Filozofia cyberbezpieczeństwa

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ekonomia, zarządzanie, marketing
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-22323-6
• ISBN druku: 978-83-01-22309-0
• Liczba stron: 188
• Sposób dostarczenia produktu elektronicznego
  Produkty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po uprzednim opłaceniu (PayU, BLIK) na stronie Twoje konto > Biblioteka.

  Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.

  Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
• Ważne informacje techniczne
• Minimalne wymagania sprzętowe:
  • procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturach
  • Pamięć operacyjna: 512MB
  • Monitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bit
  • Dysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejsca
  • Mysz lub inny manipulator + klawiatura
  • Karta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/s
• Minimalne wymagania oprogramowania:
  • System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows Mobile
  • Przeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5
  • Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScript
  • Zalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.
• Informacja o formatach plików:
  • PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
  • EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
  • MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
  • Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
• Rodzaje zabezpieczeń plików:
  • Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem.
  • Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.

  Więcej informacji o publikacjach elektronicznych

Wstęp 13
Rozdział 1. Wprowadzenie do filozofii cyberbezpieczeństwa 17
	1.1. Krótko o historii 17
		1.1.1. Historia wirusów i złośliwego oprogramowania 17
		1.1.2. Grupy zainteresowań, grupy hakerskie 18
		1.1.3. Dlaczego cyberbezpieczeństwo stało się ważne? 19
	1.2. Stopniowy wzrost roli i wagi cyberbezpieczeństwa 21
	1.3. Wymiar międzynarodowy i wojskowy 23
	1.4. Czym jest filozofia cyberbezpieczeństwa – jak ją rozumieć? 24
	1.5. Czy cyberbezpieczeństwo jest osiągalne? 25
		1.5.1. Poufność, integralność, dostępność 25
		1.5.2. Dla zwykłego użytkownika 25
		1.5.3. Użycie biznesowe 25
		1.5.4. Państwo 26
		1.5.5. Problem światowy 27
	1.6. Ważne pytania i pewien mit 27
	1.7. Czy cyberbezpieczeństwo jest w ogóle osiągalne? 29
Rozdział 2. Cyberzagrożenia i konieczne wyjaśnienia 30
	2.1. Ryzyko 30
	2.2. Różne rodzaje ryzyka 32
		2.2.1. Sztuczna inteligencja 32
		2.2.2. Prawa człowieka 33
	2.3. Krótko o cyberataku 33
	2.4. Kill chain − użyteczny model myślowy 34
		2.4.1. Rozpoznanie 34
		2.4.2. Uzbrojenie 34
		2.4.3. Dostarczenie 35
		2.4.4. Eksploitacja 35
		2.4.5. Instalacja 35
		2.4.6. Dowodzenie i zarządzanie 35
		2.4.7. Realizacja celów 36
		2.4.8. Kill chain − podsumowanie 36
	2.5. Model MITRE 37
	2.6. Socjotechnika i phishing 39
	2.7. Grupy zagrożeń 40
		2.7.1. Haktywiści 41
		2.7.2. Cyberprzestępcy 41
		2.7.3. Grupy rządowe, APT 41
		2.7.4. Grupy − synteza 42
	2.8. Cybernarzędzia czy cyberbroń? 43
		2.8.1. Rodzaje narzędzi – kwestia celów 43
		2.8.2. Exploit 44
	2.9. CVE i branding błędów bezpieczeństwa 45
		2.9.1. 20-letnie błędy w zabezpieczeniach? 47
