Projektowanie socjalne w kształceniu pedagogów społecznych
Autorzy książki podejmują zagadnienie przygotowania studentów do działania w polu praktyki przez
projektowanie socjalne. Przykładem jest kształcenie studentów na studiach licencjackich, w ramach specjalności pedagogika społeczna w zakresie pracy opiekuńczej i socjalno-wychowawczej w Katedrze Pedagogiki Społecznej w Uniwersytecie Łódzkim. Pomysł kształcenia opracował zespół pracowników tej katedry. Inspiracji poszukiwano w dorobku pedagogiki społecznej oraz w doświadczeniach edukacyjnych i badawczych pracowników. Istotne stały się poglądy Heleny Radlińskiej dotyczące jednostki , która wspólnie z innymi przetwarza środowisko życia. [...]
W przedkładanej Czytelnikowi publikacji przedstawiamy ramy pomysłu na kształcenie. W skrócie opisuje je projekt socjalny oraz praca dyplomowa przygotowywane przez studenta. Podczas projektu poznaje on życie wychowanków i wychowawców, zgłębia je, proponuje i wdraża zmiany. Jednocześnie oddala się symbolicznie, by pisać pracę dyplomową. Ramy kształcenia przez projektowanie, kształcenie do działania, skoncentrowane są wokół aktywności studentów w polu praktyki. [...] Student od początku jest zorientowany na namysł przed działaniem, podczas jego trwania i po nim, integrowanie swoich doświadczeń, wiedzy, gromadzonych informacji wokół działania i refleksji na temat zdarzeń w polu praktyki.
Ze Wstępu
Wstęp 9
Rozdział 1. Zarys ram kształcenia z wykorzystaniem projektowania socjalnego 13
1.1. Projektowanie: aktywność opracowywania projektu działania w przestrzeni kształcenia do pola praktyki (Ewa Marynowicz-Hetka) 13
1.2. Zarys struktury kształcenia przez projektowanie socjalne (Katarzyna Gajek) 30
Rozdział 2. Wątki metodologiczne w kształceniu z wykorzystaniem projektowania socjalnego 41
2.1. „Badanie w działaniu” w toku realizacji projektu socjalnego (Monika Wojtczak) 41
2.2. Obserwacja uczestnicząca w projektowaniu socjalnym (Elżbieta Skoczylas-Namielska) 52
Rozdział 3. Projekty socjalne – wybrane kwestie (Anna Jarkiewicz, Małgorzata Kostrzyńska) 63
Uwagi wstępne 63
3.1. Środowisko instytucjonalne i otwarte – specyfika realizacji projektu socjalnego (Anna Jarkiewicz, Małgorzata Kostrzyńska) 64
3.1.1. Projekty w środowisku instytucjonalnym 65
3.1.2. Projekty w środowisku otwartym 67
3.2. Przykłady projektów socjalnych 70
3.2.1. Projekty socjalne realizowane w placówkach (współpraca Katarzyna Gajek) 70
3.2.2. Projekty socjalne realizowane w środowisku otwartym (współpraca Monika Wojtczak) 83
3.3. Refleksje na temat projektu socjalnego z perspektywy kilku lat (współpraca Justyna Kowalska, Beata Daszuta, Katarzyna Moser) 93
3.3.1. Refleksje realizatorów projektów socjalnych 93
3.3.2. Refleksje pracownika placówki, w której realizowany był projekt 98
3.4. Tworzenie sieci współpracy 101
Rozdział 4. Refleksja nad działaniem studentów w polu praktyki w toku pisania pracy licencjackiej 105
4.1. Pisanie pracy licencjackiej (Lucyna Telka) 105
4.2. Seminarium licencjackie: czy może być wydarzeniem? (Elżbieta Skoczylas-Namielska) 119
4.3. Prace licencjackie – próba podsumowania (Ryszarda Czerniachowska) 128
Rozdział 5. Refleksja nad projektowaniem socjalnym – perspektywa nauczyciela 137
5.1. Konteksty odkrywania celów ukrytych – kilka uwag z pola praktyki (Izabela Kamińska-Jatczak) 137
5.2. Kształcenie poprzez działanie projektowe – propozycje na przyszłość (Mariusz Granosik) 145
Bibliografia 163
O autorach 173