Książka kompleksowo omawia tę część systemu zabezpieczenia społecznego, jaką jest pomoc społeczna. Mowa tu nie tylko o pomocy finansowej, ale też rzeczowej czy usługowej. Jej celem jest pomoc człowiekowi znajdującemu się w trudnej sytuacji życiowej, której samodzielnie przezwyciężyć nie może. Świadczenia często pobierane okresowo umożliwiają mu zaspokojenie podstawowych potrzeb bytowych.
W publikacji omówiono m.in. następujące zagadnienia: • warunki, jakie trzeba spełniać, aby otrzymać określoną formę pomocy (z podstawowym kryterium, jakim jest dochód – jak go ustalić, obliczyć, udokumentować), oraz powody, z których uprawniony traci prawo do pomocy społecznej; • świadczenia pieniężne: zasiłek stały (wysokość, okres zasiłkowy, omówienie zakazu łączenia świadczeń), zasiłek okresowy, zasiłek celowy (zakres pomocy, postacie zasiłku: przyznany w zw. z losowym zdarzeniem, klęską żywiołową, bilet kredytowany), pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie (m.in. dla osób opuszczających placówki socjalne różnego typu – porównanie warunków uzyskania pomocy w zależności od placówki i okresu pobytu w niej), na kontynuowanie nauki; kiedy pomocy się nie udziela albo zawiesza jej udzielanie; • świadczenia niepieniężne: posiłki, schronienie, mieszkanie chronione, ośrodki wsparcia – pomoc dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, środowiskowe domy pomocy społecznej dla osób zaburzeniami psychicznymi, pobyt w domu pomocy społecznej; • procedury w sprawach poszczególnych świadczeń, weryfikację świadczeń (w tym świadczenia nienależnie pobrane, zwrot świadczeń); • zasady tworzenia domów pomocy społecznej; prowadzenie placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym i starszym; • zasiłek pielęgnacyjny: kto jest uprawniony, przesłanki nabycia prawa do zasiłku – m.in. orzeczenie o niepełnosprawności, jej stopień, wysokość zasiłku; • świadczenie pielęgnacyjne: kto jest uprawniony (omówienie dla poszczególnych podmiotów), warunki nabycia, opieka nad niepełnosprawnym (rezygnacja z zatrudnienia, niepodejmowanie zatrudnienia a status osoby bezrobotnej), przesłanki utraty uprawnienia, prawo do wcześniejszej emerytury; prawo do świadczeń na pokrycie wydatków związanych z opieką nad niepełnosprawnym za granicą; • świadczenie wychowawcze (Program 500+): warunki nabycia, procedura, składanie wniosków, okres pobierania, dodatek dla rodzin zastępczych i osób prowadzących rodzinne domy dziecka; • piecza zastępcza: rodzaje pieczy i jej finansowanie oraz zasady umieszczania dzieci w pieczy zastępczej; • koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego: m.in. zasada jednego ustawodawstwa, niekumulowanie świadczeń, decyzja o przyznaniu świadczenia w sytuacji podlegania ustawodawstwu innego państwa, reguły pierwszeństwa wypłaty świadczeń rodzinnych; • specjalny zasiłek opiekuńczy: sytuacja osoby sprawującej opiekę i wymagającej opieki; • dodatki mieszkaniowe: kiedy przysługują, w jakiej wysokości; procedury przyznawania, wypłaty, wstrzymania i zwrotu dodatku; • świadczenia z funduszu alimentacyjnego: warunki nabycia prawa do świadczeń, procedura przyznawania i wypłaty (organ właściwy ws. przyznania świadczenia, okres wypłaty, nienależnie pobrane i zwrot – procedura ustalania); działania wobec dłużników alimentacyjnych; • ochrona osób doświadczających przemocy w rodzinie: procedura "Niebieskiej Karty", odebranie dziecka przez pracownika socjalnego, zaświadczenie lekarskie dla ofiary przemocy, zadania jednostek samorządu terytorialnego – gminne zespoły interdyscyplinarne; • wymagania, jakie musi spełniać pracownik socjalny (kwalifikacje i specjalizacja w zawodzie), uprawnienia; • niektóre rozdaje wsparcia, m.in.: zasiłki dla opiekunów, pomoc kobietom w ciąży, osobom uzależnionym, pomoc socjalna dla uczniów i studentów, wsparcie w ramach Karty Dużej Rodziny, dodatek energetyczny (pomoc nisko uposażonym w wydatkach na energię), nieodpłatna pomoc prawna; • dla każdego rodzaju świadczenia – wzory dokumentów. Wydanie drugie zostało rozszerzone o omówienie licznych nowelizacji prawa zabezpieczenia społecznego oraz ich aktualnej wykładni, wzbogaconej najnowszym orzecznictwem sądowym. Uwzględnia ono zmiany dotyczące: • zasad ustalania opłaty za pobyt w domach pomoc społecznej i zwalniania z odpłatności, • przyznawania usług opiekuńczych w trybie pilnym, • funkcjonowania mieszkań chronionych, schronisk dla osób bezdomnych i centrów usług społecznych, • awansu zawodowego i ocen okresowych pracowników socjalnych, • organu właściwego w sprawach koordynacji świadczeń, • przyznawania świadczenia wychowawczego i świadczeń z funduszu alimentacyjnego, • zsynchronizowania działań zmierzających do walki