		2.9.2. Ekonomia błędów bezpieczeństwa i eksploitów 48
		2.9.3. Frameworki i inne narzędzia 48
	2.10. Ransomware 49
		2.10.1. Utrata danych i okup 49
		2.10.2. Model biznesowy – celem są pieniądze 50
		2.10.3. Jak się zabezpieczyć − zasada 3-2-1 50
		2.10.4. Problem geopolityczny i prawny – korsarstwo XXI w.? 51
Rozdział 3. Cyberbezpieczeństwo od strony użytkownika 53
	3.1. Cyberbezpieczeństwo jako problem zwykłych ludzi 53
		3.1.1. Cyfryzacja postępuje i co z tego wynika 53
		3.1.2. Czy sami budujemy zależności? 54
		3.1.3. Pożar centrum danych – co za pech! 54
	3.2. Trzeba się zabezpieczyć – czy to możliwe i jak to zrobić? 55
		3.2.1. Problemy także dla ekspertów 56
		3.2.2. Zabezpieczenie to zwiększenie kosztów dla atakujących 56
		3.2.3. Zwracaj uwagę na to, co ma znaczenie 57
		3.2.4. Modelowanie ryzyka 57
		3.2.5. Jakie są faktyczne zagrożenia dla nas? 58
	3.3. Żelazne zasady 59
		3.3.1. Technologia jest dla ludzi 59
		3.3.2. Dostawcy powinni dbać o podstawowe zabezpieczenia − waga ekosystemów 59
		3.3.3. Powierzchnia ryzyka 60
			3.3.3.1. Mapowanie sposobów korzystania 61
			3.3.3.2. Identyfikacja punktów ryzyka i dobór rozwiązań 61
			3.3.3.3. Wymogi prawne na pomoc? 62
		3.3.4. Mieć aktualne oprogramowanie 62
		3.3.5. Zasada ograniczonego zaufania wobec tego, co jest na ekranie 63
		3.3.6. Weryfikacja komunikacji 64
		3.3.7. Hasła 64
			3.3.7.1. Dobre hasła 64
			3.3.7.2. Łamanie nie jest takie proste! 66
			3.3.7.3. Nie zmieniamy dobrych haseł (chyba że są dobre ku temu powody) 66
			3.3.7.4. Dobre hasła to długie hasła 68
			3.3.7.5. Diceware 68
		3.3.8. Przechowywanie haseł 69
		3.3.9. Uwierzytelnianie dwu- bądź wieloskładnikowe 70
		3.3.10. Paranoja 71
		3.3.11. Aktualna wiedza 72
		3.3.12. Przeglądarki internetowe 73
		3.3.13. Różne ryzyka do różnych „szufladek” 74
		3.3.14. Bezpieczny e-mail 74
			3.3.14.1. Webmail 74
			3.3.14.2. Duże jest bezpieczniejsze? 75
		3.3.15. Komunikatory 76
		3.3.16. Media społecznościowe 77
		3.3.17. Czy potrzebujemy VPN? Pewnie nie 78
		3.3.18. Pamiętaj, że model zagrożeń zależy od tego, kim jesteś i czym się zajmujesz 79
	3.4. Czy zawsze nam coś grozi i ktoś chce nas zhakować? 80
		3.4.1. Nie wszystkie zagrożenia są techniczne 80
		3.4.2. Na niektóre problemy możemy nie mieć wpływu 81
	3.5. Oprogramowanie antywirusowe 81
	3.6. Prywatność użytkownika – szeroki temat 82
		3.6.1. Ustawienia 83
		3.6.2. Nie tylko źli ludzie mają coś do ukrycia 83
		3.6.3. Smartfon – centrum życia 84
		3.6.4. Co o nas wiedzą? 84
		3.6.5. Prywatność jako cecha produktu i przewaga biznesowa 85
		3.6.6. Prywatność a technologie i standardy 85
Rozdział 4. Cyberbezpieczeństwo infrastruktury zdrowia 86
	4.1. Cyfryzacja ochrony zdrowia postępuje 86
		4.1.1. Cyfryzacja i problemy? 87
		4.1.2. Cyfryzacja danych medycznych w Polsce 87
		4.1.3. COVID-19 jako akcelerator cyfryzacji 88
	4.2. Cyfryzacja a ryzyka dla cyberbezpieczeństwa 89
	4.3. Ryzyka i zagrożenia 89
		4.3.1. Cyberataki na szpitale 90
		4.3.2. Ransomware WannaCry jako motor nakładów finansowych na cyberbezpieczeństwo? 90
		4.3.3. Cyberataki na opiekę zdrowotną w Irlandii 91
		4.3.4. Inne cyberataki na ośrodki zdrowia 92	
		4.3.5. Czy ubezpieczyciel pokryje straty? 92
		4.3.6. Czy cyberubezpieczenia mają sens? 93
		4.3.7. Priorytetem szpitali nie jest cyberbezpieczeństwo 94
