Pan Tadeusz

Pan Tadeusz

Poemat, wbrew pozorom, bardzo na czasie. Bo czyż współczesność nie mnoży polskich wygnańców rozrzuconych po całym świecie? Jeśli nie politycznych, to ekonomicznych. Wygnańców tęskniących za krajem nie mniej wcale niż XIX-wieczny wieszcz. Dlatego lekkomyślnością byłoby mieć epopeję narodową za lekturę szkolną jedynie. Sam autor zresztą obawiał się, że pozwolił sobie na zbytnią lekkość stylu i formy, a pierwsi jego odbiorcy mieli mu to za złe. Dziś jednak ów brak napuszenia stanowi o sile i wdzięku utworu, a bajecznie przyjemny w recytacji trzynastozgłoskowiec pozwala na łatwość odbioru nawet u całkiem niedorosłych czytelników.
Nie sposób odmówić „Panu Tadeuszowi” mocy dostarczania nie tylko szlachetnych wzruszeń, ale również pobudzania do szczerych wybuchów śmiechu, bo i w komicznych sytuacjach swych bohaterów poeta osadzać potrafił.
Tadeusz, Zosia, Jankiel, ksiądz Robak czy klucznik Gerwazy – nie są to tylko pusto brzmiące imiona. Te postaci ożyją w każdym, kto zechce je poznać. W tym zaś pomocne będzie dołączone do utworu omówienie, które zawiera także objaśnienie szlacheckich obyczajów – dziś mogących budzić zdumienie – oraz opis konstrukcji literackiej tej księgi polskości.