CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość

Wykaz skrótów 37
Przedmowa 45
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.) 49
Rozdział 1. Podmiot i przedmiot opodatkowania 51
Art. 1. 51
I. Uwagi ogólne 52
II. Definicja podatnika 53
1. Uwagi wprowadzające 53
2. Osoba prawna 54
3. Spółka kapitałowa w organizacji 55
4. Jednostki nieposiadające osobowości prawnej jako podatnicy 56
5. Spółka komandytowo-akcyjna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 60
6. Spółka komandytowa 64
7. Spółka jawna jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych 69
8. Przepisy przejściowe dotyczące spółki komandytowej oraz jawnej 71
9. Fundacja rodzinna w organizacji 73
Art. 1a. 74
I. Grupa kapitałowa jako podatnik 77
II. Warunki utworzenia podatkowej grupy kapitałowej 78
III. Procedura utworzenia podatkowej grupy kapitałowej 81
IV. Utrata statusu podatkowej grupy kapitałowej 82
V. Działanie podatkowej grupy kapitałowej 84
Art. 2. 86
I. Wprowadzenie 87
II. Działalność rolnicza 87
III. Działy specjalne produkcji rolnej 93
IV. Działalność leśna 93
V. Przychody z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznych umów 94
VI. Armatorzy opodatkowani podatkiem tonażowym 96
VII. Przedsiębiorcy okrętowi opodatkowani ryczałtem 98
VIII. Wypłaty, o których mowa w art. 27 u.z.s. 102
Art. 3. 103
I. Wprowadzenie 104
II. Siedziba i zarząd osoby prawnej 105
III. Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy 108
IV. Dochody nierezydentów 108
V. Obowiązek podatkowy wybranych form i rodzajów działalności w umowach międzynarodowych 112
1. Zakład 112
2. Zakład w przypadku robót budowlanych 114
3. Miejsce opodatkowania dochodów a brak rezydencji 116
VI. Metody eliminacji podwójnego opodatkowania 120
Art. 4. 133
I. Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 133
II. Obszary morskie 134
III. Specjalne strefy ekonomiczne 135
Art. 4a. 135
I. Przedsiębiorstwo 140
II. Zorganizowana część przedsiębiorstwa 142
III. Program restrukturyzacji 146
IV. Urząd skarbowy 148
V. Podatek od towarów i usług 149
VI. Partnerstwo publiczno-prywatne 149
VII. Samochód osobowy 152
VIII. Mały podatnik 153
IX. Zagraniczny zakład 156
X. Certyfikat rezydencji 157
XI. Ubezpieczyciel 160
XII. Spółka niebędąca osobą prawną 160
XIII. Definicje związane z pojawieniem się spółki komandytowo‑akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki komandytowej i spółki jawnej w roli podatnika 161
XIV. Wartość emisyjna udziałów (akcji) 163
XV. Pochodne instrumenty finansowe i waluty wirtualne 163
1. Pochodne instrumenty finansowe 163
2. Waluty wirtualne 164
XVI. Komercjalizowana własność intelektualna i podmiot komercjalizujący 164
XVII. Działalność badawczo-rozwojowa 165
1. Działalność badawczo-rozwojowa 166
2. Działalność naukowa 167
3. Prace rozwojowe 168
XVIII. Rzeczywisty właściciel 170
XIX. Fundusze inwestycyjne 172
XX. Wierzytelności banku hipotecznego 172
XXI. Odpisy na straty kredytowe 172
XXII. Alternatywna spółka inwestycyjna 173
XXIII. Alternatywna spółka inwestycyjna wdrażająca instrument finansowy 173
XXIV. Pracownicze plany kapitałowe 173
1. Wstęp 173
2. Uczestnicy pracowniczych planów kapitałowych 175
3. Dobrowolność oszczędzania 177
4. Wpłaty dokonywane do PPK 177
5. Wpłata powitalna i dopłaty roczne do PPK 179
XXV. Ustawa z 8.03.2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych 180
XXVI. Spółka nieruchomościowa 181
XXVII. Fundacja rodzinna 183
1. Wstęp 183
2. Zakres działalności przewidzianej dla fundacji rodzinnej 186
Art. 4b. (uchylony). 186
Art. 4c. 187
I. Zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów 187
II. Zmiany konstrukcyjne 187
III. Zasady dokumentowania opisujące charakter pojazdu w rozumieniu podatkowym (osobowy czy ciężarowy) 187
Art. 5. 188
I. Wprowadzenie 188
II. Opodatkowanie wspólników spółek osobowych – problemy i wątpliwości 189
1. Uwagi wprowadzające 189
2. Dochód osoby prawnej osiągany w spółce osobowej 189
3. Spółki osobowe a umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania 196
III. Opodatkowanie współwłasności 196
IV. Opodatkowanie wspólnego przedsięwzięcia 198
V. Opodatkowanie wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych 199
Art. 6. 199
I. Wprowadzenie 202
II. Skarb Państwa 202
III. Narodowy Bank Polski 203
IV. Jednostki budżetowe 203
V. Fundusze celowe 203
VI. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 204
VII. Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej 205
VIII. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie 205
IX. Przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienia te lub umowy stanowią inaczej 206
X. Jednostki samorządu terytorialnego 207
XI. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 208
XII. Agencja Rynku Rolnego 208
XIII. Fundusze inwestycyjne i instytucje wspólnego inwestowania 209
XIV. Fundusze emerytalne 212
XV. Zakład Ubezpieczeń Społecznych 213
XVI. Fundusz Rezerwy Demograficznej 214
XVII. Agencja Nieruchomości Rolnych 215
XVIII. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych 216
XIX. Narodowy Fundusz Zdrowia 217
XX. Bankowy Fundusz Gwarancyjny 219
XXI. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa 220
XXII. Jednostki dozoru technicznego, o których mowa w ustawie o dozorze technicznym 222
XXIII. Krajowy Zasób Nieruchomości 222
XXIV. Polska Agencja Nadzoru Audytowego 223
XXV. Kasy zapomogowo-pożyczkowe 223
XXVI. Agencja Mienia Wojskowego 224
XXVII. Fundacja rodzinna 226
XXVIII. Podatek od świadczeń fundacji, mienia polikwidacyjnego i ukrytych zysków 227
XXIX. Podatek sankcyjny od działalności „pozaustawowej” 228
XXX. Podatek od przychodów z budynków 229
XXXI. Podatek od niektórych transakcji z podmiotami powiązanymi 229
Art. 7. 229
I. Wprowadzenie – ogólne zasady ustalania dochodu 231
II. Dochody i koszty nieuwzględniane przy obliczaniu dochodu 233
III. Rozliczanie strat podatkowych 235
1. Ogólne zasady rozliczania strat z lat ubiegłych 235
2. Odliczanie strat przy przekształcaniu, przejmowaniu, łączeniu i dzieleniu podmiotów 238
3. Straty przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji 239
4. Rozliczanie straty zagranicznego zakładu 240
5. Rozliczanie strat instytucji kredytowych związanych z działalnością oddziału 240
6. Rozliczanie strat, gdy podatnik wybierze zryczałtowany podatek dochodowy spółek (CIT estoński) 241
IV. Szczególne zasady ustalania dochodu 243
V. Różnice w rachunkowym i podatkowym ujęciu dochodu 243
Art. 7a. 245
I. Wprowadzenie 245
II. Dochód i strata w podatkowej grupie kapitałowej 246
III. Rozliczenie strat powstałych przed powstaniem podatkowej grupy kapitałowej i w czasie jej istnienia 246
Art. 7aa. 247
Art. 7b. 253
I. Wprowadzenie 255
II. Przychody z zysków kapitałowych 255
1. Uwagi wstępne 255
2. Przychody z udziału w zyskach osób prawnych 257
3. Przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów 278
4. Przychody uzyskane w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną, wystąpienia wspólnika z takiej spółki lub zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce, jeżeli Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia otrzymanych składników majątku 278
