Chciałbym pokazać jedną rodzinę, ulegającą wpływom zmienności czasu. Pokażę ją od czasów pogaństwa, kultu świętych drzew i świętych wężów, później na tle europejskiego średniowiecza, rycerskiego i mistycznego, na tle renesansu, reformacji i protestantyzmu, na tle tej gwałtownej kontrrewolucji katolickiej, którą było panowanie jezuitów w XVII wieku, wreszcie za czasów wolnomularstwa i rozbawionego rokoka, uciech, zabaw i pijaństwa, chcę pokazać, jak ją uwiodła gwiazda Napoleona, jak walczyła z Bismarckiem, jak stała w cieniu wielkości i dekadencji państwa carów.
Stanisław Cat-Mackiewicz
(...) praca jest nie tylko rekapitulacją poglądów Cata na dzieje polskie, których odcinek w XX wieku zwykł nazywać, niby żartami, „Polską poradziwiłłowską” – poglądów bardzo swoistych, dalekich przeważnie od sądów akademickiej historiografii – ale również w niemałej mierze polemiką ze współczesnością i współczesnymi.
dr Jerzy Jaruzelski
SPIS TREŚCI La donna e mobile Pierwsze cztery pokolenia Cztery znaczenia wyrazu: Litwin Radziwiłłowie XV wieku Barbara Radziwiłłówna Przeciwieństwa Rozmyślania w Archiwum Mikołaj Czarny Habent sua fata libelli Pamiętniki Albrychta Stanisława Radziwiłła, kanclerza wielkiego litewskiego Zwycięstwa i klęska Henryk Sienkiewicz i litewskie „Vichy” Archiwum Radziwiłłowskie z XVII i XVIII wieku Nike, Nike, Nike Równouprawnienie z monarchami Wojna z Sapiehami Dekadencja Memento mori Anegdoty o „Panie Kochanku” Polityka ks. Karola Radziwiłła Pojednanie z królem Wstęp do XIX wieku Honor Polaków Eliza i Wilhelm Odnowicielka Nieświeża Artur Bartels – Radziwiłł nieprawy Prezes Koła Polskiego w Berlinie Renata Książę Janusz Radziwiłł Piłsudski w Nieświeżu Chrzest księżniczki Indeks osób