z różnymi typami uzależnień behawioralnych, • zwiększenia bezpieczeństwa ofiar przemocy w rodzinie oraz mechanizmu izolacji sprawcy od ofiary, • nowych regulacji służących szeroko rozumianemu wsparciu rodziny, w tym ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym, świadczenia „Dobry start”, programu dożywiania „Posiłek w szkole i w domu” oraz wsparcia kobiet w ciąży i rodzin w ramach tzw. ustawy „Za życiem”, • kryteriów dochodowych i zasad ustalania dochodu, • interpretacji przepisów regulujących świadczenia nienależnie pobrane, • wpływ rozwoju nowych technologii na procedurę administracyjną i usprawnień w zakresie samodzielnego pozyskiwania przez organ informacji niezbędnych do wydania decyzji. Adresatami publikacji są: • ośrodki pomocy społecznej: ops-y, mops-y (na poziomie gminy), powiatowe centra pomocy rodzinie, regionalne ośrodki pomocy społecznej (na poziomie wojewódzkim), • placówki resocjalizacyjne, • placówki wychowawcze, • domy pomocy społecznej, • placówki zapewniające całodobową opiekę, • ośrodki wsparcia, • poradnie specjalistyczne, • ośrodki kształcące kadry pracowników socjalnych, • kuratorzy, • organizacje współpracujące (fundacje, stowarzyszenia) w dziedzinie pomocy społecznej, • organizacje pożytku publicznego, • kancelarie prawnicze specjalizujące się w omawianej tematyce, • sądy rodzinne i administracyjne, • samorządowe kolegia odwoławcze, • studenci nauk społecznych i administracji.
15 Wprowadzenie 17 Wykaz skrótów 21 Część I. Pomoc społeczna 23 Rozdział I. Istota i zasady udzielania pomocy społecznej 24 1. Pomoc społeczna i wsparcie socjalne w systemie zabezpieczenia społecznego ............................................................................................ 1 26 2. Cele i zasady pomocy społecznej .......................................................... 5 35 Rozdział II. Przesłanki nabycia prawa do świadczeń 37 1. Obywatelstwo i miejsce zamieszkania ................................................... 16 39 2. Osoba fizyczna i rodzina jako adresaci świadczeń ............................... 19 42 3. Kryterium trudnej sytuacji życiowej ........................................................ 20 44 4. Dochód .................................................................................................... 23 59 5. Przesłanki negatywne prawa do pomocy społecznej ........................... 40 67 Rozdział III. Świadczenia pieniężne 68 1. Zasiłek stały ............................................................................................. 48 77 2. Zasiłek okresowy ..................................................................................... 59 82 3. Zasiłek celowy ......................................................................................... 66 95 4. Pomoc na usamodzielnienie ................................................................... 80 104 5. Pomoc dla cudzoziemców ...................................................................... 92 110 6. Wynagrodzenie z tytułu sprawowania opieki ......................................... 100 113 Rozdział IV. Świadczenia niepieniężne 114 1. Świadczenia zaspokajające podstawowe potrzeby egzystencji ........... 101 118 2. Praca socjalna, poradnictwo i interwencja kryzysowa .......................... 109 122 3. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne .................................. 121 126 4. Usługi opiekuńcze ................................................................................... 126 135 5. Pomoc w postaci mieszkania chronionego ............................................ 140 139 6. Pomoc w integracji i usamodzielnieniu ................................................... 146 142 7. Usługi świadczone przez ośrodki wsparcia ........................................... 155 147 8. Pobyt i usługi w domu pomocy społecznej ............................................ 163 153 Rozdział V. Postępowanie w sprawie świadczeń. Kierowanie i odpłatność za pobyt w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej 154 1. Postępowanie w sprawie świadczeń ...................................................... 172 165 2. Czynności konsensualne ........................................................................ 190 170 3. Kierowanie i odpłatność za pobyt w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej ................................................................................. 198 187 Rozdział VI. Weryfikacja decyzji i zwrot świadczeń 188 1. Zmiana i uchylenie decyzji nieostatecznej ............................................. 218 188 2. Weryfikacja decyzji ostatecznej .............................................................. 