5. Przychody z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego do osoby prawnej lub spółki komandytowo-akcyjnej 279
6. Pozostałe przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce komandytowo-akcyjnej 280
7. Przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną 281
8. Przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych 281
9. Pozostałe przychody z zysków kapitałowych 281
10. Ubezpieczyciele, banki i inne instytucje finansowe 286
III. Rachunkowe aspekty rozliczania dochodu z udziału w zyskach osób prawnych 287
Art. 8. 289
I. Wprowadzenie 290
II. Rok podatkowy – definicja 290
III. Rozpoczęcie działalności a rok podatkowy 292
IV. Nabycie statusu podatnika przez spółkę jawną 293
V. Zmiana roku podatkowego 294
VI. Wcześniejsze zakończenie roku podatkowego 295
VII. Rok podatkowy kapitałowej grupy podatkowej 298
Art. 9. 298
I. Wprowadzenie 301
II. Prowadzenie ewidencji rachunkowej 303
1. Ogólne zasady 303
2. Wyodrębnienie niektórych ewidencji na mocy przepisów podatkowych 305
III. Przychody, koszty i dochód w ewidencji rachunkowej a rozliczenie podatku 306
IV. Ustalanie dochodu w drodze oszacowania 308
V. Szacowanie dochodu u podatników mających ograniczony obowiązek podatkowy 310
VI. Armatorzy opodatkowani podatkiem tonażowym oraz przedsiębiorcy okrętowi opodatkowani zryczałtowanym podatkiem prowadzący równolegle inną działalność gospodarczą 311
VII. Spis z natury niektórych towarów 312
Art. 9a. (uchylony). 314
I. Wprowadzenie 314
II. Treść dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi 316
1. Uwagi wstępne 316
2. Dokumentacja wymagana od 1.01.2017 r. do 31.12.2018 r. 319
III. Podmioty zobowiązane do sporządzenia dokumentacji 322
IV. Warunki obligujące do sporządzenia dokumentacji 326
1. Uwagi wstępne 326
2. Transakcje między podmiotami powiązanymi wymagające udokumentowania od 1.01.2017 r. do 31.12.2018 r. 326
3. Transakcje i umowy z podmiotami z rajów podatkowych 327
4. Podmioty wyłączone z obowiązku sporządzania dokumentacji 329
V. Skutki podatkowe braku dokumentacji 332
VI. Rachunkowe aspekty transakcji z podmiotami powiązanymi 333
Art. 9b. 336
I. Wprowadzenie 336
II. Warunki umożliwiające stosowanie rozliczania różnic kursowych według ustawy o rachunkowości 337
III. Zasady rozliczania różnic kursowych według zasad rachunkowych 338
IV. Zasady rozliczania różnic kursowych w przypadku zmiany metody 339
V. Zasady rozliczania różnic kursowych w przypadku przekształceń jednostek 339
Art. 10. (uchylony). 340
Art. 11. (uchylony). 340
I. Wprowadzenie 340
II. Podmioty powiązane 341
III. Transfer dochodów i warunki ich szacowania 347
IV. Metody szacowania zysków transakcji 350
1. Uwagi wstępne 350
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z 10.09.2009 r. – definicje i podstawowe pojęcia 350
3. Metody szacowania dochodów 355
4. Sposób i tryb eliminowania podwójnego opodatkowania transakcji transgranicznych 361
V. Porozumienia w sprawie ustalania cen transferowych 363
1. Uwagi wstępne 363
2. Rodzaje uprzednich porozumień cenowych (UPC) 364
3. Forma prawna uprzednich porozumień cenowych 365
4. Składanie wniosku 365
5. Opłaty za złożenie wniosku 368
6. Negocjacje i uzgodnienia po złożeniu wniosku, wycofanie wniosku 368
VI. Korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych 369
VII. Podmioty powiązane według kryteriów rachunkowych i podatkowych 370
Rozdział 1a. Ceny transferowe 371
Oddział 1. Przepisy ogólne 371
Art. 11a. 373
I. Definicje transakcji i powiązań 374
1. Cena transferowa 375
2. Podmiot 375
3. Podmioty niepowiązane 375
4. Podmioty powiązane 375
5. Powiązania 377
6. Transakcja kontrolowana 377
7. Uprzednie porozumienie cenowe 377
II. Znaczący wpływ 380
1. Znaczący wpływ wynikający z relacji właścicielskich, zarządczych lub kontrolnych 381
2. Znaczący wpływ wywierany przez osobę fizyczną 381
III. Powiązania o charakterze rodzinnym 382
IV. Udział pośredni 382
Art. 11b. 382
Wyłączenia stosowania przepisów o cenach transferowych 382
Oddział 2. Zasada ceny rynkowej 383
Art. 11c. 383
Zasada cen rynkowych 384
Art. 11d. 386
Metody ustalania cen transferowych 386
Art. 11e. 387
Korekta cen transferowych 388
Art. 11f. 390
Usługi o niskiej wartości dodanej 390
Art. 11g. 391
Pożyczki 391
Art. 11h. (uchylony). 392
Zasada korekty odpowiedniej 392
Art. 11i. 393
Transakcje z podmiotami w „rajach podatkowych” 393
Art. 11j. 394
Delegacje ustawowe 394
Oddział 3. Dokumentacja cen transferowych 395
Art. 11k. 395
I. Wstęp 396
II. Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych 397
Art. 11l. 401
Określenie wartości transakcji kontrolowanej 401
Art. 11m. (uchylony). 402
Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych 402
Art. 11n. 404
Transakcje kontrolowane nieobjęte obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych 406
Art. 11o. 409
Inni podatnicy obowiązani do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych 410
Art. 11p. 411
Grupowa dokumentacja cen transferowych 411
Art. 11q. 412
Elementy lokalnej dokumentacji cen transferowych i grupowej dokumentacji cen transferowych 413
Art. 11r. 419
Aktualizacja analizy porównawczej i analizy zgodności 419
Art. 11s. 419
Przedstawianie i sporządzanie dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych 420
Oddział 4. Informacja o cenach transferowych 422
Art. 11t. 422
I. Informacja o cenach transferowych przekazywana Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej 423
II. Podmioty powiązane według kryteriów rachunkowych i podatkowych 429
III. Rachunkowe aspekty transakcji z podmiotami powiązanymi 430
Rozdział 2. Przychody 433
Art. 12. 433
I. Wprowadzenie 446
II. Kategorie przychodów 449
III. Przychody w walutach obcych 485
IV. Przychody z działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej 486
1. Uwagi wstępne 486
2. Przychody należne 487
3. Obniżanie i podwyższanie przychodu o zwroty, rabaty, bonifikaty, skonta 488
V. Data powstania przychodu i korekty przechodu 491
VI. Przychody niezaliczane do przychodów podatkowych 498
VII. Cesja umowy najmu lub innych umów o podobnym charakterze 535
VIII. Przychody ze zbycia udziałów (akcji) 536
1. Sprzedaż krótka 536
2. Wymiana udziałów (akcji) spółek opodatkowanych w Unii Europejskiej lub Europejskim Obszarze Gospodarczym 537
IX. Wsparcie państwa i instytucji w związku z pandemią COVID-19 (tarcze 1.0-10.0) 540
1. Wsparcie ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 540
2. Wsparcie ze strony urzędów pracy 551
3. Wsparcie ze strony Polskiego Funduszu Rozwoju 563
4. Skutki podatkowe otrzymanego wsparcia 569
Art. 13. (uchylony). 571
Art. 14. 571
I. Wprowadzenie 572
II. Przychód z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych oraz usług 572
III. Wartość rynkowa 575
IV. Kwestionowanie ceny przez organ podatkowy 578
Art. 14a. 580
I. Wprowadzenie 580
II. Świadczenie niepieniężne w celu zaspokojenia zobowiązania 582
Rozdział 3. Koszty uzyskania przychodów 584
Art. 15. 584
I. Wprowadzenie 596
II. Definicja kosztów podatkowych 597
1. Związek kosztów podatkowych z przychodem i inne warunki generowania kosztów 597
2. Definitywne dokonanie wydatku 598
3. Wydatki dokonane w celu uzyskania przychodów i niezwiązane z przychodami 601
