Odmiany polszczyzny w szkole - 02 Moda czy skuteczność w prakseologii nauczania języka polskiego w szkole
W monograficznym tomie zbiorowym zamieszczono kilkanaście artykułów, w których autorzy językoznawcy i dydaktycy języka podejmują problemy zróżnicowania odmian współczesnej polszczyzny w kontekście edukacji polonistycznej. Uwzględniają odmiany językowe, którymi uczniowie posługują się w szkolnych i pozaszkolnych sytuacjach komunikacyjnych, analizują umiejętności dzieci i młodzieży w zakresie używania polszczyzny ogólnej (standardowej). W kręgu zainteresowań autorów znalazły się odmiany: środowiskowa (socjolekt młodzieżowy), dialektalna i medialna oraz ich wpływ na język wypowiedzi uczniowskich. Większość artykułów ma charakter badawczy – autorzy odwołują się do wyników swoich analiz, dzielą się refleksją teoretyczną i formułują konkluzje ważne dla praktyki dydaktycznej, dotyczące doceniania w szkole wiedzy o odmianach współczesnego języka polskiego oraz kształcenia umiejętności komunikacyjno-językowych uczniów. Publikacja jest adresowana do dialektologów, dydaktyków języka, pedagogów i nauczycieli polonistów. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”. T. 23, s. 175–184 (Autorka recenzji: Małgorzata Kita).
Spis treści
Słowo wstępne (Helena Synowiec) / 7
Jadwiga Kowalikowa
Jak się mówi i pisze w szkole? Szkic do pejzażu dydaktycznego szkolnych odmian językowych / 9
Regina Pawłowska
Moda czy skuteczność w prakseologii nauczania języka polskiego w szkole / 24
Jadwiga Wronicz
Gwara, dialekt, język regionalny / 33
Leszek Bednarczuk
Głos w dyskusji nad mową mieszkańców Śląska / 42
Helena Synowiec
Zróżnicowanie terytorialne polszczyzny a edukacja językowa / 50
Barbara Boniecka
Czy rozmowy młodzieży są taktyczne? / 66
Halina Wiśniewska
Życie wulgaryzmów w ciągu dwu wieków (1764–1994) / 86
Urszula Żydek-Bednarczuk
Odmiana medialna w szkole / 99
Łucja Dawid
Teksty literackie dla netgeneracji w kształceniu językowym / 112
Małgorzata Pietrzak
Odmiany polszczyzny w praktyce bibliotecznej, w pracy z czytelnikiem i użytkownikiem / 129
Krystyna Gąsiorek
Sprawność językowa i propozycje jej kształcenia w klasach I–III szkoły podstawowej / 142
Danuta Krzyżyk
Frazeologizmy o rodowodzie mitologicznym piętą Achillesa gimnazjalistów? Wyniki badań / 170
Aleksandra Zok-Smoła
Uwagi o stylu wypowiedzi pisemnych uczniów szkół podstawowych / 189
Anna Łobos
Czytelność tekstu w wybranych podręcznikach do nauczania muzyki w szkole podstawowej / 202
Marta Mytko
Motywy dojrzewania biologicznego w podręcznikach gimnazjalnych (uwagi o semantyce i kształcie językowym) / 220