219 193 3. Czasowe następstwa zmiany i uchylenia decyzji ................................... 229 196 4. Świadczenie nienależnie pobrane .......................................................... 232 198 5. Zwrot świadczeń ...................................................................................... 235 205 Rozdział VII. Zadania, organizacja i kadry pomocy społecznej 206 1. Zadania pomocy społecznej ................................................................... 242 210 2. Organizacja pomocy społecznej ............................................................ 247 215 3. Podmioty niepubliczne w pomocy społecznej ....................................... 259 223 4. Kontrola i nadzór ...................................................................................... 273 229 5. Kadry pomocy społecznej ...................................................................... 284 243 Część II. Świadczenia rodzinne 245 Rozdział VIII. Pojęcie świadczeń rodzinnych 246 1. Pojęcie świadczeń rodzinnych w świetle ustawodawstwa polskiego ... 301 249 2. Pojęcie świadczeń rodzinnych według przepisów o koordynacji .......... 305 251 Rozdział IX. Ogólne warunki nabycia prawa do świadczeń rodzinnych 252 1. Zamieszkanie na terytorium RP .............................................................. 306 253 2. Obywatelstwo polskie ............................................................................. 308 253 3. Cudzoziemcy uprawnieni do świadczeń rodzinnych ............................. 310 257 Rozdział X. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego 258 1. Zasiłek rodzinny ....................................................................................... 316 259 2. Podmioty uprawnione do zasiłku rodzinnego ........................................ 317 274 4. Okoliczności wyłączające nabycie prawa do zasiłku rodzinnego (art. 7 u.ś.r.) .............................................................................................. 336 281 5. Dodatki do zasiłku rodzinnego ............................................................... 349 293 Rozdział XI. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka oraz świadczenia rodzinne przyznawane na podstawie uchwały rady gminy 294 1. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka ....................... 366 299 2. Świadczenia rodzinne udzielane na podstawie uchwały rady gminy ... 373 301 Rozdział XII. Świadczenie rodzicielskie 302 1. Podmioty uprawnione do świadczenia ................................................... 378 304 2. Prawo do świadczenia ............................................................................. 383 305 3. Okoliczności wyłączające prawo do świadczenia ................................. 384 306 4. Zbieg prawa do świadczenia rodzicielskiego i innych świadczeń ........ 385 309 Rozdział XIII. Świadczenia opiekuńcze 311 1. Zasiłek pielęgnacyjny .............................................................................. 386 327 2. Świadczenie pielęgnacyjne ..................................................................... 403 383 3. Specjalny zasiłek opiekuńczy ................................................................. 439 401 Rozdział XIV. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych (socjalnego wsparcia) 402 1. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego – uwagi ogólne 471 402 2. Wybrane zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego 472 405 3. Właściwość organu w sprawach z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych .......... 476 411 4. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych w świetle rozporządzenia nr 883/2004 .............. 483 417 Rozdział XV. Postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty świadczeń rodzinnych oraz weryfikacji decyzji ostatecznej 419 1. Właściwość organów .............................................................................. 495 422 2. Wniosek .................................................................................................... 500 434 3. Uzupełnienie wniosku i pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia ........ 513 438 4. Zasady wypłaty świadczeń rodzinnych .................................................. 520 452 5. Obowiązki informowania ......................................................................... 539 454 6. Uchylenie i zmiana ostatecznej decyzji w sprawie świadczeń rodzinnych ............................................................................................... 545 461 Rozdział XVI. Świadczenie nienależnie pobrane 462 1. Pojęcie świadczeń nienależnie pobranych ............................................. 