4. Związek wydatku z działalnością gospodarczą 610
5. Udokumentowanie wydatków 611
6. Wydatki w walutach obcych 613
III. Koszty uzyskania przychodów u ubezpieczycieli 615
IV. Koszty uzyskania przychodów z tytułu pracowniczych programów emerytalnych u pracodawców i w funduszach 618
V. Koszty uzyskania przychodów wynikających z ustawy o pracowniczych planach kapitałowych 620
1. Uwagi wstępne 620
2. Koszty PPK 623
VI. Koszty uzyskania przychodów powszechnych towarzystw emerytalnych 624
1. Uwagi wstępne 624
2. Podstawowe koszty działalności funduszu emerytalnego 625
3. Kwoty przekazane na rachunek rezerwowy otwartego funduszu emerytalnego 625
4. Wpłaty na Fundusz Gwarancyjny 625
5. Opłaty pobierane przez Komisję Nadzoru Finansowego 626
VII. Koszty uzyskania przychodów w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych 627
1. Uwagi wstępne 627
2. Rezerwa na ryzyko ogólne 628
3. Sekurytyzacja wierzytelności 629
4. Koszty w kasach oszczędnościowo-kredytowych 630
VIII. Koszty z tytułu wpłat na własny fundusz przeznaczony na inwestycje 631
1. Zasady funkcjonowania funduszu 631
2. Fundusz na cele inwestycyjne w ewidencji rachunkowej prowadzonej dla celów rozliczania podatku dochodowego 638
3. Sprawozdanie finansowe a fundusz na cele inwestycyjne 639
IX. Koszty odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw 640
X. Koszty uzyskania przychodów w przypadku objęcia lub zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny 642
1. Uwagi wstępne 642
2. Koszty uzyskania przychodów z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część 642
3. Odpłatne zbycie udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny (aport) 646
4. Koszty uzyskania przychodów w przypadku umorzenia udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny albo ich zbycia na rzecz spółki w celu ich umorzenia, wystąpienia ze spółki komandytowo‑akcyjnej lub obniżenia udziału kapitałowego w tej spółce w przypadku majątku otrzymanego przy likwidacji osoby prawnej 648
5. Koszty przejęcia majątku i odpłatne zbycie udziałów objętych w wyniku podziału spółek kapitałowych 649
6. Koszty przejęcia majątku i odpłatne zbycie udziałów objętych w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa będącego osobą fizyczną 650
XI. Koszty uzyskania przychodów w przypadku zbycia pożyczonych papierów wartościowych – tzw. sprzedaży krótkiej 652
XII. Koszty uzyskania przychodów u przedsiębiorców telekomunikacyjnych 652
1. Uwagi wstępne 652
2. Dopłaty do kosztów świadczonych usług wchodzących w skład usługi powszechnej 653
3. Roczna opłata telekomunikacyjna 653
XIII. Koszty uzyskania przychodów w partnerstwie publiczno‑prywatnym 654
XIV. Zasady wyceny majątku nabytego w ramach aportu przedsiębiorstwa oraz zbycia składników tego majątku 654
XV. Zasady wyceny majątku zakładu przedsiębiorcy zagranicznego i w spółce europejskiej 655
XVI. Zasady określania wartości poszczególnych składników majątku w spółkach niebędących osobą prawną oraz spółkach powstałych w wyniku przekształceń 657
XVII. Zasady określania kosztów przy zbyciu majątku spółki niebędącej osobą prawną lub otrzymanego po likwidacji takiej spółki 658
XVIII. Koszty związane z utworzeniem przyzakładowego żłobka lub przedszkola 659
XIX. Koszty uzyskania przychodu przy zbyciu środków trwałych po zakończeniu opodatkowania zryczałtowanym podatkiem od spółek 661
XX. Koszty uzyskania przychodów przy dochodach opodatkowanych i zwolnionych lub niestanowiących dochodów podatkowych 661
XXI. Ustalanie kosztów surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji rolnej lub leśnej 663
XXII. Terminy rozliczania kosztów podatkowych 664
1. Uwagi wstępne 664
2. Koszty uzyskania bezpośrednio związane z przychodem 664
3. Koszty uzyskania pośrednio związane z przychodem 666
4. Korygowanie kosztów – faktury korygujące i korekty cen transferowych 670
5. Koszty dotyczące okresów 672
6. Koszty prac rozwojowych 674
7. Koszty zarachowane zgodnie z ustawą o rachunkowości niestanowiące kosztu podatkowego – rezerwy i bierne rozliczenie kosztów 675
XXIII. Koszty zaniechanych inwestycji 677
XXIV. Koszty wynagrodzeń, zasiłków i składek na ubezpieczenie społeczne w kosztach zakładów pracy 678
XXV. Koszty używania środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych 681
XXVI. Koszty przeniesienia na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu umów najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze 683
XXVII. Koszty zbycia walut wirtualnych 683
Art. 15a. 684
Określanie różnic kursowych – metoda podatkowa 685
Art. 15b. (uchylony). 690
Art. 15ba. 690
Sprzedaż pakietu wierzytelności 691
Art. 15c. 692
I. Wprowadzenie 695
II. Alternatywne ograniczenie kosztów obowiązujące w latach 2015–2017 696
III. Obowiązkowe ograniczenie kosztów obowiązujące od 1.01.2018 r. 699
1. Obliczanie limitu odliczania odsetek 700
2. Koszty finansowania zewnętrznego 701
3. Wyłączenie określonych pożyczek 702
4. Odstępstwa o charakterze ogólnym 702
5. Odstępstwa dotyczące podmiotów wchodzących w skład grupy objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym 703
6. Wyłączenia podmiotowe 703
7. Ograniczenie ustawowe 704
Art. 15ca. (uchylony). 709
Korekta kosztów finansowania dłużnego 709
Art. 15cb. 710
Zwiększenie podatkowej atrakcyjności finansowania własnego (notional interest deduction – NID) 711
Art. 15d. 714
I. Wprowadzenie 715
II. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów – zapłata gotówką 716
III. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów – zapłata na konto spoza tzw. białej listy 720
IV. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów – niestosowanie MPP 726
Art. 15e. (uchylony). 727
I. Wprowadzenie 727
II. Ograniczenie kosztów usług niematerialnych 731
Art. 16. 733
I. Wprowadzenie 749
II. Wydatki na nabycie i ulepszenie środków trwałych oraz koszty amortyzacji 750
1. Uwagi wstępne 750
2. Grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów 751
3. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne 753
III. Używanie samochodów w działalności gospodarczej 755
1. Uwagi wstępne 755
2. Ograniczenie amortyzacji samochodu osobowego 755
3. Samochody prywatne pracowników 757
4. Pozostałe samochody osobowe niebędące i będące własnością podatnika 760
5. Składki AC samochodu osobowego 765
6. Straty powstałe w wyniku kolizji lub likwidacji (utraty) samochodu 766
IV. Straty w rozliczaniu kosztów 768
1. Uwagi wstępne 768
2. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych 768
3. Straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności 771
4. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych opodatkowane podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków 772
5. Straty powstałe w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ubytków wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków 773
6. Straty (koszty) powstałe w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy 775
7. Straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. została zarachowana uprzednio jako przychód należny 776
8. Straty w części niepokrytej przychodami uzyskanymi z nabytych wierzytelności, w tym nabytego pakietu 778
