Historia wychowania, t. 1
Książka należy do klasycznych dzieł prezentujących historię wychowania. Tom pierwszy zawiera charakterystykę historii wychowania od starożytnej Grecji do połowy wieku XVIII. Okres pierwszy dotyczy wychowania helleńskiego, okres drugi wychowania grecko-rzymskiego, okres trzeci wychowania w wiekach średnich, czwarty wychowania humanistycznego.
Czwarte wydanie jest uwspółcześnionym stylistycznie i edytorsko wydaniem z 1934 roku przygotowanym na podstawie wydania z 1996 roku. Zawiera wszystkie treści z wydania historycznego, ale zostało przedstawione językiem z mniejszą ilością archaizmów i mniejszym nacechowaniem starodawnym stylem. Zmianie uległa również szata graficzna.
Nota o Autorze 9
WSTĘP. WYCHOWANIE I HISTORIA WYCHOWANIA 13
ROZDZIAŁ 1. Istota i ewolucja wychowania 13
ROZDZIAŁ 2. Rozwój i zadania historii wychowania 19
ROZDZIAŁ 3. Źródła i literatura 29
OKRES PIERWSZY. WYCHOWANIE HELLEŃSKIE 39
ROZDZIAŁ 4. Ogólne warunki i zasady wychowania helleńskiego 41
ROZDZIAŁ 5. Wychowanie spartańskie 51
ROZDZIAŁ 6. Wychowanie ateńskie 54
ROZDZIAŁ 7. Początki greckiej teorii pedagogicznej 63
ROZDZIAŁ 8. Sokrates 67
ROZDZIAŁ 9. System wychowawczy Platona 70
ROZDZIAŁ 10. Poglądy Arystotelesa 77
ROZDZIAŁ 11. Retoryka i wykształcenie ogólne 85
OKRES DRUGI. WYCHOWANIE GRECKO-RZYMSKIE 91
CZĘŚĆ I. WYCHOWANIE W EPOCE HELLENISTYCZNEJ 93
ROZDZIAŁ 12. Podstawy kultury hellenistycznej 93
ROZDZIAŁ 13. Rozwój nauk 95
ROZDZIAŁ 14. Organizacja szkolnictwa 98
CZĘŚĆ II. WYCHOWANIE RZYMSKIE 110
ROZDZIAŁ 15. Starorzymskie wychowanie praktyczne 110
ROZDZIAŁ 16. Przewrót pod wpływem kultury greckiej 112
ROZDZIAŁ 17. Kierunek retoryczny 118
ROZDZIAŁ 18. Dydaktyka praktyczna Kwintyliana 123
ROZDZIAŁ 19. Szkoła elementarna, gramatykalna i retoryczna 127
ROZDZIAŁ 20. Powstanie szkolnictwa wyższego 133
ROZDZIAŁ 21. Chrześcijaństwo wobec szkoły grecko-rzymskiej 137
OKRES TRZECI. WYCHOWANIE W WIEKACH ŚREDNICH 145
CZĘŚĆ I. UPADEK KULTURY WE WCZESNYM ŚREDNIOWIECZU 147
ROZDZIAŁ 22. Chrześcijaństwo a wychowanie 147
ROZDZIAŁ 23. Kryzys umysłowy w Kościele 150
ROZDZIAŁ 24. Ciągłość dziedzictwa greckiego w Bizancjum 154
ROZDZIAŁ 25. Karol Wielki i Alkwin 157
ROZDZIAŁ 26. Szkoły klasztorne i katedralne 160
CZĘŚĆ II. WYCHOWANIE W PÓŹNIEJSZYM ŚREDNIOWIECZU 176
ROZDZIAŁ 27. Utrwalenie porządku średniowiecznego 176
ROZDZIAŁ 28. Rozwój scholastyki 178
ROZDZIAŁ 29. Pierwszy renesans starożytnych i jego upadek 181