551 472 2. Zasady zwrotu nienależnie pobranych świadczeń ................................ 566 477 Część III. Pomoc państwa w wychowywaniu dzieci 479 Rozdział XVII. Pojęcie i cel świadczenia wychowawczego 480 1. Pojęcie i cel świadczenia wychowawczego w świetle ustawodawstwa polskiego ...................................................................... 576 482 2. Pojęcie świadczenia wychowawczego według przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego ......................... 579 483 Rozdział XVIII. Warunki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego 484 1. Ogólne warunki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego ....... 580 485 2. Podmioty uprawnione do świadczenia wychowawczego ...................... 583 491 3. Przesłanki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego ................ 592 492 4. Okoliczności wyłączające nabycie prawa do świadczenia wychowawczego (art. 8 u.p.p.w.d.) ......................................................... 597 497 Rozdział XIX. Postępowanie w sprawach o świadczenia wychowawcze 498 1. Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego .............. 609 501 2. Okres zasiłkowy ....................................................................................... 614 502 3. Wydatkowanie świadczenia wychowawczego niezgodnie z celem lub marnotrawienie świadczenia ............................................................. 616 504 4. Rodzinny wywiad środowiskowy ............................................................ 617 505 5. Świadczenia nienależnie pobrane oraz weryfikacja decyzji ostatecznej ............................................................................................... 618 507 Rozdział XX. Rodzinny kapitał opiekuńczy 508 1. Pojęcie i cel rodzinnego kapitału opiekuńczego .................................... 619 510 2. Warunki nabycia prawa do rodzinnego kapitału opiekuńczego ............ 623 514 3. Wysokość rodzinnego kapitału opiekuńczego i zasady ustalania uprawnień ................................................................................................ 628 516 4. Okoliczności wyłączające nabycie prawa do rodzinnego kapitału opiekuńczego .......................................................................................... 629 516 5. Okoliczności wypłaty kapitału w formie rzeczowej lub w formie opłacenia usług ....................................................................................... 630 517 6. Podmioty realizujące zadania w zakresie kapitału ................................. 631 517 7. Zwrot nienależnie pobranego kapitału opiekuńczego ........................... 632 518 8. Dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna ........................ 633 519 9. Warunki nabycia uprawnień do finansowania obniżenia opłatyrodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna ............................................................................. 634 520 10. Podmiot realizujący dofinansowanie ...................................................... 635 521 Część IV. Fundusz alimentacyjny i działania wobec dłużników alimentacyjnych 523 Rozdział XXI. Istota i przesłanki nabycia uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 524 1. Zagadnienia wprowadzające .................................................................. 636 528 2. Podmioty uprawnione do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ....... 639 539 3. Warunki nabycia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego .... 649 561 Rozdział XXII. Postępowanie w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego 562 1. Wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 662 573 2. Organ właściwy w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego ...................................................................................... 667 574 3. Okres świadczeniowy .............................................................................. 669 577 4. Decyzja ustalająca prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 671 581 5. Wstrzymanie wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego ............. 673 582 6. Weryfikacja decyzji, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ................................................. 674 589 7. Wzory pism .............................................................................................. 678 601 Rozdział XXIII. Świadczenie nienależnie pobrane oraz zwrot świadczeń z funduszu alimentacyjnego 602 1. Nienależnie pobrane świadczenia z funduszu alimentacyjnego ........... 684 614 2. Obowiązek zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej ................................................................................. 