Książka dotyczy nowego realizmu – jednego z najnowszych trendów w rosyjskim polu literackim po 1991 roku, powstałego w opozycji do literackiego postmodernizmu; o jego specyfice stanowi przede wszystkim kryterium polityczności.
Autorka analizuje twórczość trzech klasyków nurtu: Zachara Prilepina, Romana Sienczina oraz Siergieja Szargunowa, bada mechanizmy rozwoju rosyjskiego pola literackiego w kontekście kluczowych procesów zachodzących równolegle w polu władzy politycznej. Czerpie inspiracje teoretyczne z literaturoznawstwa oraz socjologii literatury, dzięki czemu zawarty w książce obraz rosyjskiego życia literackiego po upadku ZSRR jest bogaty i wielowymiarowy.
The book focuses on "new realism": one of the latest trends in the Russian literary field after 1991, created in opposition to postmodernism. The specificity of "new realism" can be best recognized by using the criterion of politicalness.
The Author analyses literary production of three classic "new realists": Zakhar Prilepin, Roman Senchin and Sergey Shagrunov and shows the development of the Russian literary field against the background of key processes that took place simultaneously in the field of political power. She draws theoretical inspirations from literary studies and sociology of literature, making the book a rich and multidimensional study of Russian literary life after the fall of the USSR.
Słowo wstępne 7 1. W kierunku społecznej historii literatury 13 1.1. Polityka literatury Jacques’a Rancière’a 14 1.2. Pole literackie Pierre’a Bourdieu 18 1.3. Wspólny kierunek 22 1.4. Metoda i materiał badawczy 25 2. Tło rozważań. Rosyjskie pole literackie po upadku ZSRR 31 2.1. Rola elit kulturowych w rozpadzie ZSRR 32 2.2. Rozpad po rozpadzie – fragmentacja rosyjskiego pola literackiego 40 2.3. Inercja i rozkład struktur 43 2.4. Uzależnienie od państwa 46 2.5. Podsumowanie 51 3. Stara walka. Pierwsza fala dyskusji wokół nowego realizmu (1991–1999) 57 3.1. Początki nurtu 57 3.1.1. Odzyskać realizm 57 3.1.2. Na peryferiach 62 3.1.3. W stronę konsolidacji pola – jedność, jednomyślność 65 3.2. Krytyka projektów modernizacyjnych 67 3.2.1. Reformatorstwo, odnowieńcy 67 3.2.2. Rewolucja 70 3.3. Konserwatyzm 73 3.3.1. Religia i naród 73 3.3.2. Realizm jest naszą wiarą 77 3.3.3. Misja literatury i literaturocentryzm 79 3.4. Podsumowanie 83 4. Nowa walka. Druga fala dyskusji wokół nowego realizmu (2000–2015) 89 4.1. Nadejście młodych 89 4.1.1. Zmiana warty 89 4.1.2. Inauguracja, czyli Negacja żałoby 93 4.1.3. Debata, czyli zagrożeni liberałowie 99 4.2. Konsekracja 104 4.2.1. Zdobywanie dominacji w polu 104 4.2.2. Powstawanie środowiska: Debiut i Forum Młodych Pisarzy 107 4.2.3. Nadawanie spójności 115 4.3. Podsumowanie 123 5. Zwycięzcy walki. Roman Sienczin, Siergiej Szargunow, Zachar Prilepin 129 5.1. Trzy (auto)biografie 131 5.1.1. Roman Sienczin 132 5.1.2. Siergiej Szargunow 135 5.1.3. Zachar Prilepin 138 5.2. Polityka – policja – polityczność 143 5.2.1. Emocje społeczne 144 5.2.2. Konflikt/dyssensus 156 5.2.3. Władza i ciało społeczne 164 5.3. Podsumowanie: Czym jest nowy realizm? 171 Uwagi końcowe 181 Bibliografia 191 Streszczenie 206 Summary 208 Aneks I. Pierwsza fala nowego realizmu – najważniejsi przedstawiciele 210 Aneks II. Druga fala nowego realizmu – najważniejsi przedstawiciele 217 Indeks osób 228