Ikony normalizacji. Kultury wizualne Niemiec 1945–1949 to książka, która omawia znaczenie obrazów w odbudowie powojennych społeczeństw niemieckich. Filmy, fotografie prasowe, plakaty czy znaczki pocztowe to ważne czynniki przemian i powrotu do „normalności”. Obrazy odegrały istotną rolę w rozrachunku z przeszłością, oferowały też atrakcyjne wyobrażenia o przyszłości. W bogato ilustrowanej pracy autorka przedstawia szerokie spektrum powojennych tematów i prezentuje panoramę mediów niemieckich w pierwszych latach po zakończeniu drugiej wojny światowej. Główne obszary analizy to: wizualne rozliczenie z nazizmem, obrazy ruin i odbudowy oraz popularne reprezentacje ciała po drugiej wojnie światowej. Magdalena Saryusz-Wolska, adiunkt w Instytucie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 2010–2015 pracowała w Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, od 2015 roku współpracuje z Niemieckim Instytutem Historycznym w Warszawie. Autorka książki Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach (2011), redaktorka i współredaktora wielu opracowań zbiorowych, w tym: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka (2009) oraz Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci (2014). Publikowała m.in. w „Osteuropa”, „German Life and Letters” oraz „Participations. Journal of Audience and Reception Studies”. Stypendystka kilku fundacji i instytucji – ostatnio MNiSW. Patronat nad książką objęło Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze
WPROWADZENIE 9 Normalizacja 10 Ikonosfera 12 Dominujące motywy 25 Rozdział I. Obrazy pod kontrolą – polityki wizualne aliantów 31 Obrazy w dyspozycji władzy: banknoty i znaczki pocztowe 41 Kontrola i licencjonowanie prasy 56 Dystrybucja filmowa 70 Reaktywacja produkcji filmowej 83 Rozdział II. Wina i wyparcie 95 Dyskurs elit intelektualnych 101 Wina zbiorowa: obrazy z obozów 114 Wina ekskluzywna: nazizm w oczach Niemców 163 Wyparcie: filmy fabularne 176 Rozdział III. Ruiny i odbudowa 227 Drezno, Kolonia i inne miasta 231 Wokół motywu kobiet (z) ruin 247 Filmy z ruin 257 Odwrócenie spojrzeń 296 Rozdział IV. Ciało i zdrowie 303 Jedzenie 306 Choroby 323 Matki i dzieci 365 Uwodzicielki 377 Kult gwiazd 396 W stronę restytucji utraconego ładu społecznego 404 Zakończenie 409 (Od)budowa społeczeństwa i tożsamości 410 Obrazy historii? 415 Równoległość dyskursów 417 Przypisy 421 Bibliografia 463 Filmografia 483 Indeks osób 489