694 625 3. Wzory pism .............................................................................................. 707 629 Rozdział XXIV. Działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych 630 1. Wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego ............. 709 631 2. Organ właściwy w sprawie działań wobec dłużnika alimentacyjnego .. 710 632 3. Czynności podejmowane wobec dłużnika alimentacyjnego ................. 712 637 4. Uznanie dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych .................................................................. 717 647 5. Wzory pism .............................................................................................. 724 657 Część V. Dodatki mieszkaniowe 659 Rozdział XXV. Przesłanki nabycia prawa do dodatku mieszkaniowego 660 1. Przesłanki pozytywne, których spełnienie warunkuje nabycie prawa do dodatku mieszkaniowego .................................................................. 731 672 2. Okoliczności wyłączające uzyskanie dodatku ....................................... 750 675 Rozdział XXVI. Wysokość dodatku 681 Rozdział XXVII. Proceduralne aspekty przyznania, wypłaty i zwrotu dodatków mieszkaniowych 682 1. Właściwość organu ................................................................................. 760 682 2. Przebieg postępowania ........................................................................... 761 685 3. Decyzja w sprawie dodatku mieszkaniowego ....................................... 764 686 4. Wstrzymanie wypłaty dodatku ................................................................ 765 687 5. Zwrot nienależnie pobranego świadczenia ............................................ 766 689 Część VI. Wspieranie rodziny i piecza zastępcza 691 Wprowadzenie 693 Rozdział XXVIII. Ochrona dziecka i rodziny – zagadnienia ogólne 694 1. Podstawy prawne wspierania rodziny i pieczy zastępczej .................... 768 695 2. Wspieranie rodziny .................................................................................. 771 695 3. Piecza zastępcza ..................................................................................... 773 696 4. Podmioty wspierania rodziny i pieczy zastępczej .................................. 774 696 5. Podmiotowość i dobro dziecka ............................................................... 776 698 6. Podmioty, wobec których realizowane jest wspieranie rodziny i piecza zastępcza ................................................................................... 781 705 7. Przetwarzanie danych ............................................................................. 803 707 Rozdział XXIX. Wspieranie rodziny 709 1. Zagadnienia ogólne ................................................................................. 804 709 2. Przepisy dotyczące wsparcia rodziny ..................................................... 806 710 3. Pojęcie wspierania rodziny ...................................................................... 808 713 4. Formy organizacyjne wspierania rodziny ............................................... 816 714 5. Praca z rodziną ........................................................................................ 821 715 6. Działania ośrodków pomocy społecznej lub centrum usług społecznych w zakresie wspierania rodzin ............................................ 824 717 7. Asystent rodziny ...................................................................................... 827 723 8. Pomoc w opiece i wychowaniu dziecka ................................................. 843 734 9. Kontrola wójta i zarządu powiatu ............................................................ 875 735 10. Rodzina wspierająca ............................................................................... 877 739 Rozdział XXX. Piecza zastępcza 743 1. Zagadnienia ogólne ................................................................................. 880 757 2. Rodzinna piecza zastępcza .................................................................... 927 799 3. Instytucjonalna piecza zastępcza ........................................................... 1064 828 4. Świadczenia i dodatki przysługujące rodzinie zastępczej i prowadzącemu rodzinny dom dziecka ................................................. 1184 851 5. Odpłatność rodziców za pobyt dziecka w pieczy zastępczej ............... 1256 863 6. Ocena sytuacji dziecka oraz opinia o zasadności jego pobytu w pieczy zastępczej ................................................................................. 1298 875 Rozdział XXXI. Pomoc dla osób usamodzielnianych 876 1. Zagadnienia ogólne ................................................................................... 