Filozofia formy literackiej

Filozofia formy literackiej

Kolejna książka z serii LITERATURA I OKOLICE jest przekładem tytułowej rozprawy po raz pierwszy opublikowanej prze Kennetha Burke’a w tomie The Philosophy of Literary Form. Studies In Symbolic Action w 1941 r. Zamierzeniem autora jest „określić istotę danego aktu literackiego poprzez ogólną teorię działania literackiego”, które dla Burke’a jest symboliczne. Ta symboliczność ma według niego trzy aspekty: językowy, reprezentatywny i oczyszczająco-odkupiający. Językowy, ponieważ tekst poetycki jest aktem werbalnym; reprezentatywny, gdyż w akcie tym dokonujący go podmiot w sposób świadomy lub nie się odsłania (utwór stanowi „odtańczenie” postawy tegoż podmiotu, przede wszystkim zaś jego wyobraźni twórczej); oczyszczająco-odkupiający, ponieważ poezja jest kompensacyjnym pozwalającym zrzucić brzemię przyrodzonej winy rytuałem tak dla poety, jak i poprzez jego pośrednictwo – dla czytelników jego dzieła. Tym sposobem poezja – a pojęciem tym Burke obejmował także teksty metaliterackie – staje się zarówno symboliczną biografią poety, jak i „ekwipunkiem potrzebnym do życia”, cenną wskazówką dla czytelników, nieocenioną pomocą w ich własnym „dramacie poszukującego ja”.