ROZDZIAŁ 30. Odrodzenie nauk świeckich 185
ROZDZIAŁ 31. Uniwersytety 189
ROZDZIAŁ 32. Wychowanie stanowe 199
ROZDZIAŁ 33. Wychowanie młodzieży rycerskiej 202
ROZDZIAŁ 34. Szkolnictwo miejskie 205
ROZDZIAŁ 35. Wychowanie kobiet 209
ROZDZIAŁ 36. Początki literatury pedagogicznej 213
ROZDZIAŁ 37. Przesilenie kultury średniowiecznej 216
CZĘŚĆ III. SZKOLNICTWO W POLSCE ŚREDNIOWIECZNEJ 219
ROZDZIAŁ 38. Powstanie i rozwój szkół kościelnych 219
ROZDZIAŁ 39. Założenie uniwersytetu krakowskiego 223
ROZDZIAŁ 40. Oświata na Rusi Zachodniej 228
OKRES CZWARTY.WYCHOWANIE HUMANISTYCZNE 233
CZĘŚĆ I. RENESANS PEDAGOGIKI STAROŻYTNEJ 235
ROZDZIAŁ 41. Odrodzenie i humanizm 235
ROZDZIAŁ 42. Pedagogika włoskich humanistów 240
ROZDZIAŁ 43. Humanizm w Europie 244
ROZDZIAŁ 44. Erazm z Rotterdamu 247
ROZDZIAŁ 45. Największy pedagog humanizmu: Vives 250
ROZDZIAŁ 46. Reformacja 255
ROZDZIAŁ 47. Udoskonalenie gimnazjum przez Sturma 260
ROZDZIAŁ 48. Jezuici 268
ROZDZIAŁ 49. Nowe katolickie organizacje szkolne 279
CZĘŚĆ II. WYCHOWANIE HUMANISTYCZNE W POLSCE 282
ROZDZIAŁ 50. Początki humanizmu w Polsce 282
ROZDZIAŁ 51. Zagraniczne podróże po wiedzę 286
ROZDZIAŁ 52. Rozwój polskiej literatury pedagogicznej 291
ROZDZIAŁ 53. Szkolnictwo różnowiercze 299
ROZDZIAŁ 54. Szkolnictwo jezuickie 305
ROZDZIAŁ 55. Akademia Krakowska i jej kolonie 309
ROZDZIAŁ 56. Szkolnictwo parafialne 313
ROZDZIAŁ 57. Szkolnictwo na ziemiach ruskich 317
ROZDZIAŁ 58. Wychowanie dworskie i wychowanie dziewcząt 325
CZĘŚĆ III. ZWROT TEORII PEDAGOGICZNEJ KU REALIZMOWI 330
ROZDZIAŁ 59. Krytyka edukacji humanistycznej: Montaigne 331
ROZDZIAŁ 60. Wpływ nowej filozofii na teorię pedagogiczną 335
ROZDZIAŁ 61. Jan Amos Komeński 339
ROZDZIAŁ 62. Janseniści 360
ROZDZIAŁ 63. Urozmaicenie nauki: Fénelon 364
ROZDZIAŁ 64. Zasada użyteczności w nauce: Fleury 370
CZĘŚĆ IV. PRÓBY REFORMY WYCHOWANIA 376
ROZDZIAŁ 65. Racjonalistyczny pogląd na świat i kultura dworska 376
ROZDZIAŁ 66. Wyraziciel nowych poglądów: Locke 379
ROZDZIAŁ 67. Wychowanie arystokracji i akademie szlacheckie 391
ROZDZIAŁ 68. Początki szkół realnych i szkółek ludowych 396
ROZDZIAŁ 69. Modernizacja starej szkoły: Rollin 401
CZĘŚĆ V. REFORMA SZKOLNA KONARSKIEGO 406
ROZDZIAŁ 70. Sto lat upadku szkół i oświaty w Polsce 406
ROZDZIAŁ 71. Stanisław Konarski 411
ROZDZIAŁ 72. Collegium Nobilium 416
ROZDZIAŁ 73. Reforma szkolnictwa pijarskiego 431
ROZDZIAŁ 74. Wzrost poziomu kształcenia i wychowania w Polsce 444