9. Straty z tytułu wydatków na nabycie wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta uprzednio została zbyta przez podatnika lub spółkę niebędącą osobą prawną, w której podatnik jest wspólnikiem 778
V. Wierzytelności, odpisy aktualizujące rezerwy z nimi związane jako koszt uzyskania przychodu 779
1. Wierzytelności odpisane jako przedawnione 779
2. Odpisy aktualizujące należności 781
3. Wierzytelności odpisane jako nieściągalne 786
4. Aspekty rachunkowe wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych 792
5. Rezerwy tworzone na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona 794
6. Rezerwy nieobowiązkowe 800
7. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celów wypłacalności, o których mowa w rozdziale 9 u.d.u.r. 801
8. Umorzone wierzytelności 801
9. Umorzone kredyty lub pożyczki 803
10. Odpisy, rezerwy, wydatki i inne koszty 804
VI. Kary, odszkodowania i inne opłaty o charakterze sankcji 804
1. Uwagi wstępne 804
2. Odszkodowania i sankcje z tytułu wypadków w pracy 804
3. Koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań 806
4. Grzywny i kary pieniężne orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetki od tych grzywien i kar 807
5. Kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań za łamanie przepisów BHP lub ochrony środowiska 808
6. Dodatkowa opłata produktowa 809
7. Dodatkowa opłata za brak sieci zbierania pojazdów 810
8. Dodatkowa opłata produktowa przy zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym 811
9. Dodatkowa opłata produktowa przy zużytych bateriach i akumulatorach 811
10. Dodatkowa opłata produktowa, o której mowa w art. 37 ust. 2 u.g.o.o. 812
11. Dodatkowa opłata, o której mowa w art. 12i ust. 1 ustawy o zdrowiu publicznym 812
12. Dodatkowa opłata, o której mowa w art. 92 ust. 21 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 813
13. Odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej 813
14. Kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług 814
15. Kwoty dodatkowe opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, wynikającym z przepisów o gospodarce nieruchomościami 818
16. Opłaty sankcyjne, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego 819
17. Dodatkowa opłata określana przez ZUS na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych 819
VII. Wydatki na nabycie udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych 820
1. Uwagi wstępne 820
2. Wydatki na nabycie udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych 820
3. Wydatki związane z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych 823
4. Wydatki na nabycie lub objęcie udziałów spółek dzielonych 824
5. Wydatki na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych innej spółce w sposób opisany w art. 12 ust. 4d u.p.d.o.p. 825
6. Wydatki poniesione przez spółkę przy wymianie udziałów 826
7. Wydatki na nabycie lub wytworzenie składnika majątku otrzymanego przez wspólnika w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki 826
VIII. Wydatki na fundusze tworzone przez podatnika 827
1. Uwagi wstępne 827
2. Fundusze wynikające z innych ustaw 827
3. Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i wydatki na działalność socjalną 832
4. Wpłaty na PFRON i ZFRON 836
5. Wpłaty na fundusze celowe 837
6. Wpłaty na fundusz rekultywacji 841
7. Wpłaty na fundusz stabilizacyjny 842
8. Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny 842
9. Wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców 843
10. Dodatkowe opłaty związane z Funduszem Wsparcia Kredytobiorców 843
11. Część odpisów na fundusz, o którym mowa w art. 15 ust. 1hb u.p.d.o.p. 844
IX. Koszty związane z korzystaniem z kapitału własnego i kapitałów zewnętrznych 844
1. Uwagi wstępne 844
2. Wydatki na spłatę pożyczek i innych zobowiązań 844
3. Wydatki na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń 846
4. Wydatki na umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów 847
5. Wydatki z tytułu przekazania przez bank funduszowi sekurytyzacyjnemu albo towarzystwu funduszy inwestycyjnych tworzącemu fundusz sekurytyzacyjny środków pochodzących ze spłat kredytów (pożyczek) objętych sekurytyzacją wierzytelności 847
6. Odsetki od pożyczek (kredytów) i zobowiązań 848
7. Odsetki, prowizje i różnice kursowe od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji 850
8. Odsetki od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów 851
9. Odsetki od udziału kapitałowego wspólników spółki niebędącej osobą prawną i spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 u.p.d.o.p. 853
10. Odsetki od dopłat wnoszonych do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, a także odsetki od dywidend i innych dochodów z udziału w zyskach osób prawnych 853
11. Dopłaty wnoszone do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, oraz ich zwrot 854
12. Wydatki na wykup obligacji pomniejszone o kwotę dyskonta 856
13. Wydatki na odsetki od pożyczek przy cienkiej kapitalizacji 856
14. Kwoty wypłacone przez fundusz inwestycyjny z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa, gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów (przychodów) bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych 859
15. Odsetki od pożyczki partycypacyjnej 859
16. Koszty finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 9 u.p.d.o.p., uzyskanego w celu nabycia udziałów (akcji) spółki 859
17. Poniesione wydatki związane z zamianą waluty wirtualnej na inną walutę wirtualną 860
18. Wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców 860
19. Kwoty na wsparcie kredytobiorców 861
20. Koszty finansowania przeznaczone na transakcje kapitałowe 862
X. Podatki jako koszt podatkowy 862
1. Uwagi wstępne 862
2. Podatek od towarów i usług 863
3. Podatek akcyzowy 867
4. Podatek dochodowy 868
5. Podatek dochodowy od przychodów z budynków 869
6. Podatek od nieruchomości 870
7. Podatek od środków transportowych 870
8. Podatek rolny i leśny 870
9. Podatek od wydobycia niektórych kopalin 871
10. Specjalny podatek węglowodorowy 873
11. Podatek od niektórych instytucji finansowych 876
XI. Wydatki na rzecz udziałowców i członków organów podatnika 877
1. Uwagi wstępne 877
2. Wydatki na rzecz udziałowców i akcjonariuszy 877
3. Wydatki na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 u.p.d.o.p., z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji 878
XII. Koszty reprezentacji 879
XIII. Ograniczenia w amortyzacji i kosztach używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 884
1. Uwagi wstępne 884
2. Odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – ograniczenia z tytułu nabycia, wytworzenia, odliczenia od podstawy opodatkowania, zwrotu wydatków 884
3. Odpisy amortyzacyjne w tej części wartości, która została sfinansowana ze środków funduszu, o którym mowa w art. 15 ust. 1hb u.p.d.o.p. 885
4. Odpisy amortyzacyjne przy nieodpłatnym nabyciu, oddane do nieodpłatnego używania, nabyte w formie wkładu 886
5. Odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych wniesionych do spółki albo spółki niebędącej osobą prawną w postaci wkładu niepieniężnego, stanowiących równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) 887
6. Odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 888
7. Opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 888
XIV. Pozostałe koszty w katalogu negatywnym kosztów 889
1. Uwagi wstępne 889
2. Darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju 889
3. Składki na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa 890
4. Wydatki poniesione na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku podatnika, niezaliczanych do środków trwałych 891
5. Niewypłacone, niedokonane lub niepostawione do dyspozycji wypłaty świadczeń oraz innych należności ze stosunku pracy i działalności wykonywanej osobiście 892
6. Wartość pracy własnej będących osobami fizycznymi innych wspólników spółki niebędącej osobą prawną 894
7. Wypłacone, dokonane lub postawione do dyspozycji wypłaty świadczeń oraz innych należności ze stosunku pracy i działalności wykonywanej osobiście od osób fizycznych cudzoziemcowi, który w okresie świadczenia pracy lub wykonywania osobiście działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie posiadał ważnego, wymaganego na podstawie odrębnych przepisów, dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 895
8. Wypłacone świadczenia oraz inne należności z tytułu nielegalnego zatrudnienia 895
9. Składki ZUS od wynagrodzeń nielegalnie zatrudnionych i od ukrytego wynagrodzenia 895
10. Nieopłacone do ZUS składki na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika składek oraz opłacone z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym 896
11. Nieopłacone wpłaty do pracowniczego programu kapitałowego oraz opłacone za wynagrodzenia wypłacone z dochodu po opodatkowaniu 896
12. Wydatki i koszty sfinansowane z niektórych dochodów zwolnionych z podatku dochodowego 897
13. Wydatki na opłacenie składek z tytułu dodatkowych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników 900
14. Poniesione wydatki oraz wartość przekazanych rzeczy, praw lub wykonanych usług, wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy 901
15. Kwoty wypłacane tytułem podziału (rozliczenia) wyniku finansowego jednostki (zysku netto) 902
Art. 16a. 902
I. Wprowadzenie 903
II. Środki trwałe w prawie bilansowym i podatkowym 903
III. Składniki majątku o okresie używania dłuższym niż rok 907
IV. Majątek stanowiący środki trwałe niezależnie od czasu użytkowania 912
1. Uwagi wstępne 912
2. Inwestycje w obcym środku trwałym 912
3. Budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie 913
4. Składniki majątku niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy leasingu finansowego 915
5. Tabor transportu morskiego w budowie, sklasyfikowany w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z 4.09.2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w grupowaniu o symbolu ex 30.11 „Statki i konstrukcje pływające” 915
Art. 16b. 916
I. Wprowadzenie 917
II. Wartości niematerialne i prawne w prawie podatkowym i bilansowym 917
1. Wartości niematerialne i prawne w przepisach o rachunkowości 917
2. Wartości niematerialne i prawne w przepisach podatkowych 919
III. Wartości niematerialne i prawne o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok 920
1. Uwagi wstępne 920
2. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego 921
3. Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego 921
4. Prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej 922
5. Autorskie lub pokrewne prawa majątkowe 922
6. Licencje 922
7. Prawa własności przemysłowej 924
8. Wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) 926
9. Warunki amortyzacji 928
IV. Wartości niematerialne i prawne niezależne od czasu używania 928
1. Uwagi wstępne 928
2. Wartość firmy 929
3. Koszty prac rozwojowych 930
4. Wartości niematerialne i prawne wykorzystywane na podstawie umowy leasingu finansowego 931
Art. 16c. 932
I. Wprowadzenie 932
II. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne niepodlegające amortyzacji 933
1. Grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów 933
2. Budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służące działalności społeczno‑wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe 936
3. Dzieła sztuki i eksponaty muzealne 937
4. Wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 16b ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.p. 937
5. Składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane 937
Art. 16d. 940
I. Wprowadzenie 940
II. Składniki majątkowe o wartości nieprzekraczającej 10 000 zł 940
III. Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 942
Art. 16e. 944
I. Wprowadzenie 944
II. Kryteria i skutki niezaliczenia składnika majątku do majątku podlegającego amortyzacji 945
III. Korekta odpisów amortyzacyjnych 945
Art. 16f. 947
I. Wprowadzenie 947
II. Podatnicy dokonujący odpisów amortyzacyjnych 947
III. Amortyzacja składników majątku o wartości nieprzekraczającej 10 000 zł 948
IV. Amortyzacja składników majątku przewłaszczonych w celu zabezpieczenia 948
Art. 16g. 950
I. Wprowadzenie 954
II. Zasady ustalania wartości początkowej środka trwałego 954
III. Cena nabycia 957
1. Uwagi wstępne 957
2. Koszty bezpośrednie ponoszone w celu oddania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania 958
3. Opłaty notarialne, skarbowe i inne 959
4. Odsetki i prowizje 959
5. Nieodliczalny VAT naliczony 960
6. Nabycie środków trwałych w imporcie 961
7. Różnice kursowe 961
8. Opusty, rabaty 963
IV. Koszt wytworzenia 963
V. Szczególne zasady ustalania wartości początkowej 966
1. Uwagi wstępne 966
2. Wartość początkowa firmy 966
3. Wartość początkowa inwestycji w obcych środkach trwałych 967
4. Wartość początkowa praw majątkowych 968
5. Majątek stanowiący współwłasność 969
VI. Wartość początkowa składników majątkowych przedsiębiorstwa po przekształceniu, aporcie, kupnie, darowiźnie, otrzymaniu po likwidacji spółki nieposiadającej osobowości prawnej lub po wystąpieniu z takiej spółki 969
VII. Ulepszenie środków trwałych 971
VIII. Odłączenie części składowej lub peryferyjnej 974
IX. Zmiana formy opodatkowania z podatku tonażowego lub zryczałtowanego podatku przedsiębiorców okrętowych na dochodowy a dokonane odpisy amortyzacyjne 975
X. Kontynuacja wartości dokonanych odpisów po zakończeniu opodatkowania zryczałtowanym podatkiem od spółek 976
Art. 16h. 976
I. Wprowadzenie 978
II. Amortyzacja rachunkowa 978
III. Amortyzacja podatkowa 979
IV. Wybór metody amortyzacji 981
V. Amortyzacja przedsiębiorstwa przekształconego, nabytego, wniesionego w aporcie 981
VI. Ogólne zasady amortyzacji 983
VII. Amortyzacja po zakończeniu opodatkowania ryczałtem od spółek 984
Art. 16i. 984
I. Wprowadzenie 985
II. Amortyzacja liniowa i stawki podatkowe 985
III. Podwyższanie stawek 992
IV. Obniżanie stawek 994
Art. 16j. 995
I. Wprowadzenie 996
II. Używane i ulepszone środki trwałe 997
III. Maksymalne stawki indywidualne 998
IV. Stawki indywidualne dla inwestycji w obcym środku trwałym 999
V. Stawki indywidualne dla platform wiertniczych 1000
Art. 16k. 1000
I. Wprowadzenie 1002
II. Amortyzacja degresywna 1003
III. Amortyzacja jednorazowa do 50 000 euro środków o znacznej wartości 1004
IV. Amortyzacja jednorazowa do 100 000 zł środków o znacznej wartości 1007
