Polityka publiczna – doświadczenia i wyzwania
Niniejsza publikacja jest wynikiem współpracy grupy aktualnych i byłych uczestników studiów doktoranckich w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, w większości związanych z Kolegium Ekonomiczno-Społecznym tej uczelni. Postanowili oni przyjrzeć się niektórym obszarom polityki publicznej w kontekście relacji między jednostką, społeczeństwem, rynkiem a państwem, tak aby rezultat ich pracy stał się użyteczny dla możliwie najszerszego kręgu osób zainteresowanych funkcjonowaniem społeczeństwa i jego instytucji. Współpraca autorów rozpoczęła się w 2014 r. z inspiracji śp. dr. hab. Sławomira Sztaby, prof. SGH (1954-2015), z którym niemal wszyscy z nich w różnym czasie odbywali zajęcia na studiach doktoranckich w KES. Autorzy, pozostając na gruncie paradygmatu instytucjonalno-racjonalnego i historycznego, poddali analizie zarówno wybrane ogólne zagadnienia polityki publicznej (źródła zapotrzebowania, ewaluacja), jak i te dotyczące poszczególnych jej gałęzi (gospodarczej, społecznej, demograficznej, ochrony środowiska, przestrzennej, zagranicznej).
Jacek Luszniewicz, Katarzyna Obłąkowska-Kubiak
Wstęp
Katarzyna Obłąkowska-Kubiak
1. Zawodności rynku jako źródło zapotrzebowania na politykę publiczną
Wprowadzenie
1.1. Państwo i polityka publiczna
1.2. Zawodność rynku w dostarczaniu dóbr publicznych
1.3. Niedoskonałość konkurencji
1.4. Niepełna informacja
1.5. Efekty zewnętrzne
1.6. Kryzysy, inflacja, bezrobocie
1.7. Nierówności dochodowe
1.8. Defekty koordynacji rynków komplementarnych na wielką skalę w krajach słabo rozwiniętych
Podsumowanie
Bibliografia
Patrycja Brudnicka, Katarzyna Obłąkowska-Kubiak
2. Ewaluacja interwencji publicznej
Wprowadzenie
2.1. Racjonalność, rzetelność i odpowiedzialność społeczna jako podstawowe wartości ewaluacji
2.2. Definicja ewaluacji
2.3. Cechy ewaluacji
2.4. Rodzaje ewaluacji
2.5. Ewaluacja, monitoring a kontrola
2.6. Etapy procesu ewaluacji interwencji publicznej
2.7. Kryteria ewaluacji
2.8. Rola wskaźników w ewaluacji
2.9. Metody badawcze i analityczne ewaluacji
Podsumowanie
Bibliografia
Sylwia Timoszuk, Wojciech Łątkowski
3. Przemiany demograficzne w Polsce jako źródło wyzwań dla polityki publicznej
Wprowadzenie
3.1. Przemiany demograficzne w Polsce
3.1.1. Współczynnik dzietności
3.1.2. Oczekiwana długość życia oraz oczekiwana długość życia w dobrym zdrowiu
3.1.3. Zmiany w liczbie ludności oraz w strukturze wieku populacji Polski
3.2. Procesy demograficzne a wybrane dziedziny polityki publicznej
3.2.1. Polityka zatrudnieniowa
3.2.2. Polityka zdrowotna
3.2.3. Polityka społeczna
3.2.4. Polityka miejska
Podsumowanie
Bibliografia
Tomasz Berg, Izabela Czepirska
4. Polityka konkurencji
Wprowadzenie
4.1. Istota polityki konkurencji i jej cele
4.2. Narzędzia i układ instytucjonalny
4.2.1. Narzędzia
4.2.2. Instytucje
4.3. Sektory sieciowe
4.4. Polityka konkurencji a wolny rynek
4.5. Pomiar konkurencji
4.6. Efektywność polityki konkurencji
4.7. Ekonomia i ekonomiści w orzecznictwie dotyczącym konkurencji
Podsumowanie
Bibliografia
Aleksandra Falkowska, Katarzyna Negacz
5. Polityka publiczna wobec ochrony środowiska: gospodarowanie odpadami w Polsce
Wprowadzenie
5.1. Wielkość i struktura odpadów w Polsce
5.2. Historia gospodarowania odpadami
5.3. Rola Unii Europejskiej w regulowaniu gospodarki odpadowej
5.4. Podstawy prawne systemu gospodarowania odpadami w Polsce
5.4.1. Ustawa prawo ochrony środowiska
5.4.2. Ustawa o odpadach
5.4.3. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
5.4.4. Ustawy szczegółowe
5.4.5. Organy administracji publicznej systemu gospodarki odpadami
Podsumowanie
Bibliografia
Łukasz Drozda
6. Zagospodarowanie przestrzeni i jego znaczenie dla polityki publicznej
Wprowadzenie
6.1. Geneza oraz znaczenie zagospodarowania i planowania przestrzeni
6.2. Polski system planowania przestrzennego
6.3. Zagrożenia dla efektywnego zagospodarowania przestrzeni
Podsumowanie
Bibliografia
Anna Derelkowska-Misiuna
7. Wymiana akademicka w służbie dyplomacji publicznej: doświadczenia i wyzwania
Wprowadzenie
7.1. Początki zinstytucjonalizowanej wymiany akademickiej
7.2. Po II wojnie światowej: Europa
7.3. Po II wojnie światowej: USA
7.4. Po II wojnie światowej: blok wschodni
Podsumowanie
Bibliografia
Zespół autorski