Przegląd Socjologiczny t. 60 z. 2-3/2011
OD REDAKCJI Kolejny, podwójny LX/2–3 tom „Przeglądu Socjologicznego” poświęcony jest problematyce miejskiej. Przedstawiciele różnych ośrodków akademickich prezentują teksty, dla których wspólnym mianownikiem jest idea kulturowego pejzażu współczesnego środowiska miejskiego. Jedną z przewodnich myśli zawartych w niniejszym zbiorze stanowi teza, że współczesne miasto, powiązane z gospodarką globalną, jest konceptualizowane w kategoriach dynamicznej,płynnej i zmiennej struktury, dla której wymiar kulturowy staje się równie istotny jak wymiar ekonomiczny. Jednakże zawarte w tomie analizy znacznie wykraczają poza wąsko ujmowany kulturowy paradygmat socjologii miasta. Są próbą określenia sposobu, w jaki dzisiejsze miasta odpowiadają na najpilniejsze potrzeby współczesnego świata, będąc głównymi przestrzeniami tworzenia globalnych przepływów, materializujących się w konkretnych lokalizacjach. Zmiana w postrzeganiu roli czasu i przestrzeni polega na ich oddzieleniu i kompresji, co prowadzi do kolejnego pytania o rolę miejsca w budowaniu tożsamości jednostkowej i grupowej. Niezależnie bowiem od „mechanizmów wykorzeniających” ludzie wciąż poszukują podstaw identyfikacji i przynależności, usiłując odnaleźć je w miejscach, wokół których ogniskuje się życie społeczne.
SPIS TREŚCI
Od redakcji ................................................................................................................................. 7
ARTYKUŁY
Bohdan J a ł o w i e c k i – Miejsce, przestrzeń, obszar ............................................................... 9
Andrzej M a j e r – Odrodzenie miejskie ................................................................................... 29
Marek S. S z c z e p a ń s k i, Anna Ś l i z – Wielokulturowe miasta ............................................. 47
Małgorzata D y m n i c k a – Kulturowe wytwarzanie przestrzeni publicznych ......................... 67
Magdalena Ł u k a s i u k – Socjologia architektury w badaniach krajobrazu
kulturowego miasta............................................................................................................... 93
Marek K r a j e w s k i – Miasto. Na tropach tego, co niewidzialne ...........................................111
Ewa K a l t e n b e r g - K w i a t k o w s k a – O oznaczaniu i naznaczaniu przestrzeni miasta .. 135
Konrad M i c i u k i e w i c z – Urbanizacja natury: w stronę relacyjnej ekologii miejskiej ...... 167
Jacek G ą d e c k i – Natura miasta. O roli socjonatury w konflikcie społecznym .................... 187
Paweł K u b i c k i – Nowi mieszczanie – nowi aktorzy na miejskiej scenie ............................ 203
Tomasz N a w r o c k i – Przestrzeń publiczna w krajobrazie śląskich miast ............................ 229
Anna K a r w i ń s k a – Nowe przestrzenie społeczne w miastach współczesnych.
Krakowskie fresh points ..................................................................................................... 255
Marta S m a g a c z - P o z i e m s k a – Czyje jest miasto? Balansowanie między
współuczestnictwem a polifonią ........................................................................................ 281
Katarzyna K a j d a n e k – Suburbanizacja w Polsce – pejzaż społeczno-przestrzenny ........... 303
Tomasz F e r e n c – Fotografia miejska a przemiany struktury i kultury miasta ...................... 323
Maciej K o w a l e w s k i – „Tam, gdzie kiedyś był Komitet Wojewódzki”. Czy istnieje
wspólna pamięć o mieście? ................................................................................................ 343
* * *
Dominik O w c z a r e k – Zamknięte osiedla, czyli dylemat współczesnych polskich miast.
Badanie porównawcze mieszkańców zamkniętych i otwartych osiedli w Warszawie ...... 365
Kamil B r z e z i ń s k i – Nowe centrum jako remedium na problemy Łodzi ........................... 393
Lesław M i c h a ł o w s k i, Piotr Z b i e r a n e k – Młodzi i miasto .......................................... 423
KRONIKA
Nagrody ..................................................................................................................................... 437
LIST OF CONTENTS
ARTICLES
Bohdan J a ł o w i e c k i – Place, space, territory ....................................................................... 28
Andrzej M a j e r – Cities’ resurgence ......................................................................................... 46
Marek S. S z c z e p a ń s k i, Anna Ś l i z – Mulicultural cities .................................................... 65
Małgorzata D y m n i c k a – Cultural production of public spaces ............................................. 91
Magdalena Ł u k a s i u k – Sociology of architecture and cultural landscape of a city............. 109
Marek K r a j e w s k i – The city. On the paths of what is invisible .......................................... 134
Ewa K a l t e n b e r g - K w i a t k o w s k a – On marking and naming the city space ............... 165
Konrad M i c i u k i e w i c z – Urbanization of nature: towards relational urban ecology ........ 186
Jacek G ą d e c k i – The nature of the city. The role of socionature in the social conflict ........ 202
Paweł K u b i c k i – New bourgeoisie – new actors on the urban stage ................................... 227
Tomasz N a w r o c k i – Public space in the Silesian town’s landscape .................................... 254
Anna K a r w i ń s k a – The new social spaces in modern cities. Cracow’s “fresh points” ...... 280
Marta S m a g a c z - P o z i e m s k a – Whose city? Balancing between participation
and polyphony .................................................................................................................... 301
Katarzyna K a j d a n e k – Suburbanization in Poland – a socio-spatial landscape .................. 321
Tomasz F e r e n c – Urban photography and the transformation of structure
and culture of the city.......................................................................................................... 342
Maciej K o w a l e w s k i – “Where there was once the Party’s Regional Committee”.
Is there a common memory of the city? ............................................................................. 364
* * *
Dominik O w c z a r e k – Gated communities – dilemma of contemporary Polish cities.
A comparative study of inhabitants of gated and non-gated communities in Warsaw ...... 391
Kamil B r z e z i ń s k i – The new center as a remedy for the problems of Lodz ...................... 422
Lesław M i c h a ł o w s k i, Piotr Z b i e r a n e k – Young and city ............................................ 436