(Nie tylko) fragmenty. Wybór nowych dramatów chorwackich. T. 1–2

(Nie tylko) fragmenty. Wybór nowych dramatów chorwackich. T. 1–2

Ta okazała, dwutomowa publikacja składająca się aż z 15 tekstów to pierwszy projekt zakrojony na tak szeroką skalę i ze względu na koncepcję doboru oraz zakres materiału ma on charakter pionierski. (Nie tylko) fragmenty to jedyna dotąd w Polsce antologia, która nie powstała nawet w minimalnym stopniu metodą przeniesienia na nasz grunt i odtworzenia poprzez przekład tekstów zestawionych przez zagranicznych znawców dramatu. Jej zawartość i układ nie są zatem zależne od przekonań zewnętrznych badaczy. Zbiór został od początku do końca przygotowany przez polski zespół specjalistów i wyrasta z autorskiego wyboru dokonanego przez polską ekspertkę w zakresie dramatopisarstwa chorwackiego z myślą o polskich czytelnikach, przyszłych realizatorach, słuchaczach oraz widzach. Współpracowali z nami uznani tłumacze. Krótką charakterystykę tekstów przestawiamy Państwu w załączonym dokumencie. Nasza propozycja obejmuje sztuki powstałe w przeciągu dwóch pierwszych dekad nowego tysiąclecia. Są to najciekawsze dokonania artystyczne przedstawicieli nie tylko jednej, dwóch, ale aż trzech generacji. W wyborze znalazły się zatem propozycje weteranów, którzy przetrwali próbę czasu, jak również niedawno debiutujących dramatopisarzy, których pozycja jest już jednak ugruntowana. Nazwiska niektórych z nich (np. Lady Kaštelan, Ivany Sajko, Mate Matišicia, Tomislava Zajeca, Teny Štivičić, Ivora Martinicia) są w Polsce w pewnej mierze znane, pozostali dopiero przedostają się do tej przestrzeni. Mamy tu do czynienia z wieloma różnicami, odnoszącymi się do wspomnianego już wieku autorów, momentu w karierze zawodowej, doświadczenia historycznego, bogactwa dorobku pisarskiego i jego statusu w świecie teatralnym, manifestowania różnych spojrzeń, wrażliwości, doświadczeń i impresji oraz sposobów artykulacji. Teksty te łączy natomiast zaangażowanie społeczne, krytycyzm, określone motywy fabularne, kręgi tematyczne i podejmowane problemy, takie jak rodzina, przemoc, kryzys, tożsamość, migracja, marginalizacja, pozycja kobiet. Utwory te nie są dla polskich odbiorców zbyt egzotyczne lub hermetyczne, ich treść jest rozpoznawalna, przystająca do naszych realiów i jednocześnie zajmująca. Gabriela Abrasowicz – dr, absolwentka filologii słowiańskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach realizuje projekt badawczy (Trans)pozycje idei w chorwackim i serbskim dramatopisarstwie oraz teatrze (1990–2020). Perspektywa transkulturowa finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki. Przedmiotem jej badań naukowych jest współczesny dramat i teatr postjugosłowiański. Autorka książki Dramat ciała. Ciało w dramacie. Twórczość serbskich i chorwackich dramatopisarek w latach 1990–2010 (Wrocław 2016) oraz artykułów poświęconych analizie dramatopisarstwa i produkcji teatralnej w krajach byłej Jugosławii z perspektywy antropologii ciała, gender studies i transkulturowości. Zajmuje się przekładem dramatopisarstwa głównie chorwackiego i serbskiego na język polski. Współpracuje z Chorwackim Centrum ITI, Festiwalem Sterijino pozorje oraz – jako konsultant i tłumacz – z Międzynarodowym Festiwalem Teatralnym DEMOLUDY w Olsztynie. Leszek Małczak – dr hab., kierownik Zakładu Teorii Literatury i Translacji Instytutu Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, redaktor naczelny czasopisma „Przekłady Literatur Słowiańskich”. Badacz literatur południowosłowiańskich, zajmuje się przede wszystkim literaturą i kulturą chorwacką. Jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół: fenomenu regionalizmu, chorwacko-polskich i polsko-chorwackich kontaktów kulturalnych, komparatystyki literackiej i kulturowej oraz historii, teorii i praktyki przekładu. Opublikował m.in. monografie: Wiatr w literaturze chorwackiej. O figurze literackiej wiatru w XIX- i XX-wiecznym piśmiennictwie chorwackim strefy śródziemnomorskiej (Poznań 2004) i Croatica. Literatura i kultura chorwacka w Polsce w latach 1944–1984 (Katowice 2013). Jest współredaktorem m.in. wyboru współczesnego dramatu serbskiego Serbska ruletka. Dramat serbski po 1995 roku. Wybór tekstów (Katowice 2011) i wyboru współczesnego dramatu chorwackiego Kroatywni. Dramat chorwacki po 1990 roku. Wybór tekstów (Katowice 2012), a także monografii Chorwacja lat siedemdziesiątych XX wieku. Kultura–—język–literatura (Katowice 2010) oraz Chorwacja lat osiemdziesiątych XX wieku. Kultura–język–literatura (Katowice 2011).