Elementy prawa. Podręcznik z ćwiczeniami
W podręczniku przedstawiono ogólne pojęcia prawne oraz wybrane zagadnienia z zakresu prawa karnego materialnego i postępowania karnego, prawa wykroczeń, postępowania administracyjnego, prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, postępowania w sprawie nieletnich, a także prawa w Internecie.
Dla lepszego zrozumienia i przyswojenia przez uczniów wiadomości zawartych w opracowaniu wzbogacono je licznymi przykładami. Ponadto w książce zamieszczono ryciny i tabele, stanowiące podsumowanie lub uzupełnienie omawianych treści. Edukacja prawna w szkole to zarówno formowanie wiedzy, jak i umiejętności przydatnych w życiu. Dlatego właśnie integralną częścią książki są ćwiczenia zawierające stosowne wskazówki. W końcowej części ćwiczeń zawarto rozwiązania poleceń (zadań) dla ucznia.
Adresaci:
Publikacja może stanowić nieocenioną pomoc w nauczaniu młodzieży w klasach, w których realizowane są innowacje programowe z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego, będzie przydatna na lekcjach wiedzy o społeczeństwie, a także w ramach godzin wychowawczych. Dla statystycznego obywatela tego rodzaju lektura może być sposobem na podniesienie świadomości prawnej.
Wykaz skrótów | str. 11
Od Autorki | str. 13
Część I
Podręcznik
Rozdział 1
Ogólne pojęcia prawne | str. 17
1.1. Pojęcie prawa | str. 17
1.2. Pojęcie przepisu prawnego | str. 19
1.3. Pojęcie normy prawnej i jej rodzaje | str. 24
1.4. Struktura normy prawnej | str. 26
1.5. Pojęcie stosunku prawnego | str. 28
1.6. Pojęcie prawa podmiotowego | str. 32
1.7. Pojęcie roszczenia | str. 34
1.8. Pojęcie i funkcja wykładni prawa | str. 34
1.9. Pojęcie źródeł prawa | str. 36
1.10. Pojęcie aktu normatywnego i ich rodzaje | str. 38
1.11. Hierarchia aktów normatywnych | str. 38
1.12. Tryb tworzenia prawa | str. 41
1.13. Zasady techniki prawodawczej | str. 45
1.14. Budowa tekstu prawnego | str. 46
1.15. Pojęcie systemu prawa | str. 50
1.16. Pojęcie gałęzi prawa | str. 51
1.17. Przestrzeganie i stosowanie prawa | str. 56
1.18. Pojęcie praworządności | str. 60
1.19. Pojęcie odpowiedzialności prawnej i jej rodzaje | str. 61
1.20. Ochrona prawna | str. 64
1.21. Organy ochrony prawnej | str. 65
1.22. Organy wymiaru sprawiedliwości | str. 66
Rozdział 2
Wybrane zagadnienia z części ogólnej Kodeksu karnego | str. 72
2.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 72
2.2. Pojęcie przestępstwa | str. 72
2.3. Ustawowe znamiona przestępstwa | str. 74
2.4. Formy popełnienia przestępstwa | str. 82
2.5. Okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną | str. 86
2.6. Rodzaje kar i środków karnych | str. 95
2.7. Przepadek i środki kompensacyjne | str. 105
Rozdział 3
Wybrane zagadnienia z postępowania karnego | str. 112
3.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 112
3.2. Cele postępowania karnego | str. 115
3.3. Organy procesowe | str. 116
3.4. Strony procesowe | str. 118
3.5. Inni uczestnicy procesu | str. 121
3.6. Pojęcie i rodzaje czynności procesowych | str. 123
3.7. Zasady procesowe | str. 125
3.8. Sprawy karne | str. 129
Rozdział 4
Wybrane zagadnienia z prawa wykroczeń | str. 133
4.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 133
4.2. Zasady odpowiedzialności | str. 134
4.3. Ustawowe znamiona wykroczenia | str. 135
4.4. Formy popełnienia wykroczenia | str. 138
4.5. Okoliczności wyłączające odpowiedzialność | str. 139
4.6. Rodzaje kar i środków karnych | str. 141
4.7. Dyrektywy wymiaru kary | str. 148
4.8. Strony postępowania w sprawach o wykroczenia | str. 150
4.9. Rodzaje postępowań | str. 151
Rozdział 5
Wybrane zagadnienia z postępowania administracyjnego | str. 159
5.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 159
5.2. Rodzaje postępowań regulowane przez Kodeks postępowania administracyjnego | str. 160
5.3. Ogólne zasady postępowania administracyjnego | str. 162
5.4. Organy administracji | str. 166
5.5. Właściwość organów administracji | str. 168
5.6. Strona w postępowaniu administracyjnym | str. 170
5.7. Podmioty na prawach strony | str. 172
5.8. Rodzaje rozstrzygnięć w postępowaniu administracyjnym | str. 173
5.9. Sprawy sądowoadministracyjne | str. 177
Rozdział 6
Wybrane zagadnienia prawa cywilnego | str. 180
6.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 180
6.2. Źródła prawa cywilnego | str. 182
6.3. Osoby fizyczne | str. 184
6.4. Zdolność prawna a zdolność do czynności prawnych | str. 187
6.5. Ubezwłasnowolnienie | str. 187
6.6. Osoby prawne | str. 190
6.7. Czynności prawne i ich formy | str. 191
6.8. Wady oświadczenia woli | str. 195
6.9. Przedstawicielstwo ustawowe i pełnomocnictwo | str. 198
6.10. Sprawy cywilne | str. 200
Rozdział 7
Wybrane zagadnienia prawa rodzinnego i opiekuńczego | str. 203
7.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 203
7.2. Zawarcie małżeństwa | str. 204
7.3. Władza rodzicielska | str. 210
7.4. Ustanie małżeństwa | str. 212
7.5. Obowiązek alimentacyjny | str. 215
7.6. Ustanowienie i sprawowanie opieki | str. 217
7.7. Ustanowienie kuratora | str. 220
Rozdział 8
Wybrane zagadnienia z postępowania w sprawach nieletnich | str. 222
8.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 222
8.2. Pojęcie nieletniego | str. 223
8.3. Rodzaje zachowań nieletnich wymagające reakcji sądowej | str. 224
8.4. Postępowanie w sprawie nieletniego | str. 227
8.5. Kategorie środków stosowanych wobec nieletniego | str. 229
8.6. Kary kryminalne stosowane wobec nieletnich | str. 234
8.7. Mediacja w sprawach nieletnich | str. 238
Rozdział 9
Wybrane zagadnienia z prawa w Internecie | str. 241
9.1. Wprowadzenie do zagadnień | str. 241
9.2. Komunikacja interpersonalna a komunikacja sieciowa | str. 242
9.3. Zagrożenia wynikające z wykorzystania Internetu przez nieletnich | str. 247
9.4. Uzależnienia behawioralne dzieci i młodzieży | str. 250
9.5. Prawne konsekwencje uzależnień nieletnich | str. 253
9.6. Przestępczość związana z siecią internetową i innymi mediami elektronicznymi | str. 254
9.7. Dobra osobiste i konsekwencje ich naruszenia | str. 269
9.8. Zasady etyki w cyberprzestrzeni | str. 276
Część II
Ćwiczenia ze wskazówkami i rozwiązaniami
Cele ćwiczeń | str. 281
Ćwiczenia | str. 283
Rozwiązania | str. 325
Bibliografia | str. 343