	4.4. Cyfryzacja diagnostyki medycznej i nowe podatności 95
		4.4.1 Ryzyko implantów 95
		4.4.2. Wycieki danych, a może modyfikacja diagnostyki 96
		4.4.3. Cyberataki w łańcuchu dostaw 96
	4.5. Cyberbezpieczeństwo urządzeń medycznych 96
	4.6. Jak zabezpieczyć szpital? 98
		4.6.1. Sprzęt, oprogramowanie, licencje, aktualizacje 98
		4.6.2. Co w razie dużej skali cyberataku? Scenariusz cyberataku systemowego 98
	4.7. Skutki śmiertelne 99
		4.7.1. Zły projekt − system Therac-25 100
		4.7.2. W pogoni za sensacją? 100
		4.7.3. Ostrożnie z doniesieniami? 101
		4.7.4. Po co zabijać cyberatakiem? 102
		4.7.5. Czy łatwo wykryć śmierć z powodu cyberataku? 102
	4.8. No dobrze, ale czy cyberatakiem można zabić? 103
		4.8.1. Scenariusz cyberataku z efektami śmiertelnymi – czy taką bombę logiczną się wykryje? 103
		4.8.2. Skoordynowane wyczerpywanie baterii implantów? Scenariusz 104
Rozdział 5. Cyberbezpieczeństwo infrastruktury krytycznej 105
	5.1. Wrażliwa część państwa 105
	5.2. Przykłady cyberataków na infrastrukturę krytyczną 106
		5.2.1. Energetyka 106
			5.2.1.1. Elektrownie jądrowe 107
			5.2.1.2. Cyberataki na dystrybucję energii na Ukrainie 108
			5.2.1.3. Co się dzieje po wyłączeniu prądu? 108
			5.2.1.4. Próba wyłączenia prądu w warunkach wojny? 109
			5.2.1.5. Jak się zabezpieczyć? 109
			5.2.1.6. Blackout cyberatakiem? Scenariusze 110
		5.2.2. Scenariusz: fizyczne niszczenie transformatora 110
			5.2.2.1. Praktyczna demonstracja zniszczeń fizycznych 112
			5.2.2.2. Sceptycyzm wobec doniesień zalecany 112
		5.2.3. Systemy uzdatniania wody 113
		5.2.4. Gaz, ropa 114
	5.3. Zabezpieczanie infrastruktury krytycznej 114
	5.4. Hakowanie elementów fizycznych 115
	5.5. Efekty fizyczne 116
		5.5.1. Stuxnet 117
		5.5.2. Niemiecka huta stali 117
	5.6. Systemy transportowe 118
	5.7. Co na to państwa? 119
	5.8. Kluczowa kwestia cywilizacyjna 120
Rozdział 6. Cyberbezpieczeństwo państwa 121
	6.1. Czym jest cyberbezpieczeństwo państwa? 121
	6.2. Państwa były już hakowane 122
		6.2.1. Cyberoperacje wymierzone w system polityczny w USA 122
		6.2.2. Wybory, wywiad i ludzka natura 122
		6.2.3. Celowe wycieki danych i ich efekty 123
		6.2.4. Cyberoperacje wymierzone w system polityczny we Francji 123
		6.2.5. Incydenty w Polsce 124
		6.2.6. Cyberoperacje profesjonalne 124
		6.2.7. Cyberatak na KNF w Polsce 125
		6.2.8. Przypadek Tajwanu − działania informacyjne i człowiek znikąd 126
		6.2.9. Ataki w innych miejscach 126
	6.3. Głosowanie elektroniczne jako systemowy punkt słabości państwa 126
		6.3.1. Kwestie przejrzystości 127
		6.3.2. Ostrożnie z cyfryzacją 127
	6.4. Ogólny scenariusz 128
	6.5. Jak zabezpieczają się państwa? 129
		6.5.1. RODO, NIS − kiedy warto lub trzeba działać? 129
		6.5.2. KSC, CERT-y, inne instytucje 129
	6.6. Czy można zabezpieczyć państwo? 130
		6.6.1. Wybory 130
		6.6.2. Partie polityczne 130
		6.6.3. Cyberbezpieczeństwo sztabu wyborczego – wyzwanie 131
			6.6.3.1. Kwestia osobowa 132
			6.6.3.2. Strategia cyberbezpieczeństwa sztabu 132
			6.6.3.3. Znów o czynniku ludzkim 132
			6.6.3.4. Środki techniczne, chmurowe 133
			6.6.3.5. Rutynowe usuwanie danych 133
		6.6.4. Cyberbezpieczeństwo jako problem PR 134
	6.7. Konieczność strategii cyberbezpieczeństwa państwa 134
	6.8. A może odłączyć się od internetu? 135