1330 876 2. Przepisy normujące pomoc na usamodzielnienie ................................... 1332 877 3. Zakres podmiotowy pomocy na usamodzielnienie ................................. 1333 877 4. Rodzaje świadczeń w ramach procesu usamodzielnienia ...................... 1337 885 5. Postępowanie w sprawie przyznania świadczenia w ramach usamodzielnienia ..................................................................................... 1378 897 Rozdział XXXII. Postępowanie adopcyjne 898 1. Zagadnienia wstępne .............................................................................. 1411 899 2. Podstawy prawne prowadzenia postępowania adopcyjnego ............... 1414 900 3. Ośrodek adopcyjny ................................................................................. 1417 907 4. Działania zmierzające do przygotowania dziecka do adopcji ............... 1441 908 5. Karta dziecka ........................................................................................... 1445 915 6. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia krajowego ............................. 1448 916 7. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia międzynarodowego ............. 1452 917 8. Kwalifikacje kandydatów do przysposobienia dziecka .......................... 1460 921 9. Kontrola zarządu województwa nad ośrodkiem adopcyjnym ............... 1466 923 Rozdział XXXIII. Ustrój administracji 925 1. Zagadnienia ogólne ................................................................................. 1467 925 2. Podstawy prawne ustroju administracji .................................................. 1468 926 3. Zadania gminy w sferze wspierania rodziny ........................................... 1471 928 4. Zadania powiatu w sferze pieczy zastępczej ......................................... 1478 936 5. Województwo samorządowe w sferze wspierania rodziny i pieczy zastępczej ................................................................................................ 1501 938 6. Zadania wojewody ................................................................................... 1510 939 7. Zadania ministra właściwego do spraw rodziny .................................... 1514 940 8. Rada Ministrów w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej ...... 1522 942 9. Nagrody za osiągnięcia w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej .................................................................................... 1525 943 10. Zlecanie zadań podmiotom niepublicznym ........................................... 1526 945 11. Finansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej ................................................................................................ 1536 952 12. Wysokość kwoty średnich miesięcznych wydatków w placówkach, które rozpoczęły działalność .................................................................. 1558 953 13. Dotacje jednostek samorządu terytorialnego ........................................ 1561 957 Rozdział XXXIV. Kontrola wojewody 958 1. Zagadnienia ogólne ................................................................................. 1563 958 2. Przepisy prawa normujące przeprowadzanie kontroli ........................... 1564 958 3. Uprawnienia wojewody ........................................................................... 1565 962 4. Wystąpienie pokontrolne ......................................................................... 1578 963 5. Zastrzeżenia wobec wystąpienia pokontrolnego ................................... 1579 964 6. Instrumenty prawne przysługujące wojewodzie .................................... 1583 966 7. Wymierzanie i egzekucja kar pieniężnych .............................................. 1589 968 8. Kontrola zarządu powiatu ....................................................................... 1595 968 9. Kontrola w województwie samorządowym ............................................ 1597 969 10. Uprawnienia organu kontrolnego ............................................................ 1598 971 Część VII. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 973 Rozdział XXXV. Zjawisko przemocy w rodzinie 974 1. Przemoc w rodzinie – pojęcie, fakty i mity .............................................. 1599 976 2. Przemoc w rodzinie a przestępstwo znęcania się (art. 207 k.k.) ........... 1602 977 3. Międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie ................................................................................ 