Art. 16l. 1008
I. Uwagi wprowadzające 1009
II. Amortyzacja taboru morskiego w budowie 1009
Art. 16ł. 1010
I. Wprowadzenie 1011
II. Oddanie środków trwałych do odpłatnego używania na podstawie
przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji 1011
III. Przekazanie do odpłatnego używania na podstawie umów innych niż komercjalizacja 1012
IV. Leasing dłuższy niż 60 dni 1012
V. Skutki zmiany, wygaśnięcia lub rozwiązania umowy leasingu 1013
Art. 16m. 1013
I. Wprowadzenie 1013
II. Amortyzacja licencji i autorskich praw majątkowych 1014
III. Odpisy amortyzacyjne od prac rozwojowych 1014
IV. Pozostałe wartości niematerialne i prawne 1014
Rozdział 3a. Struktury hybrydowe 1016
I. Wstęp 1016
II. Podwójne odliczenie (double deduction) 1017
III. Odliczenie bez rozpoznania przychodu (deduction/ no inclusion) 1017
Art. 16n. 1018
Art. 16o. 1022
Art. 16p. 1023
Art. 16q. 1026
Art. 16r. 1026
Art. 16s. 1027
Art. 16t. 1027
Art. 16u. 1027
Rozdział 4. Zwolnienia przedmiotowe 1029
Art. 17. 1029
I. Wprowadzenie 1041
II. Zwolnienie dochodów przeznaczanych na cele statutowe i inne ściśle określone w zwolnieniu 1042
1. Uwagi wstępne 1042
2. Dochody przeznaczone na cele statutowe 1043
3. Dochody kościelnych osób prawnych oraz spółek tworzonych przez te podmioty 1048
4. Dochody Ochotniczej Straży Pożarnej 1049
5. Dochody związków jednostek samorządu terytorialnego 1050
6. Dochody banku prowadzącego kasę mieszkaniową 1051
7. Dochody Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 1052
8. Dochody spółek, których udziałowcami są wyłącznie stowarzyszenia 1052
9. Dochody organizacji pożytku publicznego 1053
10. Dochody związków zawodowych i innych organizacji 1055
11. Organizacje polityczne, społeczne i zawodowe 1063
12. Dochody spółek wodnych 1063
13. Dochody kół gospodyń wiejskich 1064
III. Dochody z działalności związanej z rolnictwem 1065
1. Uwagi wstępne 1065
2. Dochody podatników przeznaczone na działalność rolniczą 1065
3. Wynagrodzenia członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych 1066
4. Dochody grupy producentów rolnych 1067
5. Dochody spółdzielni rolników 1068
IV. Dochody funduszy i innych jednostek inwestycyjnych 1069
1. Uwagi wstępne 1069
2. Dochody Narodowego Funduszu Zdrowia 1069
3. Dochody Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników 1070
4. Dochody narodowych funduszy inwestycyjnych 1070
5. Krajowy Fundusz Kapitałowy 1071
6. Dochody Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, Rzecznika Finansowego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych 1072
7. Dochody Funduszu Gwarancyjnego 1078
8. Dochody Funduszu Edukacji Finansowej (przepis uchylony 1.01.2023 r.) 1078
9. Dochody Banku Gospodarstwa Krajowego w związku z prowadzeniem funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych temu bankowi na podstawie odrębnych ustaw 1080
10. Dochody zamkniętych i specjalistycznych otwartych funduszy inwestycyjnych 1081
11. Dochody (przychody) instytucji wspólnego inwestowania 1082
12. Dochody alternatywnych spółek inwestycyjnych 1083
V. Dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego 1084
VI. Dochody uzyskane za granicą i dochody zagranicznych osób prawnych 1085
1. Dochody zwolnione na podstawie umów międzynarodowych 1085
2. Dochody zagranicznych osób prawnych 1086
3. Dochody z działalności gospodarczej prowadzonej przez ośrodki kulturalne państw obcych 1086
VII. Dotacje, subwencje, środki pomocowe 1087
1. Uwagi wstępne 1087
2. SAPARD 1087
3. Dotacje na zakup środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych 1087
4. Dotacje pochodzące z pomocy międzynarodowej 1089
5. Dochody uzyskane przez wykonawcę kontraktowego – umowa RP – USA 1093
6. Odsetki od dochodów lub środków pochodzących z bezzwrotnej pomocy zagranicznej 1093
7. Dopłaty w ramach wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej 1093
8. Dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego 1094
9. Kwoty otrzymane od agencji rządowych 1096
10. Dochody Banku Gospodarstwa Krajowego 1096
11. Odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych 1096
12. Płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich otrzymywane z Banku Gospodarstwa Krajowego 1097
13. Środki finansowe otrzymywane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w ustawie o finansach publicznych 1097
14. Przychody podmiotu wdrażającego instrument finansowy 1099
15. Środki otrzymane z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego przez podmiot przejmujący 1100
16. Zwolnienia od podatku określonych rodzajów dochodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń uzyskiwanych w związku z realizacją umów offsetowych 1101
17. Świadczenia, w szczególności dotacje oraz kwoty umorzonych pożyczek, otrzymane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na cele, o których mowa w art. 401c 18. Kwoty rekompensat z Funduszu Ochrony Rolnictwa 1103
VIII. Zwolnienie podmiotowe 1104
IX. Dochody związane z budownictwem mieszkaniowym 1104
1. Uwagi wstępne 1104
2. Dochody spółdzielni mieszkaniowych 1105
3. Dochody wspólnot mieszkaniowych 1105
4. Dochody społecznej inicjatywy mieszkaniowej 1106
5. Dochody samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej 1106
6. Gospodarka zasobami mieszkaniowymi 1107
X. Zwolnienie obligacji, odsetek i innych lokat 1111
1. Uwagi wstępne 1111
2. Dochody z obligacji podmiotów zagranicznych 1111
3. Odsetki lub dyskonta od listów zastawnych uzyskane przez nierezydentów 1111
4. Odsetki lub dyskonta od obligacji rezydentów zagranicznych 1112
5. Odsetki lub dyskonta wypłacane zagranicznym rezydentom przez Narodowy Bank Polski 1112
6. Odsetki lub dyskonta wypłacane zagranicznym rezydentom od obligacji emitowanych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez zagranicznych rezydentów 1113
XI. Pozostałe zwolnienia 1114
1. Uwagi wstępne 1114
2. Dochody klubów sportowych 1114
3. Dochody otrzymane na podstawie przepisów o restrukturyzacji 1114
4. Dochody podmiotów zarządzających portami lub przystaniami morskimi 1115
5. Dochody w specjalnej strefie ekonomicznej 1116
6. Dochody podatnika uzyskane z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie o wspieraniu nowych inwestycji 1120
7. Dochody zarządzającego obszarem przeznaczone na cele określone w art. 7 ust. 1 u.w.n.i. 1123
8. Partnerstwo publiczno-prywatne 1124
9. Dochody spółdzielni socjalnej 1125
10. Dochody przedsiębiorstw społecznych działających w celu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 u.e.s. 1126
11. Dochody z prowadzenia szkoły 1126
12. Zwolnienia na mocy ustawy „powodziowej” 1127
13. Odszkodowanie za szkody w środku trwałym 1128
14. Przychody z odpłatnego zbycia ruchomego majątku muzeom oraz bibliotekom 1129
Rozdział 4a. Opodatkowanie stron umowy leasingu 1130
Art. 17a. 1130
I. Wprowadzenie 1131
II. Definicja leasingu 1131
1. Kodeksowa definicja umowy leasingu 1131
2. Podatkowa definicja leasingu 1133
3. Umowa leasingu w rachunkowości 1134
III. Pozostałe definicje 1137
1. Podstawowy okres umowy leasingu 1137
2. Odpisy amortyzacyjne 1138
3. Normatywny okres amortyzacji 1138
4. Rzeczywista wartość netto 1139
