Globalny minotaur
Yanis Varoufakis, który jako minister finansów pogrążonej w kryzysie Grecji przeciwstawił się najpotężniejszym instytucjom finansowym na świecie, obala w swojej fascynującej książce najważniejsze mity dotyczące obecnego kryzysu globalnej gospodarki. Według Varoufakisa kryzysu nie spowodowała tyle chciwość bankierów czy też zła regulacja sektora finansowego, lecz przede wszystkim pozycja Stanów Zjednoczonych, które od lat 30-tych XX wieku niczym starożytny Minotaur otrzymywały daniny od całego świata w postaci płynącego do USA kapitału. Obecnie Minotaur osłabł na tyle, że nie jest już w stanie napędzać światowego rynku. Wychodząc od swoich analiz, Varoufakis kreśli możliwość skutecznych interwencji w irracjonalność obecnego kryzysu, które wykraczałaby poza dotychczasowe, nieskuteczne środki zapobiegawcze. Książka przedstawia teoretyczne podstawy sprzeciwu wobec polityki zaciskania pasa i neoliberalnych recept na kryzys, z którymi walczy obecnie coraz więcej społeczeństw w Europie i na świecie.
Podwójna walka Varoufakisa. Przedmowa do polskiego wydania (Maciej Szlinder) IX
Skróty 3
Przedmowa do nowego wydania 5
Podziękowania 11
Rozdział 1. Wprowadzenie 13
Moment roku 2008 13
Sześć wyjaśnień, dlaczego stało się to, co się stało 16
Wyzwanie paralaksy 34
Globalny Minotaur: pierwsze spojrzenie 36
Rozdział 2. Laboratoria przyszłości 41
Nasze dwa skoki naprzód 41
Sekret Condorceta w wieku kapitału 44
Paradoks sukcesu i kryzysy odnowicielskie 48
Większe stawki: załamania, kryzysy i rola finansów 51
Kryzys 1929 roku 54
Dotyk Midasa traci moc: upadek standardu złota 60
Dwa chochliki: rynek pracy i rynek pieniężny 62
Duch w maszynie 66
Epilog: inkubacja Globalnego Planu 70
Rozdział 3. Globalny Plan 75
Niezwykła szansa 75
Bretton Woods 76
Stracona szansa 79
Ci, którzy upadli, wstają 86
Plan Marshalla: zdolaryzować Europę, zrehabilitować Niemcy 90
Unia Europejska i japoński cud gospodarczy 94
Ideologia geopolityczna Globalnego Planu 98
Amerykańska polityka wewnętrzna w czasach
Globalnego Planu 102
Wnioski: złoty wiek kapitalizmu 105
Rozdział 4. Globalny Minotaur 111
Pięta achillesowa Globalnego Planu 111
Rozpad Globalnego Planu 112
Interregnum: kryzys naftowy z 1970 roku, stagflacja i wzrost stóp procentowych 116
Globalny Minotaur 121
Cztery uroki Minotaura 123
Najdziwniejszy globalny mechanizm recyklingu nadwyżek 131
Wnioski: wielki triumf Globalnego Minotaura 132
Rozdział 5. Służebnice bestii 135
Zazdrość o Minotaura 135
Gorączka przejęć: Wall Street tworzy wartości metafizyczne . 138
Hedging i dźwignia finansowa 142
Ideologia taniości dla Epoki Nadmiaru: efekt Walmarta 145
Splamione domy, toksyczne pieniądze:
Wall Street tworzy swój prywatny pieniądz 149
Toksyczna teoria, część pierwsza: polityka skapywania, ekonomia podaży 156
Toksyczna teoria, część druga: modele ekonomiczne i rozmaite złudzenia 162
Epilog: nieszczęście wisiało w powietrzu 166
Rozdział 6. Kryzys 171
Walący się stos 171
Kronika zapowiedzianego kryzysu: zapaść kredytowa, środki ratunkowe i uspołecznienie niemal wszystkiego 172
Depresja 186
Epilog: upadek w „bankrutokrację” 190
Rozdział 7. Służebnice kontratakują 197
Z niewielką pomocą przyjaciół: Plan Geithnera-Summersa 197
Europejska wersja Planu Geithnera-Summersa 203
Gryząc rękę, która ocala: najokropniejsza służebnica rośnie w siłę 207
Powrót drapieżnego zarządzania i pustej ekonomii oraz osobliwa tragedia fundamentalizmu rynkowego 210
Epilog: najgorsze z dwóch światów 213
Rozdział 8. Globalne dziedzictwo Minotaura: gasnące słońce, ranne tygrysy, kapryśna Europa i niespokojny smok 215
Gasnące słońce: stracone dekady Japonii 215
Ranne tygrysy: Japonia, Ameryka i kryzys Azji
Południowo-Wschodniej 221
Niemiecka Europa 225
Nowe szaty marki 229
Zjednoczenie Niemiec i jego globalne znaczenie 233
Najpierw jako historia, potem jako farsa: pakiety pomocowe dla europejskich banków 234
Grecy dźwigają swoje długi 237
Spadający alpiniści i kryzys euro 240
Dlaczego Europa się waha, jeśli z kryzysu można by wyjść szybko i bez trudu? 241
Wzlot i upadek smoka 244
Epilog: między zachodnią bankrutokracją i kruchą siłą wschodu 252
Rozdział 9. Świat bez Minotaura? 255
Hipoteza Globalnego Minotaura: streszczenie 256
Umarł Minotaur! Niech żyją amerykańskie deficyty! 258
Śmierć Minotaura w obrazach 261
Ameryka opuszczona przez Minotaura 263
Luzowanie ilościowe jako najbardziej złożona forma myślenia życzeniowego 267
Europa bez Minotaura 271
Chiny bez Minotaura 279
Polecane lektury 283
Bibliografia (wybór) 285