1604 981 Rozdział XXXVI. Zadania publiczne w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie 982 1. Obowiązki organów administracji rządowej ........................................... 1608 983 2. Zadania jednostek samorządu terytorialnego, w tym obowiązki rady gminy/powiatu/sejmiku wojewódzkiego oraz wójta/burmistrza/ prezydenta ............................................................................................... 1610 985 3. Gminne zespoły interdyscyplinarne ........................................................ 1614 989 4. Procedura „Niebieskie Karty” ................................................................. 1620 1010 5. Odebranie dziecka z rodziny przez pracownika socjalnego ................. 1627 1013 6. Bezpieczeństwo i ochrona osoby doświadczającej przemocy w rodzinie – uprawnienia Policji, prokuratora i sądu .............................. 1632 1021 Rozdział XXXVII. Prawne i społeczne aspekty przeciwdziałania przemocy 1022 1. Obowiązek zawiadomienia o przestępstwie znęcania się oraz odpowiedzialność za brak zawiadomienia o przestępstwie ................. 1643 1024 2. Zakaz stosowania kar cielesnych wobec dzieci – charakter prawny i konsekwencje naruszenia zakazu ......................................................... 1647 1026 3. Oddziaływanie na sprawcę – programy korekcyjno-edukacyjne .......... 1650 1028 4. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie .................... 1652 1030 5. Zaświadczenie lekarskie dla ofiary przemocy w rodzinie ...................... 1653 1033 Część VIII. Wybrane rodzaje wsparcia 1035 Rozdział XXXVIII. Zasiłki dla opiekunów 1036 1. Zagadnienia ogólne – cel świadczenia ................................................... 1655 1036 2. Podmioty uprawnione .............................................................................. 1656 1037 3. Warunki nabycia prawa do zasiłku dla opiekuna ................................... 1659 1041 4. Przesłanki negatywne ............................................................................. 1667 1042 5. Postępowanie w sprawie przyznania prawa do zasiłku dla opiekuna ... 1669 1045 Rozdział XXXIX. Pomoc osobom uzależnionym (alkoholizm i narkomania) 1046 1. Pomoc osobom uzależnionym od alkoholu ........................................... 1674 1054 2. Pomoc osobom uzależnionym od narkotyków ...................................... 1683 1057 Rozdział XL. Pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi 1058 1. Idea oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi ...... 1685 1060 2. Umieszczenie osoby z zaburzeniami psychicznymi w domu pomocy społecznej ................................................................................. 1691 1063 3. Uprawnienia organu pomocy społecznejw zakresie kierowania do szpitala psychiatrycznego ................................................................. 1696 1067 Rozdział XLI. Pomoc materialna dla studentów 1077 Rozdział XLII. Pomoc socjalna dla uczniów 1078 1. Zagadnienia ogólne ................................................................................. 1702 1078 2. Podmioty uprawnione do świadczeń ...................................................... 1703 1079 3. Stypendium szkolne (art. 90d u.s.o.) ...................................................... 1704 1081 4. Zasiłek szkolny (art. 90e u.s.o.) ............................................................... 1707 1082 5. Postępowanie w sprawie przyznania pomocy (art. 90e u.s.o.) ............. 1709 1085 Rozdział XLIII. Pomoc w postaci dożywiania. Posiłek w szkole i w domu 1086 1. Cel i zakres Programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” ........ 1710 1087 2. Podmioty realizujące Program ................................................................ 1713 1088 3. Finansowanie Programu – źródła i zasady ............................................. 1717 1089 4. Podmioty uprawnione do pomocy udzielanej w ramach Programu ..... 1718 1090 5. Przesłanki udzielenia pomocy w ramach Programu .............................. 1719 1092 6. Formy udzielenia pomocy w ramach Programu .................................... 1723 1095 Rozdział XLIV. Pomoc kobietom w ciąży i rodzinom wychowującym dzieci wymagające szczególnej opieki 1096 1. Pomoc udzielana na podstawie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży .................................................................................... 1725 1098 2. Pomoc udzielana na podstawie ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” ................................................................................. 1729 1101 Rozdział XLV. Wsparcie w ramach Karty Dużej Rodziny 1113 Rozdział XLVI. Dodatek energetyczny 1117 Rozdział XLVII. Nieodpłatna pomoc prawna 1123 Indeks rzeczowy