5. Hipotetyczna wartość netto 1139
6. Spłata wartości początkowej 1139
Art. 17b. 1140
I. Wprowadzenie 1140
II. Warunki umowy leasingu operacyjnego 1141
III. Moment zaliczenia opłat z tytułu leasingu operacyjnego w koszty podatkowe 1142
IV. Zmiany w umowie leasingu a koszty podatkowe 1142
V. Wyłączenia podmiotowe w umowie leasingu operacyjnego 1144
Art. 17c. 1145
I. Wprowadzenie 1146
II. Podatkowe rozliczenie sprzedaży przedmiotu leasingu korzystającemu 1146
Art. 17d. 1148
I. Wprowadzenie 1148
II. Sprzedaż przedmiotu leasingu osobie trzeciej 1148
Art. 17e. 1149
I. Wprowadzenie 1149
II. Zwrot przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy 1149
Art. 17f. 1150
I. Wprowadzenie 1151
II. Warunki umowy leasingu finansowego 1151
III. Podział raty leasingu finansowego 1152
Art. 17g. 1153
I. Wprowadzenie 1153
II. Zasady rozliczenia sprzedaży przedmiotu leasingu korzystającemu 1154
III. Oddanie przedmiotu leasingu finansującemu i zawarcie kolejnej umowy 1154
Art. 17h. 1155
I. Wprowadzenie 1155
II. Rozliczenie sprzedaży przedmiotu leasingu osobie trzeciej 1155
Art. 17i. 1156
I. Wprowadzenie 1156
II. Leasing finansowy gruntów 1156
Art. 17j. 1157
I. Wprowadzenie 1157
II. Cena wykupu i opłaty niezaliczane do sumy opłat leasingu 1157
Art. 17k. 1158
I. Wprowadzenie 1158
II. Przeniesienie wierzytelności 1158
Art. 17l. 1159
I. Wprowadzenie 1160
II. Leasing a najem i dzierżawa 1160
Rozdział 5. Podstawa opodatkowania i wysokość podatku 1161
Art. 18. 1161
I. Wprowadzenie 1163
II. Odliczenia od dochodu podatkowego 1164
1. Uwagi wstępne 1164
2. Odliczanie darowizn 1164
3. Kredyty umorzone w bankach 1174
III. Obowiązki podatników otrzymujących darowizny 1175
IV. Obowiązki podatników korzystających z odliczeń darowizn udzielanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1175
V. Rachunkowe ujęcie i prezentacja darowizn 1176
Art. 18a. (uchylony). 1176
Art. 18aa. 1176
Utrata praw do odliczeń po wyborze ryczałtu od dochodów spółek 1176
Art. 18b. (uchylony). 1177
Art. 18c. 1177
Art. 18d. 1177
I. Wprowadzenie 1180
II. Działalność badawczo-rozwojowa 1181
III. Warunki dokonywania odliczenia 1181
Art. 18da. Zwrot gotówkowy z tytułu ulgi B+R 1189
Art. 18db. Ulga związana z ulgą B+R na innowacyjnych pracowników 1190
Art. 18e. Ewidencja kosztów kwalifikowanych w B+R 1192
Art. 18ea. Ulga na prototyp 1194
Art. 18eb. Ulga prowzrostowa 1199
Art. 18ec. Ulga konsolidacyjna 1202
Art. 18ed. Ulga na prospekt dotyczący emisji akcji 1204
Art. 18ee. Ulga na naukę, kulturę i sport 1206
Art. 18ef. Ulga na terminale płatnicze 1209
Art. 18f. I. Wprowadzenie 1212
II. Korekty roczne podstawy opodatkowania 1213
1. Korekta u wierzyciela 1213
2. Korekta u dłużnika 1215
3. Kogo dotyczą opisane korekty podstawy opodatkowania? 1215
III. Korekty podstawy opodatkowania przy obliczaniu zaliczek 1217
Art. 19. 1217
I. Wprowadzenie 1218
II. Stawka podatkowa podstawowa 1218
III. Stawka podatkowa obniżona 1219
IV. Opodatkowanie transakcji z podmiotami powiązanymi przy braku dokumentacji transakcji – stawka 50% do 31.12.2018 r. 1223
V. Sankcje zamiast 50% podatku – od 1.01.2019 r. 1224
1. Podwojenie stawki 1226
2. Obniżenie stawki 1227
Art. 19a. (uchylony). 1228
Art. 20. 1228
I. Wprowadzenie 1230
II. Metoda zaliczenia zwykłego (proporcjonalnego) 1231
III. Zaliczenie części podatku dochodowego od osób prawnych zapłaconego za granicą 1235
IV. Zwolnienie z podatku dywidend otrzymywanych na terytorium Unii Europejskiej 1236
Art. 21. 1240
I. Wprowadzenie 1242
II. Ryczałtowe opodatkowanie dochodów nierezydentów z odsetek i innych praw 1243
1. Uwagi wstępne 1243
2. Odsetki 1244
3. Przychody z praw autorskich lub praw pokrewnych 1246
4. Przychody z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych 1248
5. Przychody z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego 1250
6. Przychody za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego 1250
7. Przychody za użytkowanie środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego 1252
8. Przychody za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) 1253
9. Ograniczenie w poborze podatku i zwolnienia z opodatkowania czynności wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. 1254
III. Ryczałtowe opodatkowanie dochodów nierezydentów z działalności widowiskowej i sportowej 1256
IV. Ryczałtowe opodatkowanie dochodów nierezydentów za świadczenie usług niematerialnych 1257
V. Ryczałtowe opodatkowanie dochodów nierezydentów transportujących towary i ludzi drogą morską lub lotniczą 1259
VI. Aspekty rachunkowe dotyczące wypłat opodatkowanych podatkiem ryczałtowym 1260
Art. 22. 1260
I. Wprowadzenie 1262
II. Wypłata dywidend i opodatkowanie innych dochodów z udziału w zyskach osób prawnych według zasad ogólnych 1262
III. Wypłata dywidend na rzecz komplementariusza spółki komandytowo‑akcyjnej oraz komandytowej 1266
IV. Zwolnienie z podatku dochodowego przychodów z udziału w zyskach osób prawnych 1267
1. Zysk z posiadania minimum 10% udziałów w spółce 1267
2. Zyski komandytariusza w spółce komandytowej 1271
Art. 22a. 1272
I. Umowy międzynarodowe 1272
II. Zakład zagraniczny 1273
Art. 22b. 1273
Art. 22c. 1275
Ograniczenia w zwolnieniach 1275
Art. 22d. 1276
Opodatkowanie transakcji zbycia walut wirtualnych 1276
Art. 23–24. (uchylone). 1277
Art. 24a. 1277
I. Wprowadzenie 1285
II. Sprawowanie kontroli przez rezydenta nad spółką CFC 1287
III. Zlokalizowanie jednostki CFC w państwie stosującym niższe opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych 1288
IV. Uzyskiwanie przez jednostkę CFC dochodów o charakterze pasywnym 1288
V. Zwolnienia przewidujące m.in. wyłączenia z obowiązku opodatkowania CFC 1290
VI. Zasady opodatkowania CFC 1291
1. Uwagi wstępne 1291
2. Poziom kontroli 1296
3. Przychody pasywne 1297
4. Niski poziom opodatkowania 1298
5. Podstawa opodatkowania i obliczenie podatku 1298
6. Dokumentacja i wyłączenia 1301
Art. 24aa. 1302
I. Uwagi wstępne 1305
II. Podatek od przerzucanych dochodów 1308
Art. 24b. 1311
I. Uwagi wstępne 1313
II. Podatek od przychodów z budynków 1314
Art. 24c. 1317
Podatek od przychodów z budynków w podatkowej grupie kapitałowej 1317
Art. 24ca. 1318
I. Uwagi wstępne 1322
II. Minimalny podatek dochodowy – zmiany przed wejściem w życie 1323
III. Minimalny podatek dochodowy – szczegóły obliczania 1324
Art. 24d. 1332
I. Podatek od osiągniętego przez podatnika dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (tzw. IP Box, Innovation Box) 1334
II. Podmioty uprawnione do stosowania 5-procentowego podatku z tytułu
IP Box 1335
III. Zasady korzystania z ulgi od osiągniętego przez podatnika dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnych 1337
1. Kwalifikowane IP 1337
2. Zasady ustalania dochodu i podstawy opodatkowania 1338
3. Koszty sfinansowane z dotacji na potrzeby obliczania wskaźnika nexus 1343
4. Koszty pracy własnej na potrzeby obliczania wskaźnika nexus 1344
5. Kwalifikowane IP przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej lub osobowej a wskaźnik nexus 1344
Art. 24e. Obowiązki podatników opodatkowanych podatkiem od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej 1345
Rozdział 5a. Podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków 1347
