazimierza Musiała. Dwa inne artykuły dotyczą aspektów kulturowych (Karol Franczak) i kulturowo- -psychologicznych (Tomasz Zarycki). Z kolei Maciej Kassner omawia kwestię modernizacji w kontekście integracji europejskiej i w odniesieniu do doniosłych koncepcji socjologicznych. Nieco inny charakter mają dwa ostatnie artykuły, które na podstawie materiałów prasowych analizują rocznicowe echa Okrągłego Stołu (Konrad Kubala) oraz schematy interpretacji (tzw. ramy) transformacji gospodarczej (Wojciech Rylukowski). Uzupełnienie tomu stanowi esej recenzyjny autorstwa Lucyny Prorok, poświęcony książce Włodzimierza Anioła Szlak Norden, traktującej o możliwościach adaptowania w Polsce skandynawskich rozwiązań w dziedzinie polityki społecznej, a także recenzje dwóch książek: Adama Leszczyńskiego Skok w nowoczesność (podejmującej zagadnienie modeli modernizacji w krajach peryferyjnych) oraz Wojciecha Musiała
Modernizacja Polski (oferującej rekonstrukcję rządowych strategii modernizacyjnych w Polsce).
Od redakcji .................................. 7
Artykuły
Articles
Agnieszka Dziedziczak-Foltyn, Kazimierz Musiał
Dyskursy modernizacyjne i wielkie narracje rozwoju.
Polska a kraje nordyckie ..................... 9
Modernization discourses and grand narratives of development. Poland and the Nordic countries.
Tomasz Zarycki
Modernizacja kulturowa i psychologiczna jako ideologia inteligenckiej hegemonii ........... 45
Cultural and psychological modernization as an ideology of the intelligentsia’s hegemony.
Włodzimierz Anioł
Pułapka ekonomizmu. U źródeł dominacji neoliberalnej narracji modernizacyjnej w Polsce ................................................ 69
The economism trap. Origins of the dominance of neoliberal modernization narrative in Poland.
Karol Franczak
Kultura jako źródło zysku? Etos kreatywności i współczesny dyskurs modernizacyjny ............ 89
Culture as a source of profit? The ethos of creativity and the contemporary discourse of modernization.
Maciej Kassner
Antynomie europejskiej modernizacji. Uwagi na marginesie lektury prac Jürgena Habermasa, Clausa Offe i Wolfganga Streecka ................. 113
Antinomies of European modernization. Remarks on the recent work of Jürgen Habermas, Claus Offe and Wolfgang Streeck.
Konrad Kubala
Obrazy Okrągłego Stołu w 25. rocznicę rozmów w Magdalence. Modele wyjaśniania i oceny obecne w polskim dyskursie prasowym ................ 131
Images of the Round Table on the tweny-fifth anniversary of the discussions in Magdalenka. Types of explanation and evaluation in the Polish
press debates.
Wojciech Rylukowski
Polska prasa o transformacji gospodarki. Próba zastosowania analizy ramowania (framing analysis) ................. 157
The Polish press on Poland’s economic transition to capitalism.
An application of the framing analysis approach
Es ej recenzyjny.
REVIEW ESSAY
Lucyna Prorok
Doświadczenia północnoeuropejskie a polska polityka społeczna – uwagi
na temat książki W. Anioła Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku................. 187
North European experience and the Polish social policy. Remarks on the book Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku by S. Anioł.
RECENZJE
REVIEWS
Adam Leszczyński, Skok w nowoczesność: polityka wzrostu w krajach
peryferyjnych 1943–1980 – rec. Błażej Popławski .............................................. 199
Wojciech Musiał, Modernizacja Polski. Polityki rządowe w latach 1918–2004
– rec. Maciej Melon .......................... 204