Rozdział 7. Cyberkonflikt, cyberwojna 137
	7.1. Rywalizacja państw 137
	7.2. Cyberwywiad 138
	7.3. Cyberpolicja 138
	7.4. Cyberwojska 138
		7.4.1. Standardowe narzędzia państw 139
		7.4.2. Cyberatak to nie atak 139
		7.4.3. Cyberoperacje 140
			7.4.3.1. Cyberoperacje obronne 140
			7.4.3.2. Operacje ISR 141
			7.4.3.3. Operacje ofensywne 141
		7.4.4. Proporcje w odniesieniu do różnych operacji 142
	7.5. Cyberzdolności 142
		7.5.1. Efekty fizyczne 142
		7.5.2. Efekty zakłócające 143
		7.5.3. Odmowa usługi, blokowanie 143
		7.5.4. Pozyskiwanie informacji, zbieranie danych 144
		7.5.5. Sygnalizowanie 144
		7.5.6. Dostarczanie 144
			7.5.6.1. Cyberoperacja z bliskim dostępem w Rotterdamie? 145
			7.5.6.2. Przekupywanie pracowników 145
	7.6. Czym jest cyberwojna? 146
		7.6.1. Wojna ograniczona do cyberataków? 146
		7.6.2. Cyberataki towarzyszące innym działaniom zbrojnym? 147
		7.6.3. Cyberwojna w Polsce? 148
	7.7. Działania cyberofensywne 149
		7.7.1. Cyberoperacje fizyczne 149
		7.7.2. Czy można zabić za pomocą cyberataku? Ujęcie operacyjno-wojskowe 149
		7.7.3. Targeting – czy cyberataki mogą celować w konkretne cele, ludzi? 150
	7.8. Cyberbezpieczeństwo systemów uzbrojenia 151
		7.8.1. Do czego to prowadzi? 152
		7.8.2. Dobre wieści? 152
	7.9. Czy można odpowiedzieć zbrojnie na cyberatak? 153
		7.9.1. Artykuł 51 KNZ 154
		7.9.2. Atrybucja 155
		7.9.3. Poziomy atrybucji 156
		7.9.4. Praktyka państwowa 157
		7.9.5. Po co wskazywać? 157
	7.10. Czy w ramach cyberwojny obowiązywałyby jakieś zasady? 158
		7.10.1. Pomysły na wykorzystanie nowych technologii i uchronienie się przed zagrożeniem 158
		7.10.2. Prawo wojny 159
		7.10.3. Scenariusz cyberataku wywołującego zatrucie gazem 160
	7.11. Środki do cyberataku – cyberbroń 160
		7.11.1. Narzędzia 161
		7.11.2. Metody 161
		7.11.3. Podwójne przeznaczenie 162
	7.12. Skąd brać cyberzdolności? 162
		7.12.1. Budowa 163
		7.12.2. Zakup 163
	7.13. Cyberodstraszanie. Narzędzie projekcji siły 164
		7.13.1. Cyberdestabilizacja? 165
		7.13.2. Eskalacja 166
		7.13.3. Drabina eskalacyjna 167
	7.14. Ryzyko eskalacji 170
	7.15. Jak przygotowują się państwa? 171
		7.15.1. Co nam grozi? 172
		7.15.2. Ryzyko eskalacji i wojny 172
		7.15.3. Cyberataki integralnym elementem działań bojowych, zaczepnych, wojskowych 173
		7.15.4. Czy można wspomóc stabilizację? 173
		7.15.5. Normy 174
	7.16. Cyber a sprawa polska 175
		7.16.1. Zagrożenia i ich realność 176
		7.16.2. Cyberoperacje w zdobywaniu informacji wywiadowczych 176
		7.16.3. Czy warto dawać środki na wojsko? 177
		7.16.4. Separacja cyberjednostek jest konieczna 177
		7.16.5. Czy Polska potrzebuje zdolności ofensywnych? 177
		7.16.6. Specyfika problemu – kto zechce to zrozumieć? 178
		7.16.7. Czego uczy nas kardynał Richelieu o cyberbezpieczeństwie? 178
		7.16.8. Zagrożenia z powodu posiadania cyberzdolności? 179
			7.16.8.1. Ryzyko nadużyć wewnętrznych 179
			7.16.8.2. Zagrożenie zewnętrzne 180
	7.17. Cyberwojna na Ukrainie w 2022 r. 181
		7.17.1. Sytuacja przed konfliktem zbrojnym 181
		7.17.2. Sytuacja w trakcie konfliktu zbrojnego 183
			7.17.2.1. Brak cyberapokalipsy 184
			7.17.2.2. W działaniu jednostki różnych państw 185
			7.17.2.3. Jednostki nieoficjalne, amatorskie 185
			7.17.2.4. Ryzyko rozlania się cyberkonfliktu na inne kraje 185
Zakończenie 186
O autorach 187