Art. 24f. 1347
I. Wstęp 1348
II. Wysokość podatku i przedmiot opodatkowania 1352
Art. 24g. Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków składników majątku czasowo przeniesionych poza terytorium RP 1355
Art. 24h. Zwolnienia od podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków 1356
Art. 24i. Rozłożenie na raty zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków 1360
Art. 24j. Informacja o wartości rynkowej składnika majątku określonej w państwie członkowskim UE do celów opodatkowania podatkiem równoważnym z podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków 1362
Art. 24k. 1363
Art. 24l. (uchylony). 1364
Delegacja ustawowa – wzory deklaracji i informacji składanych w związku z opodatkowaniem podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków przez podatnika 1364
Rozdział 5b. Opodatkowanie spółek holdingowych 1365
Art. 24m. Opodatkowanie spółek holdingowych – definicje 1366
Art. 24n. Zwolnienia od podatku przychodów uzyskanych przez spółkę holdingową 1369
Art. 24o. Zwolnienia dochodów z odpłatnego zbycia akcji (udziałów) spółki zależnej 1372
Art. 24p. Raportowanie danych objętych zwolnieniem 1373
Rozdział 5c. Opodatkowanie fundacji rodzinnych 1374
Art. 24q. Opodatkowanie fundacji rodzinnej wykonującej działalność dozwoloną w u.f.r. 1375
Art. 24r. Stawka podatku dla działalności realizowanej poza przepisami o fundacji rodzinnej 1377
Art. 24s. Obowiązek składania deklaracji przez fundację rodzinną 1378
Rozdział 6. Pobór podatku 1379
Art. 25. 1379
I. Wprowadzenie 1384
II. Ogólne zasady wpłaty zaliczek na podatek 1385
III. Zwolnienia i szczególne zasady wpłacania zaliczek 1387
1. Dochody z działalności rolniczej i innej niż rolnicza 1387
2. Częściowe zwolnienie z opłacania zaliczek 1388
3. Zwolnienie z opłacania zaliczek 1388
IV. Uproszczona forma płacenia zaliczek 1391
V. Kredyt podatkowy 1394
VI. Ulga na złe długi w obliczaniu zaliczek 1396
1. Korekta u wierzyciela 1397
2. Korekta u dłużnika 1397
Art. 25a. 1398
Art. 26. 1398
I. Wprowadzenie 1406
II. Płatnicy zryczałtowanego podatku 1406
III. Zwolnienie z poboru podatku przez płatnika 1410
IV. Ograniczenie zwolnień z poboru podatku przez płatnika 1414
1. Wypłaty dla rezydentów z „rajów podatkowych” 1414
2. Wypłaty, gdy kwota należności przekracza 2 000 000 zł 1415
3. Uproszczenia w poborze WHT refund 1416
V. Terminy pobrania i wpłaty podatku, zawiadomienia 1418
1. Terminy pobrania i wpłaty podatku 1418
2. Zawiadomienia 1419
VI. Informacje o pobranym podatku 1420
VII. Pobór i zapłata podatku od dochodu uzyskanego przy podziale spółek 1422
VIII. Certyfikaty rezydencji 1423
Art. 26a. Deklaracje rozliczeniowe 1424
Art. 26aa.Zaliczka na podatek wpłacana przez spółkę nieruchomościową 1426
Art. 26b. Opinia o stosowaniu preferencji 1429
Art. 26c. Przedstawiciel podatkowy spółki nieruchomościowej 1432
Art. 27. 1433
I. Wprowadzenie 1435
II. Podatnicy zobowiązani do złożenia zeznania rocznego i terminy składania zeznań 1435
III. Informacje składane przez spółki nieruchomościowe 1439
IV. Dodatkowe dokumenty towarzyszące składanym zeznaniom 1440
V. Uproszczone sprawozdanie z transakcji podmiotów powiązanych oraz sprawozdanie o wysokości dochodu jednostek zależnych 1441
VI. Rachunkowe ujęcie i prezentacja płaconych zaliczek oraz podatku dochodowego 1442
Art. 27a. Deklaracje składane w formie elektronicznej i papierowej 1443
Art. 27b. Deklaracje składane w formie elektronicznej i papierowej 1444
Art. 27c. 1446
Art. 28. 1450
I. Wprowadzenie 1450
II. Udział jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych 1451
III. Zasady rozliczania podatkowej grupy kapitałowej 1452
Art. 28a. 1453
I. Wprowadzenie 1453
II. Deklaracje i informacje 1453
Rozdział 6a. Zwrot podatku z tytułu wypłaconych należności 1456
Art. 28b. 1456
Rozdział 6b. Ryczałt od dochodów spółek 1462
Oddział 1. Przepisy ogólne 1463
Art. 28c. 1463
Art. 28d. 1464
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i sprawozdania finansowe 1465
Art. 28e. 1465
Rok podatkowy podatnika opodatkowanego ryczałtem 1465
Art. 28f. 1466
Okres opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek 1466
Art. 28g. (uchylony). 1467
I. Wzrost nakładów inwestycyjnych 1467
II. Wzrost wynagrodzeń 1468
Art. 28h. 1469
Wyłączenie niektórych przepisów przy opodatkowaniu ryczałtem 1469
Art. 28i. (uchylony). 1470
Oddział 2. Zakres podmiotowy 1470
Art. 28j. 1470
I. Wprowadzenie 1472
II. Kryterium przychodowe 1473
III. Kryterium ograniczające udział dochodów pasywnych 1474
IV. Kryterium zatrudnienia 1475
V. Złagodzenie kryteriów dla podatników małych i rozpoczynających działalność gospodarczą 1476
VI. Kryterium podmiotowe 1477
VII. Kryterium posiadania udziałów (akcji) w innych spółkach 1478
VIII. Wykluczenie ze względu na sporządzanie sprawozdań finansowych zgodnie z MSR 1479
IX. Obowiązek złożenia zawiadomienia o opodatkowaniu ryczałtem 1479
Art. 28k. 1480
Wyłączenia podmiotowe 1481
Art. 28l. 1483
Utrata prawa do opodatkowania ryczałtem 1484
Oddział 3. Przedmiot opodatkowania 1485
Art. 28m. 1485
I. Wprowadzenie 1487
II. Ukryte zyski 1489
III. Dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą 1492
IV. Dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku w przypadku określonych działań restrukturyzacyjnych 1494
V. Wartość rynkowa i podatkowa składnika majątku 1494
VI. Dochód z tytułu zysku netto 1495
VII. Dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych 1495
Oddział 4. Podstawa opodatkowania 1495
Art. 28n. 1495
I. Wprowadzenie 1496
II. Suma dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat 1497
III. Suma dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą 1498
IV. Dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku 1498
V. Dochód z tytułu zysku netto osiągniętego w roku podatkowym, w którym podatnik zakończył opodatkowanie ryczałtem 1498
VI. Dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych 1498
VII. Dochód uzyskany poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1499
Oddział 5. Wysokość podatku 1499
Art. 28o. 1499
Wysokość ryczałtu od dochodów spółek 1499
Art. 28p. 1500
Odliczenie od ryczałtu podatku zapłaconego za granicą 1500
Oddział 6. (uchylony) 1501
Art. 28q. (uchylony). 1501
Domiar podatkowy 1501
Oddział 7. Obowiązki informacyjne 1502
Art. 28r. 1502
Obowiązek składania deklaracji CIT-8R 1502
Art. 28s. 1503
Oświadczenie składane przez udziałowca (akcjonariusza) 1503
Oddział 8. Płatność podatku 1504
Art. 28t. 1504
I. Wprowadzenie 1505
1. Przepisy obowiązujące w roku 2021 1505
2. Przepisy obowiązujące od 1.01.2022 r. 1506
II. Estoński CIT a PIT 1506
III. Ryczałt a obowiązek raportowania w świetle przepisów o MDR 1507
IV. Ryczałt a klauzule przeciwko unikaniu opodatkowania 1507
Rozdział 7. Zmiany w przepisach obowiązujących 1509
Art. 29–36. 1509
Rozdział 8. Przepisy epizodyczne, przejściowe i końcowe 1510
Art. 37. Zwolnienia niektórych typów dochodów 1511
Art. 38. (uchylony). 1511
Ar

CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość

Druk: 2023

Autor: Małgorzata Mazurkiewicz, Paweł Małecki

Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Opis

Dane szczegółowe

Spis treści